Mưa lũ chưa từng thấy giữa tháng 6 ở miền Trung, thời tiết còn 'dị thường'

Bão số 1 (bão Wutip) tuy không đi vào đất liền nước ta nhưng hoàn lưu bão khiến mưa lớn liên tục trút xuống các tỉnh, thành miền Trung, Tây Nguyên từ 11-13/6 gây ngập lụt, sạt lở ở nhiều nơi.

Hướng di chuyển của bão số 1 và sự tác động đến khu vực Trung Trung Bộ được xem là hiếm gặp và không theo một quy luật nào.

Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia vừa đưa ra đánh giá ban đầu về những diễn biến khắc nghiệt của các hình thái thiên tai này.

Theo đó, mưa lớn tại Trung Trung Bộ trong tháng 6 với lượng mưa phổ biến 250-400mm, riêng các tỉnh từ Quảng Trị - Đà Nẵng tổng lượng mưa 3 ngày (11-13/6) phổ biến từ 300-650mm, có nơi cao hơn như Nam Đông (Huế) 768mm. Đáng chú ý, tại Nam Đông, mức 559mm vào ngày 12/6/2025 là hiếm gặp.

Hoàn lưu bão số 1 gây mưa lớn, ngập lụt nhiều nơi ở khu vực Trung Trung Bộ. Ảnh: CTV

Ông Khiêm cho biết, theo thống kê, có 32 trạm đo mưa tự động có lượng mưa tích lũy trong 6 giờ trên 200mm, đặc biệt tại khu vực Huế và Đà Nẵng, trong đó lượng mưa lớn nhất là tại trạm Bạch Mã (ở xã Lộc Trì, huyện Phú Lộc) quan trắc được là 319.4mm.

Đặc biệt tại Huế, lượng mưa ngày 12/6 phổ biến 220-670mm, riêng Bạch Mã (Phú Lộc) 884.2mm...

Đồng thời, ông Khiêm thông tin thêm, trận lũ tại các tỉnh Trung Trung Bộ vừa qua là đợt lũ cao hiếm thấy trong tháng 6; đỉnh lũ trên sông Kiến Giang, sông Thạch Hãn, sông Bồ, sông Vu Gia là đỉnh lũ cao nhất trong vòng 30 năm trở lại đây.

TS Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia về biến đổi khí hậu và cảnh báo thiên tai cũng đánh giá, giữa tháng 6, gần vào tiết Hạ Chí, theo lẽ thường là thời điểm mà miền Trung sẽ phải chống chọi với cái nắng nóng “khô người”. Bão nếu có hình thành cũng ở ngoài bờ Đông của Philippines hoặc hướng về phía Bắc, đi lên Trung Quốc hay vòng hướng Đông Bắc đi lên Nhật Bản.

Tuy nhiên, "năm nay không theo lẽ thường nào cả", ông Huy nói. Giữa tháng 6 có bão hình thành giữa Biển Đông và rất dị thường.

“Dị thường ở chỗ tâm bão một nơi, tâm mưa một nẻo. Hầu như toàn bộ lượng mưa bị dồn qua cánh trái, dội thẳng vào miền Trung”, ông Huy nhấn mạnh.

Bão số 1 cập nhật sáng 12/6. Nguồn: NCHMF

Theo ông Huy, các tỉnh thành từ Quảng Nam, Đà Nẵng, Huế, Quảng Trị, Quảng Bình hứng chịu một đợt mưa lớn chưa từng có trong các tháng 6 từ trước đến nay. Cá biệt có ngày 12/6 mưa lớn, tại Bạch Mã ghi nhận lượng mưa lớn hơn 900mm trong vòng 24 giờ.

Nhiều khu vực từ trên cao, vùng trung du đến hạ lưu của những địa phương trên xảy ra lụt trong tháng 6 khiến nhiều người dân bất ngờ, không kịp trở tay.

Các chuyên gia nhận định, biến đổi khí hậu và sự nóng lên toàn cầu đang làm cho thời tiết trở nên thất thường và khắc nghiệt hơn; những sự kiện thiên tai dị thường sẽ diễn ra thường xuyên hơn.

Bão có thể xuất hiện, ảnh hưởng đất liền trong 1 tháng tới

TS. Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, nhận định từ nay đến hết năm số lượng bão/áp thấp nhiệt đới trên khu vực Biển Đông và đổ bộ vào đất liền nước ta có khả năng ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm (TBNN trên Biển Đông khoảng 11-13 cơn, đổ bộ vào đất liền khoảng 5-6 cơn).

“Bão/áp thấp nhiệt đới có khả năng tập trung nhiều vào thời kỳ từ tháng 7-9 tại Bắc Bộ và tháng 10-11 ảnh hưởng nhiều đến Trung Bộ và các tỉnh phía Nam”, ông Lâm thông tin.

Trước mắt, cơ quan khí tượng dự báo, trong 1 tháng tới (11/6-10/7), trên Biển Đông có khả năng xuất hiện từ 1-2 cơn bão/áp thấp nhiệt đới và có thể ảnh hưởng đến đất liền nước ta.

Đồng thời, tổng lượng mưa trên cả nước phổ biến xấp xỉ TBNN cùng thời kỳ; riêng khu vực đồng bằng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ cao hơn từ 10-25%; đặc biệt tại khu vực Trung Trung Bộ có mưa cao hơn 50-100%, có nơi cao hơn.

Đáng lưu ý, trong thời kỳ dự báo, khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có thể xuất hiện một số đợt mưa lớn diện rộng. Tại khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ, do chịu ảnh hưởng của gió mùa Tây Nam có cường độ trung bình đến mạnh nên sẽ có nhiều ngày mưa giông, có ngày có mưa to đến rất to.

Bên cạnh đó, nắng nóng tiếp tục xảy ra tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ, có thể xuất hiện một số ngày nắng nóng gay gắt và đặc biệt gay gắt.

Trên phạm vi cả nước tiếp tục có khả năng xảy ra các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như giông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Bảo Anh