Mỹ hoãn áp thuế đối ứng: Các nước thở phào nhưng chưa hết lo ngại
Quyết định tạm dừng áp thuế đối ứng đối với các nước trong 90 ngày, trừ Trung Quốc đã khiến các nước thở phào, thị trường chứng khoán Mỹ tăng mạnh trở lại. Tuy nhiên, lo ngại vẫn còn ở phía trước khi Mỹ vẫn duy trì mức thuế đồng hạng 10%, thuế với một số hàng hóa như ô tô vẫn ở mức 25%.
Chỉ khoảng 14 tiếng sau khi thuế quan đối ứng của Mỹ có hiệu lực, Tổng thống Trump tuyên bố tạm dừng áp thuế quan trong 90 ngày trong khi tăng thuế quan đối với riêng Trung Quốc lên 125%. Quyết định hoãn thuế, theo Tổng thống Trump là nhằm ghi nhận nhận thực tế rằng hơn 75 quốc gia đã tham gia đàm phán với Chính quyền Mỹ, cùng nhau giải quyết các khiếu nại của Mỹ về thương mại toàn cầu. Thông báo của ông Trump ngay lập tức khiến chứng khoán Mỹ tăng trở lại khi lo ngại về suy thoái kinh tế giảm bớt.
Trả lời câu hỏi về tiến trình ra quyết định tạm dừng áp thuế đối ứng trong 90 ngày, Tổng thống Trump cho biết, đã nghĩ về việc này nhiều ngày qua nhưng chỉ được đưa ra vào sáng 9/4: "Thông báo hoãn thuế được viết rất hay, nó được viết từ trái tim. Nó được viết như một điều gì đó mà tôi nghĩ là rất tích cực cho thế giới và cho chúng ta. Chúng ta không muốn làm tổn thương các quốc gia không cần phải bị tổn thương, tất cả các nước này đều muốn đàm phán".
Tổng thống Mỹ Donald Trump. (Ảnh: AFP)
Quyết định của ông Trump được nội các và một số chuyên gia hoan nghênh và bảo vệ khi cho rằng chúng nằm trong chiến lược ngay từ đầu. Bộ trưởng Tài chính Bessent cùng ngày nhận định: "Điều này nằm trong chiến lược của Tổng thống. Tổng thống và tôi đã có một cuộc nói chuyện dài hôm Chủ Nhật và đây là chiến lược của ông ấy ngay từ đầu."
Một số ý kiến của giới chuyên gia và đầu tư thì nhận định ông Trump buộc phải điều chỉnh để tránh phản ứng tiêu cực quá mạnh từ thị trường. Hiện kinh tế Mỹ đã xuất hiện một số dấu hiệu mất ổn định như thị trường chứng khoán sụt giảm mạnh, trái phiếu chính phủ Mỹ, vốn được coi là nơi trú ẩn an toàn mất đi sức hấp dẫn... Tác động tiêu cực từ các biện pháp đáp trả của Trung Quốc cũng xuất hiện…
Theo đó, điều an toàn nhất đối với Mỹ hiện nay là cần phải đàm phán và tạm dừng thuế quan.
Tuy nhiên, việc tạm dừng áp thuế cũng chỉ mới khiến các nước và giới đầu tư thở phào chứ chưa hết lo ngại. Quyết định tạm dừng áp thuế mới chỉ áp dụng đối với thuế quan đối ứng trong khi các loại thuế quan khác như thuế phổ quát 10%, thuế đối với ô tô mức 25% vẫn được duy trì và có khả năng áp thuế đối với dược phẩm, bán dẫn trong thời gian tới.
Đặc biệt, quyết định của ông Trump chỉ là tạm hoãn trong vòng 90 ngày, thậm chí có thể điều chỉnh ngay trong giai đoạn này.
Đối với Trung Quốc, việc ông Trump tiếp tục tăng thuế quan có thể dựa trên nhận định Mỹ vẫn đang chiếm ưu thế trong cạnh tranh thương mại và có khả năng buộc Trung Quốc phải nhượng bộ. Cho đến thời điểm hiện nay vẫn chưa rõ đối đầu Mỹ - Trung sẽ dẫn đến tình trạng hỗn loạn tạm thời hay là xu hướng không thể tránh khỏi trong dài hạn.
Hiện hai nền kinh tế Mỹ - Trung vẫn còn phụ thuộc lẫn nhau tương đối chặt chẽ, hàng nghìn tập đoàn lớn của Mỹ vẫn đang hoạt động tại Trung Quốc trong khi hàng nghìn doanh nghiệp của Trung Quốc đang được niêm yết trên thị trường chứng khoán Mỹ.
Cho đến nay khả năng đàm phán cơ bản vẫn còn khi Tổng thống Trump chưa có ý định áp dụng các biện pháp mang tính triệt để hơn như loại Trung Quốc khỏi hệ thống thanh toán Swift quốc tế, hủy niêm yết của các doanh nghiệp Trung Quốc trên thị trường chứng khoán Mỹ.
