Nam Định phấn đấu loại trừ bệnh phong trong năm 2025

Kiểm tra, chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân phong tại thị trấn Thịnh Long (Hải Hậu, Nam Định).

Không còn kỳ thị

Trong căn nhà cấp 4 thoáng mát, nhìn ra giàn hoa giấy rực rỡ trong nắng hè, bà Đỗ Thị Dũng (85 tuổi ở tổ dân phố 15, thị trấn Thịnh Long, huyện Hải Hậu) vui vẻ trò chuyện với mọi người. Không kỳ thị, không xa lánh, chăm sóc tận tình đó là điều mà người dân xung quanh và cán bộ y tế địa phương dành cho bà cũng như những người đang điều trị bệnh phong tại cộng đồng.

Bà Dũng chia sẻ, năm 1984, bà phát hiện bị bệnh phong và đến năm 2024, bà làm phẫu thuật cắt bỏ một phần chân trái. Định kỳ, bà được các y, bác sĩ của Bệnh viện Da liễu tỉnh, Trung tâm Y tế dự phòng huyện theo dõi, tái khám, cấp phát miễn phí các phương tiện phòng ngừa như: thuốc bôi, thuốc chống khô da, bông băng, thuốc điều trị hỗ trợ, giày dép... Hiện sức khỏe của bà ổn định, bà có thể tự sinh hoạt và chăm sóc bản thân.

Bà là một trong 8 bệnh nhân đang được quản lý ở huyện Hải Hậu. Từ công tác chăm sóc sức khỏe, hòa nhập cộng đồng của ngành y tế địa phương, bà Dũng và các bệnh nhân phong khác đều được mọi người quan tâm, không có sự phân biệt đối xử.

Kiểm tra, chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân phong tại thị trấn Thịnh Long (Hải Hậu, Nam Định).

Ông Đỗ Văn Đồng, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Hải Hậu cho biết, để phòng chống bệnh phong, Trung tâm đã kiện toàn Ban Chỉ đạo chăm sóc sức khỏe nhân dân, trong đó công tác phòng, chống bệnh phong được lồng ghép và chú trọng. Trung tâm xây dựng kế hoạch hoạt động, hằng năm tổ chức các lớp tập huấn, cập nhật kiến thức chuyên môn cho cán bộ làm công tác phòng chống bệnh phong.

Xác định công tác truyền thông, giáo dục sức khỏe là yếu tố then chốt trong phòng, chống, loại trừ bệnh phong, Trung tâm đã đa dạng các hình thức tuyên truyền như phát thanh, sử dụng tờ rơi, tranh ảnh mô phỏng, tuyên truyền rộng rãi rong cộng đồng và trường học.

Đặc biệt, địa phương đẩy mạnh truyền thông giáo dục sức khỏe tại cộng đồng tập trung vào các nội dung như dấu hiệu nhận biết bệnh phong, cách phòng tránh và tuyên truyền không kỳ thị, xa lánh người bệnh. Với những cách làm phù hợp, nhận thức cộng đồng về bệnh phong từng bước được nâng cao, giúp phát hiện sớm, tự giác điều trị và phòng tránh tàn tật hiệu quả hơn.

Trong 3 năm trở lại đây, Hải Hậu không phát hiện bệnh nhân phong mới. Các bệnh nhân đang được quản lý tại địa phương được chăm sóc và hỗ trợ phục hồi chức năng tại nhà. Các xã, thị trấn có bệnh nhân phong đang quản lý của huyện Hải Hậu đã chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, tài liệu theo đúng các tiêu chí của phụ lục 2, Thông tư 17/2013/TT-BYT cho công tác loại trừ bệnh phong quy mô cấp huyện năm 2025.

Không để phát sinh ca bệnh mới

Kiểm tra, chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân phong tại huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định.

Tỉnh Nam Định đã hoàn thành mục tiêu loại trừ bệnh phong quy mô cấp tỉnh theo 4 tiêu chí của Bộ Y tế năm 2005. Từ đó đến nay, hoạt động phòng chống phong - da liễu của tỉnh tiếp tục được duy trì. Tỉnh hiện có 123 bệnh nhân phong đang được quản lý và chăm sóc sau giám sát. Tất cả các bệnh nhân phong tàn tật đều được chăm sóc, hỗ trợ thuốc men. Từ các hoạt động phòng, chống phong - da liễu, tỷ lệ phát hiện bệnh nhân phong mới trên địa bàn tỉnh đạt dưới 1/100.000 dân.

Trong các năm 2023, 2024, có 6 huyện được công nhận loại trừ bệnh phong, 3 huyện phấn đấu được công nhận trong năm 2025 là: Hải Hậu, Nam Trực và Ý Yên. Hằng năm, Bệnh viện Da liễu tỉnh Nam Định định kì rà soát và giao các chỉ tiêu chuyên môn cho tuyến dưới. Đồng thời, bệnh viện thường xuyên đôn đốc kiểm tra thực hiện việc quản lý, giám sát, theo dõi và chăm sóc bệnh nhân phong tại nhà.

Tỉnh chú trọng duy trì mạng lưới phòng, chống phong - da liễu, củng cố từ tuyến tỉnh đến xã, phường, thị trấn. Đến nay, tại các xã, phường, thị trấn cán bộ phụ trách công tác phòng chống bệnh phong - da liễu đều được tập huấn về chuyên môn.

Ông Nguyễn Đức Cường, Giám đốc Bệnh viện Da liễu tỉnh, Phó Chủ tịch Hội đồng kiểm tra loại trừ bệnh phong quy mô cấp huyện tỉnh Nam Định năm 2025 đánh giá, qua kiểm tra các địa phương chưa được công nhận loại trừ bệnh phong cho thấy, việc phòng ngừa tàn tật và phục hồi chức năng cho bệnh nhân tàn tật được thực hiện tốt.

Các trạm y tế xã, trung tâm y tế huyện cũng lồng ghép việc khám, phát hiện bệnh phong mới với khám bệnh đa khoa; lồng ghép các chương trình y tế khác để phát hiện sớm bệnh phong mới tại cộng đồng. Điều này cho thấy tính hiệu quả và bền vững của hoạt động phòng chống bệnh phong, tiến tới đạt tiêu chí loại trừ bệnh phong quy mô cấp huyện ở Nam Định năm 2025.

Kiểm tra hồ sơ, tài liệu công tác loại trừ bệnh phong tại thị trấn Thịnh Long (Hải Hậu, Nam Định).

Chương trình loại trừ bệnh phong của tỉnh Nam Định đã đạt được 4 tiêu chuẩn của Việt Nam nhưng duy trì các tiêu chuẩn này không phải dễ. Việc điều trị phục hồi chức năng tàn tật cho bệnh nhân phong là một vấn đề nan giải vì tàn tật trong bệnh phong do rối loạn thần kinh dinh dưỡng rất khó chữa, trong khi cán bộ chuyên trách chống phong tuyến cơ sở thường xuyên thay đổi hoặc kiêm nhiệm.

Để duy trì kết quả loại trừ bệnh phong, không để phát sinh ca mắc mới trong cộng đồng, tỉnh đã lồng ghép các hoạt động chống phong vào các chương trình mục tiêu y tế quốc gia, đưa nội dung phòng chống phong vào các hoạt động y tế cộng đồng như y tế học đường, dinh dưỡng, lao, chăm sóc người cao tuổi…

Ngành chức năng địa phương thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn, hội thảo chuyên đề nhằm nâng cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ cán bộ y tế cơ sở; tăng cường truyền thông, hướng dẫn người dân nhận biết sớm dấu hiệu của bệnh và chủ động đến cơ sở y tế khám sớm khi có các dấu hiệu bị bệnh. Các đơn vị y tế tuyến cơ sở tổ chức khám sàng lọc định kỳ tại cộng đồng và trường học; thiết lập kế hoạch phục hồi chức năng cho bệnh nhân; hướng dẫn bệnh nhân tự chăm sóc tại nhà.

Công tác loại trừ bệnh phong tại Nam Định cần tiếp tục nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng và chính quyền; sự phối hợp của các ban, ngành, đoàn thể tại địa phương để giúp bệnh nhân phong tái hòa nhập cộng đồng.

Bài và ảnh: Nguyễn Lành (TTXVN)