Một số quy định mới về đăng ký, lưu ký, bù trừ, thanh toán giao dịch chứng khoán và công bố thông tin

Thông tư cũng hướng dẫn hoạt động bù trừ, thanh toán giao dịch chứng khoán khi chưa triển khai cơ chế CCP và phù hợp với Hệ thống KRX.

Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 18/2025/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 119/2020/TT-BTC ngày 31/12/2020 quy định hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán, Thông tư số 96/2020/TT-BTC ngày 16/11/2020 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn công bố thông tin trên thị trường chứng khoán đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Thông tư số 68/2024/TT-BTC ngày 18/9/2024.

Dưới đây là một số quy định sửa đổi, bổ sung về hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ, thanh toán chứng khoán và công bố thông tin, có hiệu lực kể từ ngày 5/5/2025:

Phân định khu vực thị trường theo hệ thống bù trừ, thanh toán

Theo quy định mới, "khu vực thị trường" được hiểu là các vùng riêng biệt trên hệ thống bù trừ, thanh toán. Những khu vực này được thiết lập dựa trên các tiêu chí đồng nhất như: Chu kỳ thanh toán, phương thức thanh toán, cơ chế quản lý rủi ro, thành phần tham gia (bao gồm thành viên của Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam – VSDC, ngân hàng thanh toán…), nhằm đảm bảo tính nhất quán và hiệu quả trong xử lý giao dịch chứng khoán.

Công nhận giá trị pháp lý của chứng từ điện tử

Một nội dung quan trọng khác được cập nhật tại Thông tư số 18/2025/TT-BTC là nguyên tắc thực hiện nghiệp vụ giữa VSDC với các bên liên quan như thành viên lưu ký, tổ chức mở tài khoản trực tiếp, tổ chức phát hành và công ty đại chúng. Theo đó, việc gửi và nhận hồ sơ, tài liệu có thể thực hiện dưới dạng chứng từ điện tử, tuân theo các quy chế hoạt động nghiệp vụ của VSDC.

Chứng từ điện tử được sử dụng trong các giao dịch này sẽ có giá trị pháp lý tương đương với chứng từ giấy, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số và hiện đại hóa hoạt động của thị trường chứng khoán.

Trách nhiệm của thành viên VSDC và quyền lợi của nhà đầu tư

Các thành viên VSDC phải tuân thủ pháp luật hiện hành, đánh giá tính hợp lệ của hồ sơ khách hàng và đảm bảo an toàn tài sản. Người sở hữu chứng khoán lưu ký nhận quyền và lợi ích thông qua VSDC và thành viên lưu ký. Người chưa lưu ký nhận quyền tại tổ chức phát hành hoặc đơn vị được ủy quyền.

Quy định về hoạt động lưu ký

Lưu ký chứng khoán tại VSDC bao gồm: Mở và quản lý tài khoản, ký gửi, rút chứng khoán, chuyển khoản ngoài hệ thống, phong tỏa và giải tỏa chứng khoán. Việc lưu ký chỉ thực hiện sau khi thông tin về người sở hữu được xác thực phù hợp trên hệ thống.

Bổ sung quy định công bố thông tin

Thông tư 18 cũng sửa đổi Thông tư 96/2020/TT-BTC về công bố thông tin. Đáng chú ý, nếu nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức không thanh toán tiền mua cổ phiếu đúng hạn, công ty chứng khoán phải công bố thông tin trên các phương tiện của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), Sở Giao dịch Chứng khoán (SGDCK), VSDC và website công ty trong vòng 24 giờ sau thời hạn thanh toán.

Ngoài ra, người nội bộ và người có liên quan phải công bố kế hoạch giao dịch trước ít nhất 3 ngày làm việc. Trường hợp công ty chứng khoán là người có liên quan đến người nội bộ của tổ chức niêm yết hoặc đăng ký giao dịch, nếu phát sinh giao dịch có giá trị từ 50 triệu đồng/ngày hoặc 200 triệu đồng/tháng (tính theo mệnh giá), công ty phải báo cáo và công bố thông tin trong vòng 24 giờ sau khi hoàn tất giao dịch.

Xem thông tin chi tiết Thông tư số 18/2025/TT-BTC tại đây!

Minh Lâm