Mỹ tăng cường đầu tư vào điện toán lượng tử để đối phó Trung Quốc trong cuộc đua công nghệ

Các nhà nghiên cứu vận hành hệ thống máy tính lượng tử tại một phòng thí nghiệm của IBM. Công nghệ lượng tử được kỳ vọng mở ra kỷ nguyên tính toán siêu tốc và bảo mật cao, nhưng cũng đặt ra thách thức an ninh mạng toàn cầu. (Nguồn ảnh: Bloomberg/IBM Research)

Theo hãng tin Bloomberg, chính quyền Trump đang tiến hành các cuộc trao đổi sơ bộ với một số công ty điện toán lượng tử hàng đầu nhằm thảo luận khả năng cấp vốn hoặc hỗ trợ tài chính. Bộ Thương mại Mỹ đã xem xét việc sử dụng nguồn quỹ từ Đạo luật Chips (Chips Act) - vốn được thiết kế để củng cố năng lực sản xuất chip trong nước - nhằm đầu tư cho các dự án được coi là thiết yếu đối với an ninh quốc gia.

TĂNG TỐC TRONG CUỘC ĐUA CÔNG NGHỆ LƯỢNG TỬ

Các cuộc thảo luận hiện vẫn ở giai đoạn ban đầu, chưa có quyết định cụ thể về hình thức hỗ trợ hay tỷ lệ cổ phần. Theo các nguồn tin thân cận, chính phủ Mỹ có thể yêu cầu nhận lại quyền lợi hoặc cổ phần như một phần điều kiện đổi lại, tương tự mô hình đã áp dụng với Intel, khi chính phủ nắm giữ 10% cổ phần trong tập đoàn này để bảo đảm lợi ích chiến lược.

Biểu đồ cho thấy Trung Quốc đã vượt Mỹ về số lượng công trình nghiên cứu trong lĩnh vực điện toán lượng tử - minh chứng cho cuộc đua công nghệ ngày càng quyết liệt giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. (Nguồn: MERICS China Tech Observatory 2024)

Động thái này cho thấy chính quyền Mỹ đang tăng cường đầu tư vào các công nghệ mũi nhọn, đặc biệt trong bối cảnh Trung Quốc đang đẩy mạnh phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) và điện toán lượng tử bằng các khoản đầu tư nhà nước quy mô lớn.

Các chuyên gia nhận định, điện toán lượng tử là một trong những lĩnh vực được Mỹ xem là ưu tiên an ninh quốc gia, bởi công nghệ này có thể mở khóa năng lực xử lý vượt trội, đủ khả năng phá vỡ hệ thống mã hóa hiện nay - điều có thể đe dọa an toàn dữ liệu quân sự, tài chính và cá nhân.

NHIỀU NHÀ ĐẦU TƯ SẴN SÀNG BỎ VỐN

Máy tính lượng tử hoạt động dựa trên qubit, đơn vị thông tin có thể tồn tại ở nhiều trạng thái cùng lúc, giúp máy tính xử lý lượng dữ liệu khổng lồ với tốc độ vượt xa siêu máy tính truyền thống. Tuy nhiên, công nghệ này vẫn đang ở giai đoạn nghiên cứu, chi phí cao và chưa tìm được nhiều ứng dụng thực tế.

Dù vậy, các tín hiệu mới cho thấy sự tiến bộ rõ rệt. Google vừa công bố bước đột phá với chip lượng tử Willow, có khả năng chạy thuật toán vượt qua hiệu năng của siêu máy tính mạnh nhất thế giới và có thể lặp lại trên các nền tảng tương tự. Theo Google, công nghệ này có thể mở ra ứng dụng thực tiễn trong y học và khoa học vật liệu trong vòng 5 năm tới.

Cùng với sự quan tâm của chính phủ, thị trường vốn cũng đang bùng nổ. Cổ phiếu các công ty lượng tử tăng mạnh nhờ kỳ vọng của nhà đầu tư. IonQ, công ty điện toán lượng tử đặt trụ sở tại Maryland, đã tăng gần 300% giá trị cổ phiếu trong năm qua. Đầu tháng này, IonQ tiếp tục huy động được 2 tỷ USD thông qua đợt phát hành cổ phiếu và chứng quyền trả trước cho Susquehanna International Group.

Việc Mỹ xem xét mở rộng đầu tư vào điện toán lượng tử không chỉ thể hiện nỗ lực duy trì vị thế dẫn đầu công nghệ, mà còn là một phần trong chiến lược cạnh tranh địa chính trị dài hạn với Trung Quốc. Trong khi Bắc Kinh đang tăng tốc đầu tư vào các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo và điện toán lượng tử, Washington muốn bảo đảm rằng những công nghệ nền tảng của thế kỷ XXI vẫn nằm trong tầm ảnh hưởng của Mỹ và các đồng minh.

Cuộc đua điện toán lượng tử, do đó, không đơn thuần là thước đo năng lực công nghệ, mà còn là phép thử cho tầm nhìn chiến lược và sức mạnh đầu tư của các nền kinh tế hàng đầu thế giới. Việc Mỹ cân nhắc mở rộng hỗ trợ cho lĩnh vực này cho thấy Washington đã xác định rõ: ai làm chủ được lượng tử hôm nay, sẽ nắm trong tay lợi thế cạnh tranh toàn cầu của ngày mai.

Trọng Hoàng