Một sinh vật châu Phi biết đắp thuốc trị thương như loài người
Những cảnh tượng bất ngờ bên trong rừng Budongo của Uganda có thể cung cấp những manh mối về nguồn gốc y học của loài người.
Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi TS Elodie Freymann từ Đại học Oxford (Anh) đã quan sát hai cộng đồng tinh tinh gọi là Sonso và Waibira trong rừng Budongo và phát hiện chúng có những hành vi trị thương và vệ sinh rất giống loài người.
Tinh tinh ở đây thường xuyên đối mặt với các vết thương do xung đột nội bộ hay bẫy do con người đặt.
Các nhà khoa học đã dành 4 tháng quan sát trực tiếp, đồng thời xem xét hàng thập kỷ thu thập dữ liệu từ video và sổ ghi chép, cũng như các khảo sát từ đồng nghiệp.

Hai con tinh tinh trong rừng Budongo. Cộng đồng của chúng đã phát triển các hành vi xã hội liên quan đến việc cứu chữa vết thương y hệt loài người - Ảnh: ĐẠI HỌC OXFORD
Kết quả công bố trên tạp chí khoa học Frontiers in Ecology and Evolution gây sốc: Có tới 41 trường hợp chăm sóc vết thương được ghi nhận, bao gồm 7 trường hợp tinh tinh chăm sóc vết thương cho đồng loại và 34 trường hợp tự chăm sóc.
Những hành vi này bao gồm liếm trực tiếp vết thương, liếm ngón tay rồi ấn vào vết thương, dùng lá chấm vào vết thương, hay đáng kinh ngạc hơn là nhai thực vật có dược tính rồi đắp lên.
Các loài thực vật trị thương mà chúng sử dụng cũng là những cây thuốc mà loài người sử dụng trong y học cổ truyền.
Chúng cũng cẩn thận gỡ bẫy cho đồng loại gặp nạn do mắc bẫy của con người, một sự hỗ trợ không phân biệt huyết thống, tuổi tác.
Ngoài ra, các nhà khoa học còn quan sát thấy hành vi vệ sinh như làm sạch bộ phận sinh dục và hậu môn bằng lá cây, xảy ra sau khi các con tinh tinh này giao phối hoặc đi vệ sinh.
"Những hành vi này bổ sung thêm bằng chứng từ những nơi khác cho thấy loài tinh tinh dường như nhận ra nhu cầu hoặc nỗi đau khổ của đồng loại và thực hiện hành động có chủ đích để giảm bớt nó" - TS Freymann nói.
Theo nhóm nghiên cứu, phát hiện này không chỉ cho thấy sự tiến hóa về hành vi vượt trội của tinh tinh so với phần còn lại của thế giới động vật.
Những con tinh tinh thú vị này còn đem lại những manh mối về quá trình tiến hóa của chính loài người, nhất là cách mà y học xuất hiện trong thế giới của chúng ta.