Muốn khai thông nguồn vốn, cần cải tổ toàn diện hệ thống ngân hàng

Trước những diễn biến phức tạp, khó lường của tình hình kinh tế thế giới, cùng với những vấn đề phát sinh trong nước và những tác động tiêu cực dài hạn của dịch COVID-19, khu vực doanh nghiệp đang gặp rất nhiều khó khăn, thách thức. Trong đó, khó khăn về vốn, dòng tiền và thanh khoản đang là thách thức lớn nhất đối với doanh nghiệp.

Doanh nghiệp gặp khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn để duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh và mở rộng đầu tư trung và dài hạn. Các kênh huy động vốn của doanh nghiệp hầu như đang bị “tắc”, từ trái phiếu doanh nghiệp, cổ phiếu cho đến tín dụng ngân hàng. Đầu tư công được xem là cứu cánh của nền kinh tế - là vốn mồi cho doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế, nhưng tiến độ giải ngân chậm.

Trong các nút thắt nói trên, trái phiếu doanh nghiệp là vấn đề nan giải nhất và là một trong những nguyên nhân chính yếu dẫn tới sự căng thẳng liên thông trên thị trường cổ phiếu lẫn tín dụng ngân hàng.

Các chuyên gia tham dự Tọa đàm “Giải pháp khơi thông thị trường vốn” cho rằng dù Nghị định 08 ra đời nhưng vẫn cần nhiều giải pháp để gỡ khó về vốn cho doanh nghiệp. Ảnh: Hà Anh.

Phát biểu tại tọa đàm “Giải pháp khơi thông thị trường vốn”, nhiều chuyên gia đánh giá cao sự quyết liệt trong điều hành của Chính phủ và các bộ, ngành thời gian qua, mà nổi bật là sự ra đời của Nghị định 08 về trái phiếu doanh nghiệp.

Dù vậy, để Nghị định 08, cùng nhiều nghị quyết về khơi thông thị trường vốn của Chính phủ nhanh chóng đưa tới hiệu quả trên thực tiễn, các chuyên gia đều cho rằng còn rất nhiều việc phải làm trong thời gian tới.

Gợi ý các giải pháp tháo gỡ khó khăn, hướng tới một thị trường trái phiếu bền vững, minh bạch, TS Cấn Văn Lực cho rằng cần quyết liệt xử lý nhanh chóng, dứt điểm, nghiêm minh những vi phạm về phát hành trái phiếu doanh nghiệp để lấy lại niềm tin của nhà đầu tư; kiểm soát việc đại chúng hóa ở thị trường thứ cấp như thời gian qua.

Khuyến khích các tổ chức tư vấn độc lập về đầu tư trái phiếu; nâng cao chất lượng dòng tiền của tổ chức phát hành.

Bên cạnh đó, cần nhanh chóng cải cách thủ tục, điều kiện, rút gọn thời gian cấp phép phát hành để tạo điều kiện, có chính sách khuyến khích phát hành trái phiếu ra công chúng.

“Đây sẽ là kênh gọi vốn quan trọng của doanh nghiệp, đặc biệt là cho những doanh nghiệp bất động sản cần vốn để đảo nợ, khi phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đang được kiểm soát chặt chẽ và dòng vốn tín dụng không dồi dào”, ông Lực nói.

Ông Nguyễn Tuấn Anh - Phó TGĐ Vietinbank Securities nhận định, dù Nghị định 08 đã tạm ngưng quy định xếp hạng tín nhiệm, tuy nhiên cần khuyến khích đánh giá tín nhiệm cho toàn bộ các doanh nghiệp phát hành trái phiếu.

Cần xác định rõ đây là một nhiệm vụ cấp bách để giúp lấy lại niềm tin của nhà đầu tư, làm minh bạch thị trường; cùng với đó, có thể khuyến khích sự tham gia của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế và khu vực; tham gia vào các diễn đàn và hợp tác quốc tế về việc xây dựng tiêu chuẩn xếp hạng tín nhiệm phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế.

Để thúc đẩy thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển lành mạnh, góp phần khơi thông dòng vốn dài hạn cho các doanh nghiệp niêm yết, ông Nguyễn Thế Minh - Giám đốc phân tích Công ty chứng khoán Yuanta Việt Nam cho rằng, cần đa dạng hóa các sản phẩm thị trường chứng khoán, đẩy mạnh IPO các doanh nghiệp nhà nước trong khối dầu khí, viễn thông, điện…; đa dạng hóa và nâng cao hiểu biết của nhà đầu tư.

Muốn khai thông nguồn vốn tín dụng cần cải tổ toàn diện hệ thống ngân hàng.

TS Nguyễn Trí Hiếu nhấn mạnh, bên cạnh thị trường trái phiếu, cần cải tổ, thanh lọc mạnh mẽ thị trường tín dụng.

“Trong hệ thống hiện có nhiều ngân hàng có sức khỏe tài chính yếu kém. Ngân hàng Nhà nước nên dần suy xét sàng lọc hệ thống. Muốn khai thông nguồn vốn tín dụng và các nguồn vốn khác thì hệ thống ngân hàng phải được cải tổ một cách toàn diện và thực chất.

Nếu chúng ta đi tìm những giải pháp để khơi thông nguồn vốn mà hệ thống tuần hoàn các nguồn vốn đó chính là ngân hàng và hệ thống ngân hàng chưa hoạt động một cách hiệu quả thì việc khơi thông nguồn vốn chỉ mang tính ngắn hạn và giải quyết tình thế”, TS Hiếu phân tích.

Về triển vọng thị trường chứng khoán, bà Tạ Thanh Bình - Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nhận định mặc dù còn nhiều khó khăn, song nền kinh tế nói chung và thị trường cổ phiếu nói riêng vẫn duy trì tiềm năng tăng trưởng trung, dài hạn.

Các yếu tố hỗ trợ thị trường trong thời gian tới là lạm phát có xu hướng giảm, dẫn tới lộ trình tăng lãi suất của các ngân hàng trung ương trên thế giới có xu hướng chậm lại; Trung Quốc dần nới lỏng chính sách Zero-COVID, mở cửa lại từ đầu năm 2023; dịch bệnh, các yếu tố nền tảng vĩ mô và cân đối lớn trong nước cơ bản được giữ vững, trong tầm kiểm soát.

Hà Anh