Một số lưu ý khi triển khai đồng hồ đo điện thông minh AMI

Đây là thông tin vừa được đưa ra tại Hội thảo "Đồng hồ đo điện thông minh" do Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN phối hợp với Tổ chức Cố vấn Giáo dục và Đào tạo Toàn cầu (TET) tổ chức. Hội thảo được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến thông qua nền tảng Zoom.

Theo thông tin từ Tập đoàn động lực Việt Nam, đánh giá về đồng hồ đo điện thông minh AMI, chuyên gia của TET cho biế, đồng hồ đo điện thông minh AMI sẽ trao quyền cho khách hàng đánh giá chất lượng hàng hóa, dịch vụ do các công ty điện lực cung cấp. Tuy nhiên, bên cạnh tính ưu việt, AMI cũng có tính phức tạp, đòi hỏi chặt chẽ về mặt công nghệ, kỹ thuật của hệ thống, kiểu dữ liệu, an ninh bảo mật thông tin cũng như đòi hỏi phải hiệu chỉnh, cải tiến quy trình, quy định quản lý vận hành truyền thống. Điều này đôi khi mất rất nhiều thời gian, công sức và kinh phí đầu tư của doanh nghiệp.

Chuyên gia của TET cũng đưa ra một số lưu ý khi triển khai AMI tại Việt Nam như: Hệ thống hạ tầng phải phù hợp với việc đầu tư công tơ thông minh; khi triển khai AMI cần phải có quá trình chuẩn bị nhân lực vận hành, phải đào tạo theo thời gian và có sự điều chỉnh phù hợp trong quá trình thay thế công nghệ. Bên cạnh đó, các chuyên gia khuyến nghị, Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN cũng cần xem xét đầu tư AIM theo nhu cầu đòi hỏi của thị trường, ví dụ như có thể bắt đầu từ những khu vực thành thị, những nơi đang phát triển hệ thống lưới điện thông minh, khu dân cư sử dụng hệ thống nhà thông minh...

Hệ thống công tơ AMI có thể gửi dữ liệu tự động về trung tâm điều khiển bằng cả kết nối có dây

So với công tơ điện tử của Việt Nam, hệ thống công tơ AMI có thể gửi dữ liệu tự động về trung tâm điều khiển bằng cả kết nối có dây (cáp quang, cáp đồng, PLC, dial-up) lẫn không dây (Mesh network, giao tiếp điểm - đa điểm, mạng di động) tùy theo đặc điểm từng khu vực.

Với những tiện ích mang lại, AMI cũng là công nghệ được áp dụng tại khá nhiều bang ở Mỹ với khoảng 16,1 triệu công tơ thông minh đã được triển khai, chiếm tới 29% tổng số công tơ thông minh tại nước này.

Được biết, giai đoạn từ 2016 đến nay, Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN đã đẩy mạnh trang bị sử dụng công tơ điện tử và hệ thống thu thập dữ liệu tự động (AMR) dần thay thế cho công tơ cơ khí. Từ con số chỉ có 3,8 triệu công tơ điện tử thu thập dữ liệu tự động (chiếm tỷ lệ 16% trên tổng số 23,9 triệu công tơ bán điện) vào cuối năm 2015, đến cuối năm 2022 đã có 24,7 triệu công tơ điện tử thu thập dữ liệu tự động (chiếm tỷ lệ hơn 81% trên tổng số 30,3 triệu công tơ bán điện). Nhờ vậy, chất lượng công tác điều hành sản xuất kinh doanh và dịch vụ khách hàng của Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN và các tổng công ty điện lực trong những năm gần đây đã được cải thiện, nâng cao sự hài lòng của khách hàng.

Các tổng công ty Điện lực có tỷ lệ 100% công tơ điện tử thu thập dữ liệu tự động như: Tổng công ty Điện lực Thành phố Hà Nội (EVNHANOI), Tổng công ty Điện lực Thành phố Hồ Chí Minh (EVNHCMC), Tổng công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC). Đơn vị điện lực và khách hàng có thể tra cứu, theo dõi chỉ số công tơ và sản lượng điện đã tiêu thụ hàng ngày qua các ứng dụng trên máy tính, điện thoại. Trong đó, Tổng công ty Điện lực Thành phố Hồ Chí Minh (EVNHCMC) còn hoàn thành triển khai hệ thống cảnh báo mất điện của lưới điện dựa trên việc sử dụng dữ liệu mất điện của hệ thống đo đếm.

Việc triển khai hạ tầng đo đếm tiên tiến (AMI) sử dụng công tơ có module công nghệ truyền số liệu thông minh (Hybrid communication), có thể sử dụng 2 trong số các công nghệ: RF/PLC/RS485/Lora để truyền dữ liệu từ công tơ về Smart HES thông qua DCU hoặc modem 4G/5G. Bên cạnh đó, công tơ thông minh còn có các chức năng như: Đo lường cơ bản và giao thức truyền thông của công tơ; Đo đếm riêng biệt từng pha, tự xác định pha cấp điện, tự động chốt chỉ số hàng ngày vào lúc 0h; Tự chẩn đoán, tự cảnh báo khi bị lỗi đo đếm, cảnh báo mất an toàn điện, cảnh báo vi phạm sử dụng điện; Đóng cắt điện khẩn cấp đảm bảo an toàn điện, cứu hỏa; Phát hiện vi phạm sử dụng điện; Công tơ trả tiền trước (prepaid): được quản lý trên Hệ thống quản lý công tơ Smart Prepaid (mã nạp từ xa)…

Trần Vũ