Mỹ chưa sẵn sàng nhượng bộ để đạt thỏa thuận với Iran
Theo phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ, Washington không thay đổi quan về những gì họ sẽ làm để quay trở lại thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015, đồng thời nhắc lại rằng Tehran phải có động thái đầu tiên trước khi Washington sẵn sàng tái gia nhập thỏa thuận.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cho biết cho đến nay chưa có quan chức Mỹ nào liên lạc với phía Iran kể từ khi chính quyền Biden lên nắm quyền vào tháng trước.
Ông Price cũng lưu ý rằng vẫn còn quá sớm để xem xét đề xuất của Iran về việc hồi sinh thỏa thuận hạt nhân, đồng thời ngụ ý rằng “còn rất lâu mới đạt được điều đó”.
Trong cuộc phỏng vấn ngày 1/2, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tuyên bố rằng chính quyền của Tổng thống Joe Biden có kế hoạch quay trở lại thỏa thuận hạt nhân với Iran, Al-Jazeera đưa tin. Ông Blinken cũng tuyên bố rằng Iran phải mất vài tháng nữa mới có thể phát triển bom hạt nhân.
Cũng trong ngày 1/2, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã thúc giục đặc phái viên nước ngoài hàng đầu của EU Josep Borrell làm trung gian để khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015 giữa Iran và 6 cường quốc hàng đầu.
Ông Zarif cũng cảnh báo rằng thời gian để Mỹ quay lại thỏa thuận không phải là vô hạn. “Mỹ cần phải tuân thủ trở lại (thỏa thuận) và Iran sẽ sẵn sàng - ngay lập tức - đáp lại điều đó”, CNN trích dẫn lời ông Zarif. “Thời điểm không phải là vấn đề. Vấn đề là liệu Mỹ, liệu chính quyền mới, có muốn làm theo các chính sách thất bại cũ hay không”.
Ông Zarif cũng bác bỏ cáo buộc rằng Tehran còn vài tháng nữa mới có thể phát triển bom hạt nhân. “Iran không tìm kiếm vũ khí hạt nhân. Nếu chúng tôi muốn chế tạo vũ khí hạt nhân, chúng tôi có thể đã làm điều đó cách đây một thời gian, nhưng chúng tôi quyết định rằng vũ khí hạt nhân sẽ không tăng cường an ninh của chúng tôi và trái ngược với quan điểm tư tưởng của chúng tôi”.
Năm 2018, Mỹ đã đơn phương rút khỏi thỏa thuận và áp dụng lại các biện pháp trừng phạt đối với Iran. Tehran đáp trả bằng cách từ bỏ dần các cam kết của chính mình. Tháng 12/2020, Chính phủ Iran đã thông qua một đạo luật nhằm đạt được mục tiêu dỡ bỏ hoàn toàn các lệnh trừng phạt thông qua việc thúc đẩy các hoạt động hạt nhân, đặc biệt bằng cách tăng mức độ làm giàu uranium và hạn chế sự tiếp cận của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế tới các cơ sở của họ.
Cuối tháng 1/2021, Ngoại trưởng Blinken cho biết Mỹ sẽ đáp lại việc Iran nối lại tuân thủ thỏa thuận hạt nhân, nhưng sẽ tìm kiếm một thỏa thuận bao quát hơn bao gồm cả chương trình tên lửa của nước này. Ông Zarif đã lên tiếng phản đối, loại trừ mọi sửa đổi đối với thỏa thuận ban đầu và nhấn mạnh rằng Washington sẽ phải loại bỏ các lệnh trừng phạt trước.