Một tương lai tươi sáng đầy hứa hẹn cho quan hệ Việt Nam-Singapore

Lễ động thổ xây dựng Khu công nghiệp VSIP III - Bình Dương với diện tích 1.000 ha ngày 19/3/2022.

Chúng ta đang bước vào một thế giới ngày càng nhiều bất ổn và bất định, không khác gì với thế giới của năm 1973 khi chúng ta thiết lập quan hệ ngoại giao. Hệ thống đa phương dựa trên các quy tắc mở mà Singapore và Việt Nam đã theo đuổi để có hòa bình và thịnh vượng đang chịu những áp lực nghiêm trọng.

Nếu những xu hướng này tiếp tục tồn tại, chúng ta sẽ chứng kiến một lực đẩy nguy hiểm hơn của chủ nghĩa dân tộc kinh tế và chủ nghĩa bảo hộ trên toàn thế giới. Khi các nền kinh tế mở phụ thuộc vào thị trường mở cho thương mại và đầu tư, những diễn biến này sẽ tác động lớn đến cả Singapore và Việt Nam.

Bổ sung cho nhau vì lợi ích của mỗi bên

Đối với Singapore và Việt Nam, những mối quan tâm chung này đang đè nặng lên chúng ta khi hoạch định lộ trình cho 50 năm tới. Chúng ta chia sẻ quan điểm chung về nhiều vấn đề khu vực và đa phương. Cả hai chúng ta đều nhận thức được tầm quan trọng của việc cùng nhau hợp tác để duy trì hòa bình và ổn định, đặc biệt là trong khu vực của chúng ta, nơi từng bị ảnh hưởng bởi xung đột và chia rẽ.

Cả hai bên cam kết duy trì vai trò trung tâm và đoàn kết của ASEAN và hợp tác chặt chẽ để thúc đẩy một trật tự mở và dựa trên luật lệ cũng như làm sâu sắc hơn hội nhập kinh tế khu vực. Như vậy, những bước phát triển này củng cố nhu cầu hợp tác chặt chẽ hơn nữa khi vạch ra lộ trình trong những thập kỷ tới. Chúng ta đang nằm trong tình huống cần dựa vào và học hỏi lẫn nhau, đặc biệt là trong việc đối phó với những thách thức chung do biến đổi khí hậu hay chuyển đổi số.

Hoàn cảnh và bối cảnh của chúng ta rõ ràng là khác nhau, Việt Nam là quốc gia có 100 triệu dân, Singapore là quốc gia có 5 triệu dân. Điều đó có nghĩa là, chúng ta có thể bổ sung cho nhau theo nhiều cách, cho phép cùng làm việc với nhau vì cả hai bên đều có lợi và sẽ được hưởng lợi nhiều hơn nữa từ việc làm sâu sắc thêm sự hợp tác.

Nền tảng vững chắc

Mối quan hệ song phương đã được xây dựng vững chắc dựa trên các nguyên tắc cơ bản là tôn trọng, giúp đỡ và tin tưởng lẫn nhau. Chúng ta không coi mối quan hệ của mình là điều hiển nhiên, mà đây là thành quả của cả một thế hệ làm việc tận tâm từ cả hai phía.

Khởi đầu từ việc trao đổi chuyến thăm cấp cao đầu tiên cách đây ba thập kỷ của Thủ tướng Lý Quang Diệu tới Việt Nam năm 1992 và Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Đỗ Mười tới Singapore năm 1993. Năm nay, để kỷ niệm dấu mốc 50/10, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã thăm Singapore vào tháng 2/2023 và Thủ tướng Lý Hiển Long dự kiến sẽ thăm Việt Nam vào cuối năm nay. Những cam kết cấp cao thiết lập phương hương và chương trình nghị sự để cho các Bộ trưởng và quan chức cấp cao hai nước thực hiện.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Chủ tịch Quốc hội Singapore Tan Chuan-Jin cùng thực hiện Lễ ký Thỏa thuận hợp tác giữa hai Quốc hội Việt Nam và Singapore, ngày 18/5/2022, tại Nhà Quốc hội.

Tương lai rộng mở

Về tổng thể, quan hệ đối tác song phương tiếp tục mở rộng và phát triển để giải quyết những thách thức mới. Mối quan hệ hợp tác song phương hướng tới tương lai và đang được mở rộng trong những năm gần đây, bao gồm các lĩnh vực như năng lượng, tín chỉ carbon và phát triển sáng tạo trong dài hạn. Điều này sẽ củng cố an ninh năng lượng ở Đông Nam Á và giúp cả hai nước đạt được mục tiêu chung là phát thải ròng bằng không (net zero) vào năm 2050.

Nền kinh tế số là một lĩnh vực mới được quan tâm khác, vì quá trình số hóa đã mở ra những cơ hội mới trong lĩnh vực thương mại và hậu cần, mà Singapore và Việt Nam đều mong muốn tận dụng. Để hỗ trợ những cam kết như vậy, cả hai bên đã ký kết các thỏa thuận trong hai năm qua nhằm làm sâu sắc hơn mối quan hệ “Đối tác xanh và kỹ thuật số”, một khuôn khổ chung để đưa sự hợp tác của chúng ta lên một tầm cao mới về năng lượng, phát triển bền vững, cơ sở hạ tầng, nền kinh tế số và sáng tạo, cũng như kết nối.

Những biểu tượng của hợp tác kinh tế

Hợp tác kinh tế là nền tảng của mối quan hệ song phương của chúng ta. Singapore từ lâu đã nhận thấy thế mạnh và tiềm năng kinh tế của Việt Nam. Singapore là nguồn đầu tư nước ngoài hàng đầu của Việt Nam những năm gần đây.

Các Khu công nghiệp Việt Nam-Singapore (VSIP) trên khắp miền Bắc, miền Trung và miền Nam của Việt Nam là biểu tượng tiêu biểu cho hợp tác kinh tế song phương. Tổng cộng, các VSIP đã thu hút 17 tỷ USD vốn đầu tư và tạo ra hơn 300.000 việc làm tại Việt Nam. Kể từ khi VSIP đầu tiên được khai trương vào năm 1996, các VSIP đã phát triển để phản ánh nguyện vọng và hỗ trợ các nhu cầu của Việt Nam. VSIP Bình Dương III sẽ là khu công nghiệp thông minh và bền vững đầu tiên của Sembcorp tại Việt Nam.

Để thể hiện sự quan tâm mạnh mẽ đến Việt Nam và chào mừng dấu mốc kỷ niệm 50/10, Liên đoàn Doanh nghiệp Singapore tổ chức Diễn đàn Doanh nghiệp Khu vực Singapore (SRBF) hàng đầu tại Hà Nội vào ngày 7/7/2023.

Đây là lần đầu tiên một diễn đàn SRBF được tổ chức bên ngoài Singapore. Hoạt động này quy tụ hơn 300 nhà lãnh đạo doanh nghiệp cấp cao, quan chức chính phủ và các nhà lãnh đạo tư tưởng từ Singapore, các nước Đông Nam Á khác, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, EU và hơn thế nữa để gặp gỡ các đối tác Việt Nam, nhằm xác định các cơ hội mới, đặc biệt là trong các lĩnh vực tăng trưởng mới như kinh tế số, năng lượng tái tạo, tín dụng carbon, an ninh mạng và cơ sở hạ tầng bền vững.

Đại sứ Singapore tại Việt Nam Jaya Ratnam.

Vượt ra xa ngoài khuôn khổ

Quan hệ đối tác Singapore-Việt Nam vượt xa ra ngoài khuôn khổ đồng tiền trong thương mại và đầu tư. Trụ cột quan trọng nhất là mối quan hệ giữa con người với con người. Khi khu vực thoát ra khỏi tình trạng tồi tệ nhất trong đại dịch Covid-19, thật đáng khích lệ khi thấy người Singapore và người Việt Nam nối lại hoạt động du lịch, giáo dục và trao đổi văn hóa.

Việt Nam luôn là điểm đến quen thuộc của sinh viên Singapore trong các chương trình trao đổi và tham quan học tập. Tương tự như vậy, Singapore luôn chào đón sinh viên Việt Nam đến đất nước và các cơ sở giáo dục của chúng tôi, cũng là nơi các sinh viên Việt Nam đã đóng góp nhiều năng lượng, đam mê và tài năng cho cộng đồng của chúng tôi.

Việt Nam cũng là đối tác hàng đầu trong Chương trình Hợp tác Singapore (SCP). Hơn 20.000 quan chức Việt Nam đã tham dự các khóa học của SCP từ năm 1992. Singapore sẽ tiếp tục chia sẻ kinh nghiệm phát triển của mình với các quan chức trung ương, tỉnh và thành phố của Việt Nam.

Một việc quan trọng không kém là cả Singapore và Việt Nam đều đang khuyến khích nhiều thanh niên tham gia hơn để xây dựng mạng lưới hữu nghị, nhằm duy trì mối quan hệ của hai nước trong những thập kỷ tới.

Thêm một việc quan trọng nữa liên quan đến dấu mốc kỷ niệm 50/10 của chúng ta sẽ là nền tảng ngoại giao văn hóa, chương trình Điểm nhấn Singapore (Spotlight Singapore) tại Việt Nam, đưa hơn 200 thanh niên, nghệ sĩ và doanh nhân trẻ từ Singapore đến Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh tham gia vào một loạt các sự kiện văn hóa, thể thao, kinh doanh từ ngày 19/10 - 23/10/2023.

Tương lai quan hệ Singapore-Việt Nam tươi sáng và đầy hứa hẹn, khi hai nước tái khẳng định cam kết trong năm nay, cùng nhau hợp tác nhằm tạo ra một tương lai xanh và bền vững hơn cho mỗi nước cũng như một Đông Nam Á hòa bình và thịnh vượng.

Jaya Ratnam