Mỹ lo cứu vãn Thỏa thuận Mỹ-Taliban trước thềm bầu cử tổng thống

Thỏa thuận Mỹ-Taliban, bước ngoặt cho tiến trình hòa bình ở Apganixtan những tuần gần đây đứng trước sóng gió bởi những báo buộc Taliban vẫn giữ quan hệ với al Qaeda, IS và chưa từ giã hoàn toàn bạo lực. Trong bối cảnh cuộc bầu cử ở Mỹ đang đến gần, chính quyền Mỹ nỗ lực cứu vãn thỏa thuận, điểm sáng hiếm hoi mà chính quyền tổng thống Donald Trump đạt được trong chính sách đối ngoại của nhiệm kỳ đầu 4 năm sắp kết thúc.

Mỹ và Taliban ký thỏa thuận tại Doha, Qatar hồi tháng 2/2020. Ảnh: Al Jazeera

Trong bối cảnh bầu cử Mỹ đang đến gần, khi các đối sách của Mỹ trong vấn đề Iran, Triều Tiên thất bại, thì Thỏa thuận Mỹ-Tabiban nổi lên là điểm sáng ít ỏi trong thành tựu ngoại giao của Tổng thống Donald Trump. Bảo vệ thành quả trên chính là mục đích trong chuyến thăm tới khu vực của phái viên Mỹ, trong đó nhấn mạnh các lợi ích kinh tế mà Thỏa thuận hòa bình Mỹ-Taliban có thể đem lại.

Đặc phái viên Mỹ Zalmay Khalilzad vừa kết thúc chuyến công du 1 tuần tới Uzbekistan, Pakistan và quốc gia vùng Vịnh Quatar, nhằm đưa ra các sáng kiến kinh tế cho Afghanistan thời hậu chiến. Đây cũng là 1 nội dung trong Thỏa thuận Mỹ-Taliban. Lần đầu tiên tháp tùng chuyến thăm có một phái đoàn kinh tế do Giám đốc điều hành Cơ quan Phát triển tài chính quốc tế Hoa Kỳ (DFC) Adam Boehler dẫn đầu. Các dự án kinh tế có sự hợp tác của Quatar, Pakistan trong lĩnh vực thương mại, hạ tầng. Để xây dựng đồng thuận trong tiến trình hòa bình Afghanistan, Mỹ cùng đại diện 19 nước (trong đó có Nga, Trung Quốc, Pakistan, Ấn Độ, Iran) ngày 6/7 cũng họp trực tuyến.

Đây là những nỗ lực của chính quyền Mỹ nhằm thúc đẩy thỏa thuận ký với Taliban hồi tháng 2, sau một loạt cáo buộc gây nghi ngờ về sự tin cậy của Taliban. Đó là Taliban vẫn duy trì liên hệ ở mức độ thấp với tổ chức khủng bố al Qaeda và IS và cáo buộc Tổng thống Mỹ Donald Trump nhận được thông tin tình báo Nga treo thưởng cho Taliban để giết hại lính Mỹ và binh sỹ NATO nhưng đã không hành động gì. Dù thông tin trên chưa đủ để “kết liễu” Thỏa thuận hay ngăn cản kế hoạch của Tổng thống Donald Trump rút thêm hàng nghìn binh sỹ ra khỏi quốc gia Nam Á nhưng nó đã tạo thêm 1 lý do một số giới chức Mỹ, trong đó có hạ nghị sỹ Mike Waltz, bày tỏ lo ngại về việc theo đuổi thỏa thuận.

Ứng cử viên Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden đang tận dụng khai thác các nghi vấn trên cho cuộc đua vào Nhà Trắng: “Nếu thông tin của tờ New York Times về treo thưởng là chính xác, đó sẽ là tiết lộ gây sốc. Tôi muốn nhấn mạnh một lần nữa rằng, Tổng thống Donald Trump, Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Mỹ khi ứng phó với cuộc chiến nguy hiểm đã không thực hiện nghĩa vụ cao cả là bảo vệ lính Mỹ”.

Thỏa thuận về lý thuyết sẽ mở đường cho Mỹ chấm dứt 19 năm chiến tranh ở Afghanistan và Tổng thống Donald Trump sẽ ghi điểm trước thềm cuộc bầu cử vào tháng 11 nếu như thực hiện được cam kết đưa lính Mỹ về nhà./.

Trần Nga/VOV1