Mỹ và Papua New Guinea ký kết thỏa thuận quốc phòng

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (trái) bắt tay với Bộ trưởng Quốc phòng Papua New Guinea Win Bakri Daki (phải) sau khi ký kết thỏa thuận quốc phòng, trước sự chứng kiến của Thủ tướng James Marape. Ảnh: AFP

“Chúng ta đang nâng cấp mối quan hệ từng là mức trung bình lên mức cụ thể đối với Mỹ. Một thỏa thuận hợp tác quốc phòng đã được ký kết”, Thủ tướng Papua New Guinea James Marape phát biểu tại lễ ký kết, theo AFP.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nhận định: “Hợp tác quốc phòng được soạn thảo bởi Mỹ và Papua New Guinea, với tư cách là các đối tác bình đẳng và có chủ quyền. Nó hoàn toàn minh bạch”.

Ông nhấn mạnh, với thỏa thuận này, lực lượng hai quốc gia có thể sẽ được lên tàu của nhau, chia sẻ chuyên môn kỹ thuật và cùng “tuần tra tốt hơn” trên biển, cũng như hai bên được tạo điều kiện huấn luyện lực lượng, tăng cường hỗ trợ nhân đạo và ứng phó với các thảm họa.

“Chúng tôi đang làm việc cùng nhau để định hình tương lai. Chúng tôi rất mong muốn đưa quan hệ đối tác của hai nước lên một tầm cao mới”, ông nói.

Bên cạnh đó, Ngoại trưởng Blinken cũng ký kết với Papua New Guinea về Thỏa thuận Đại diện Tàu thủy, cho phép lực lượng phòng vệ bờ biển Mỹ hợp tác với quốc gia Thái Bình Dương trong việc chống đánh bắt cá bất hợp pháp.

Thủ tướng James Marape cho biết nước này đang đối mặt với những thách thức an ninh đáng kể: "Chúng ta cần củng cố và bảo vệ biên giới của đất nước, cũng như đảm bảo an toàn cho người dân. Vì vậy, điều này không liên quan đến địa chính trị. Sự hợp tác này sẽ giúp củng cố nền quốc phòng và xây dựng năng lực của chúng ta".

Ông cũng nêu rõ, Papua New Guinea có thể ký kết thỏa thuận với "bất kỳ đối tác phương Đông hay phương Tây, kể cả những người bạn truyền thống lâu năm như Australia, Mỹ hoặc thậm chí Trung Quốc".

Ông Blinken hạ cánh xuống sân bay quốc tế Port Moresby, Papua New Guinea. Ảnh: AFP

Ngoại trưởng Mỹ đã đến quốc đảo Thái Bình Dương vào sáng sớm 21/5, để thay mặt cho Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ông Biden đã buộc phải hủy chuyến công du tới Papua New Guinea và cuộc họp của Bộ tứ QUAD tại Australia, trong bối cảnh ông và các lãnh đạo cấp cao đang có các cuộc đàm phán căng thẳng về trần nợ ở Washington.

"Tổng thống Mỹ Joe Biden đã bày tỏ sự tiếc nuối vì không thể có mặt ở đây", ông Blinken cho biết.

Bộ Ngoại giao Mỹ cùng ngày thông báo Washington sẽ cung cấp cho Papua New Guinea 45 triệu USD để tăng cường hợp tác kinh tế và an ninh, bao gồm thiết bị bảo hộ cho lực lượng phòng vệ, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và giải quyết tội phạm xuyên quốc gia và HIV/AIDS.

Papua New Guinea nằm ở phía bắc Australia - nơi có vị trí mang ý nghĩa chiến lược. Trong chiến tranh thế giới thứ hai, đây là khu vực diễn ra các cuộc giao tranh khốc liệt. Với dân số gần 10 triệu người, Papua New Guinea đang là một trong những quốc đảo đông dân nhất Thái Bình Dương.

Năm ngoái, Mỹ đã cam kết cung cấp gói viện trợ kinh tế trị giá 800 triệu USD, nhằm tập trung hướng về các quốc đảo Thái Bình Dương. Washington gần đây cũng mở các đại sứ quán ở quần đảo Solomon và Tonga, cũng như đang có kế hoạch mở đại sứ quán ở Kiribati.

Đỗ Thảo