Mường Ảng bứt phá trong triển khai chiến lược phát triển vùng dân tộc thiểu số

Ông Nguyễn Tiến Đạt, Bí thư Huyện ủy Mường Ảng (thứ 4 bên phải) và ông Tô Trọng Thiện, Chủ tịch UBND huyện (thứ 4 bên trái) cùng đoàn cán bộ huyện đi chỉ đạo, kiểm tra tình hình mưa lũ tại các xã.

Vùng đất tiềm năng song đầy thử thách...

Mường Ảng, huyện miền núi nằm ở phía Đông tỉnh Điện Biên, là vùng đất với địa hình tự nhiên đặc trưng bởi những dãy núi cao xen kẽ các thung lũng hẹp, tạo nên một bức tranh thiên nhiên đa dạng và phong phú.

Với tổng diện tích tự nhiên trên 44.000ha, Mường Ảng giáp ranh với nhiều huyện như Tuần Giáo, Mường Chà, Điện Biên và tỉnh Sơn La, có vị trí địa lý thuận lợi cho giao thương trong tỉnh. Khí hậu mát mẻ, thổ nhưỡng phong phú là điều kiện lý tưởng để phát triển các loại cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao, tạo nền tảng quan trọng cho nông nghiệp bền vững.

Dù có nhiều lợi thế, Mường Ảng vẫn đối mặt với không ít khó khăn, thách thức trong phát triển kinh tế - xã hội. Địa hình đồi núi phức tạp và điều kiện giao thông không thuận lợi đã làm hạn chế khả năng xây dựng cơ sở hạ tầng, giao thương và kết nối với các khu vực khác. Đặc biệt, ở các bản làng vùng sâu, vùng xa, việc di chuyển khó khăn ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình tiếp cận các dịch vụ cơ bản như giáo dục, y tế và thông tin. Các vùng này thường xuyên phải đối mặt với tình trạng lũ lụt, sạt lở đất vào mùa mưa, gây thiệt hại cho đời sống và sản xuất của người dân.

Huyện Mường Ảng hiện có khoảng 52.427 người với dân cư chủ yếu là người Thái, Mông, Kinh và Khơ Mú. Đây là khu vực phong phú về văn hóa truyền thống, nhưng cũng là nơi tỷ lệ hộ nghèo còn cao, đặc biệt là trong cộng đồng dân tộc thiểu số.

Theo số liệu gần nhất, tỷ lệ hộ nghèo trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số giảm từ 25,46% cuối năm 2023 xuống còn 20,74% cuối năm 2024. Dù vậy, tỷ lệ này vẫn cao hơn mức trung bình, đòi hỏi sự quan tâm lớn từ chính quyền để giảm nghèo bền vững.

Ngoài ra, huyện còn gặp khó khăn về trình độ dân trí và chất lượng nguồn lao động. Một phần lớn lao động tại địa phương chưa được đào tạo kỹ năng, dẫn đến hiệu suất lao động thấp và khó khăn trong việc chuyển đổi sang các ngành kinh tế phi nông nghiệp. Tình trạng mù chữ vẫn còn tồn tại, đặc biệt ở những người lớn tuổi trong cộng đồng dân tộc thiểu số, làm hạn chế khả năng tiếp cận thông tin và áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất.

Bên cạnh đó, do đặc điểm văn hóa, ngôn ngữ và địa hình đặc thù, công tác tuyên truyền về các chính sách phát triển kinh tế - xã hội cũng gặp nhiều trở ngại. Những hạn chế trong ngôn ngữ khiến việc truyền đạt thông tin tới đồng bào dân tộc thiểu số không dễ dàng, ảnh hưởng đến việc triển khai các chính sách hỗ trợ đúng đối tượng và hiệu quả. Chính quyền huyện Mường Ảng đang nỗ lực khắc phục những khó khăn này, đồng thời phát huy tiềm năng vốn có của địa phương để nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, đảm bảo sự phát triển bền vững và toàn diện trong giai đoạn tới.

Ông Nguyễn Tiến Đạt, Bí thư Huyện ủy Mường Ảng (áo cộc tay màu xanh, đứng giữa) thăm, động viên nhân dân kinh doanh tại chợ Búng Lao.

Thành tựu và thách thức trong triển khai chiến lược phát triển vùng dân tộc thiểu số

Trong những năm qua, huyện Mường Ảng đã triển khai nhiều chương trình, dự án lớn nhằm cải thiện đời sống kinh tế - xã hội cho đồng bào dân tộc thiểu số, đạt được nhiều kết quả tích cực. Các chương trình trọng điểm như Giảm nghèo bền vững, Xây dựng nông thôn mới và Phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số đã thu hút nguồn vốn đáng kể và đạt tỷ lệ giải ngân cao.

Đến hết tháng 10 năm 2024, chương trình Giảm nghèo bền vững đã giải ngân 26,149 tỷ đồng vốn đầu tư (tương đương 72,67% kế hoạch), và 27,206 tỷ đồng vốn sự nghiệp (55,53% kế hoạch). Chương trình Xây dựng nông thôn mới cũng đã giải ngân 1,585 tỷ đồng vốn đầu tư (37,39% kế hoạch) và 10 triệu đồng vốn sự nghiệp (0,72% kế hoạch).

Bên cạnh đó, huyện đang triển khai dự án hỗ trợ sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị, bao gồm 4 dự án liên kết trồng và tiêu thụ cà phê với 170 hộ dân trên diện tích 114,14ha, 8 dự án chăn nuôi gà thương phẩm với 331 hộ tham gia và 1 dự án nuôi vịt biển thương phẩm cho 60 hộ dân. Ngoài ra, việc đầu tư hạ tầng thiết yếu như giao thông, thủy lợi, nhà văn hóa và chợ cũng đã được chú trọng, với 43 công trình mới khởi công và 10 công trình được duy tu, bảo dưỡng.

Dù có nhiều thành tựu, Mường Ảng vẫn đối mặt với thách thức lớn về vốn và hiệu quả triển khai. Chẳng hạn, tỷ lệ giải ngân của một số dự án vẫn còn thấp, đặc biệt là các hạng mục liên quan đến hỗ trợ sản xuất và duy trì các công trình cơ sở hạ tầng. Đặc biệt, tỷ lệ người dân thoát nghèo vẫn chưa đạt kỳ vọng, với một số hộ dân còn phụ thuộc vào trợ cấp và chưa tự chủ trong sản xuất kinh tế.

Ngoài ra, việc bảo tồn văn hóa truyền thống gắn liền với phát triển du lịch tại địa phương cũng gặp khó khăn. Huyện đã đầu tư xây dựng 21 nhà văn hóa và 6 khu thể thao tại các thôn bản, song cần thêm nguồn lực và sự phối hợp để phát huy tiềm năng du lịch văn hóa. Đồng thời, công tác tuyên truyền, vận động người dân tuân thủ pháp luật, phòng chống tảo hôn và tăng cường bình đẳng giới được đẩy mạnh, với 18 tổ truyền thông cộng đồng và nhiều lớp tập huấn cho hàng nghìn phụ nữ, thanh niên.

Nhìn chung, huyện Mường Ảng đang nỗ lực vượt qua những thách thức, tận dụng tốt nguồn lực để không chỉ nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân mà còn góp phần xây dựng một môi trường văn hóa, xã hội ổn định, an toàn, thúc đẩy sự phát triển bền vững cho cộng đồng dân tộc thiểu số.

Ngọc Diệp