Nâng cao hiệu quả hoạt động, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ chính trị trong tình hình mới

Năm 2024, tỉnh thực hiện nhiệm vụ với những thuận lợi, khó khăn, thách thức đan xen, đặc biệt cơn bão số 3 (Yagi) gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản trên địa bàn tỉnh. Nhưng Đảng bộ, chính quyền, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân các dân tộc tỉnh bám sát định hướng, chỉ đạo của Trung ương, chung sức, đồng lòng, nỗ lực triển khai nhiều giải pháp đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ năm 2024.

Phát huy vai trò của cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, tiếp tục đổi mới phương thức hoạt động, căn cứ các quy định của pháp luật, sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ và Tỉnh ủy, Thường trực HĐND, các ban của HĐND và đại biểu HĐND các cấp nêu cao tinh thần trách nhiệm, kịp thời ban hành các cơ chế, chính sách, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, cộng đồng doanh nghiệp hoạt động sản xuất, phát triển kinh tế, góp phần cùng cả tỉnh thực hiện có kết quả trên nhiều lĩnh vực như: tốc độ tăng trưởng (GRDP) ước tăng 6,74%; nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 3,25%; công nghiệp và xây dựng tăng trưởng 10,24%; dịch vụ tăng 6,98%; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm tăng 4,82%; tổng thu ngân sách Nhà nước ước đạt 2.292 tỷ đồng, đạt 129,6% dự toán Trung ương giao, đạt 119,5% dự toán HĐND tỉnh giao, tăng 9% so với cùng kỳ năm 2023; các chính sách an sinh xã hội được thực hiện đầy đủ, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ổn định, tạo niềm tin trong nhân dân.

Hoạt động của HĐND tỉnh năm 2024 tiếp tục được đổi mới theo hướng chất lượng, hiệu quả hơn. Các kỳ họp của HĐND tỉnh được Thường trực HĐND tỉnh phối hợp chặt chẽ với UBND tỉnh, Ủy ban MTTQ tỉnh; chỉ đạo sát sao các ban HĐND tỉnh, các cơ quan liên quan chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng các nội dung trình kỳ họp, thực hiện đúng thời gian, chương trình tổ chức kỳ họp; thông báo tới các đại biểu HĐND tỉnh, các cơ quan, tổ chức liên quan và cử tri đảm bảo đúng quy định. Công tác điều hành kỳ họp tiếp tục có nhiều đổi mới, linh hoạt, hiệu quả. Điểm nổi bật là tại các kỳ họp, chủ tọa điều hành kỳ họp theo hướng giảm thời gian trình bày báo cáo, tăng thời gian thảo luận, chất vấn; định hướng nội dung, lĩnh vực để đại biểu tập trung thảo luận có trọng tâm, trọng điểm; các phiên họp tại hội trường được truyền hình, truyền thanh trực tiếp và có tiếp nhận, trả lời ý kiến, kiến nghị của cử tri, nhân dân gửi đến kỳ họp.

Các kỳ họp HĐND tỉnh tạo được niềm tin của nhân dân với cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương.

Với tinh thần trách nhiệm, dân chủ, phát huy trí tuệ tập thể, HĐND tỉnh thông qua và ban hành 118 nghị quyết, trong đó có nhiều nghị quyết chuyên đề quyết định các chương trình, đề án, dự án lớn, quy định cơ chế, chính sách, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh và an sinh xã hội như: nghị quyết chính sách về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số; mức chi đảm bảo cho việc tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; chế độ ưu đãi miễn tiền thuê đất đối với các dự án sử dụng đất vào mục đích sản xuất, kinh doanh; quy định về tiêu chí thành lập và chế độ, chính sách, mức hỗ trợ đối với lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở… Đồng thời, HĐND tỉnh ban hành nhiều cơ chế, chính sách để nâng cao chất lượng đời sống nhân dân như: mức quà tặng chúc thọ, mừng thọ người cao tuổi; mức chi đón tiếp, thăm hỏi, chúc mừng đối với một số đối tượng do Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp thực hiện; quy định mức giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh không thuộc phạm vi thanh toán của Quỹ Bảo hiểm y tế...

Chất vấn tại kỳ họp HĐND là hình thức cao nhất của hoạt động giám sát. Để các nội dung chất vấn tại kỳ họp đảm bảo đúng trọng tâm, phản ánh được những vấn đề cử tri đặc biệt quan tâm, trước một tháng diễn ra kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh yêu cầu các ban của HĐND, tổ đại biểu và đại biểu HĐND tỉnh chuẩn bị tốt các nội dung chất vấn để Thường trực HĐND tỉnh lựa chọn nhóm vấn đề chất vấn tại kỳ họp. Sau chất vấn, Thường trực HĐND tỉnh phân công các ban của HĐND tỉnh, Tổ đại biểu HĐND tỉnh đôn đốc, giám sát việc thực hiện lời hứa của người trả lời chất vấn được kết luận tại phiên họp chất vấn và thường xuyên báo cáo kết quả giải quyết về Thường trực HĐND tỉnh. Từ cách làm quyết liệt trên, thời gian qua một số nội dung tồn đọng kéo dài đã được khắc phục, nhiều vấn đề được giải quyết dứt điểm.

Các phiên họp của Thường trực HĐND tỉnh hằng tháng theo quy định của luật được duy trì, giải quyết kịp thời, có chất lượng với 15 nội dung do UBND tỉnh trình xin ý kiến giữa hai kỳ họp HĐND. Năm 2024, Thường trực HĐND tỉnh tổ chức phiên họp giải trình với 2 nhóm vấn đề “giao thông vận tải; sắp xếp, xử lý cơ sở nhà đất trên địa bàn tỉnh” và phiên họp chất vấn tập trung vào 2 lĩnh vực “văn hóa, thể thao và du lịch; nông, lâm nghiệp”. Điểm nổi bật tại phiên họp chất vấn là đại biểu HĐND tỉnh thực hiện đặt câu hỏi chất vấn ngắn gọn, rõ ràng, trực tiếp; thủ trưởng các sở, ngành trực tiếp trả lời và trả lời có trách nhiệm, trọng tâm, không né tránh, cam kết khắc phục những tồn tại trong thời gian tiếp theo.

Thực hiện một trong những chức năng quan trọng của HĐND đó là quyền giám sát, trên cơ sở nghị quyết thực hiện chương trình giám sát năm 2024 của HĐND tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh xây dựng kế hoạch giám sát, theo đó điều hòa và phân công các ban của HĐND tỉnh thực hiện nhiệm vụ giám sát đảm bảo đúng luật, tránh chồng chéo, nhất là nội dung giám sát chuyên đề.

Căn cứ vào tính chất, quy mô ở một số cuộc giám sát chuyên đề, Thường trực HĐND, các ban của HĐND tỉnh tiến hành khảo sát trực tiếp trước một bước đối với các đơn vị, cơ sở để nắm tình hình thực tiễn, giúp đoàn giám sát có thêm thông tin, từ đó đưa ra những kiến nghị đối với đối tượng chịu sự giám sát, vừa đảm bảo tính dân chủ, đảm bảo đúng quy định, phù hợp với thực tế và đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của cử tri và nhân dân. Qua hoạt động giám sát chuyên đề, làm rõ thêm những kết quả đạt được, chưa đạt được, những khó khăn, vướng mắc, hạn chế, nguyên nhân, trách nhiệm của các cấp, ngành, đồng thời có kiến nghị, đề xuất, yêu cầu cụ thể với các đơn vị liên quan.

Thường trực HĐND tỉnh giám sát việc thực hiện các dự án nâng cấp, cải tạo đường tại huyện Bảo Lâm. Ảnh Lãnh Trọng

Hoạt động của các ban HĐND tỉnh đạt được nhiều kết quả mới, song song với hoạt động giám sát, hoạt động thẩm tra của các ban HĐND tỉnh được đánh giá có nhiều đổi mới về nội dung và hình thức. Trước khi thẩm tra, các ban của HĐND tỉnh tổ chức khảo sát, trao đổi với các sở, ngành trực tiếp tham mưu xây dựng nghị quyết để nắm thông tin và đồng hành với đơn vị ngay từ khi xây dựng dự thảo tờ trình và các văn bản, nhất là việc xây dựng các dự thảo nghị quyết mới, khó. Công tác tiếp công dân, tiếp nhận và giải quyết đơn thư khiếu nại của công dân được Thường trực HĐND tỉnh quan tâm và thực hiện nghiêm túc. Thường trực HĐND tỉnh tham gia tiếp công dân định kỳ vào ngày 16 hằng tháng cùng UBND tỉnh và Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh. Đại biểu HĐND tỉnh hoạt động chuyên trách và đại biểu HĐND tỉnh công tác tại các sở, ban, ngành trên địa bàn Thành phố tiếp công dân thường kỳ vào ngày mùng 1 hằng tháng tại trụ sở tiếp dân của tỉnh theo thông báo lịch tiếp công dân của Thường trực HĐND tỉnh. Tính đến ngày 17/12/2024, Thường trực HĐND tỉnh phối hợp với Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, UBND tỉnh tiếp 17 lượt/27 công dân, nhận 38 đơn (đã chuyển, đôn đốc các cơ quan chức năng giải quyết 14 đơn, trả lời hướng dẫn 5 đơn, lưu theo dõi 17 đơn, 2 đơn đang xem xét xử lý). Sau mỗi cuộc tiếp công dân, các đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh của công dân đều được phân loại, tổng hợp để trả lời hoặc chuyển tới các cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết.

Thường trực HĐND tỉnh, các ban của HĐND tỉnh, Tổ đại biểu HĐND tỉnh, đại biểu HĐND tỉnh và Ủy ban MTTQ tỉnh, chính quyền các cấp thường xuyên giữ mối liên hệ thông qua các hoạt động kỳ họp HĐND, tiếp xúc cử tri, giám sát, khảo sát, hội thảo, hội nghị tập huấn, hội nghị trao đổi kinh nghiệm... Qua các hoạt động, mỗi đại biểu dân cử, cơ quan dân cử trên địa bàn tỉnh có nhiều cơ hội tiếp cận đa chiều hơn với cử tri, nhân dân; có sự trao đổi, chia sẻ thường xuyên hơn trong hoạt động HĐND, nâng cao hiệu lực, hiệu quả và tạo được niềm tin của nhân dân với cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đóng góp vào kết quả chung của tỉnh.

HĐND tỉnh, MTTQ tỉnh tăng cường công tác phối hợp, đổi mới trong hoạt động tiếp xúc cử tri, phản ánh tâm tư, nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Trước và sau mỗi kỳ họp thường lệ của HĐND tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh và Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh kịp thời thống nhất ban hành kế hoạch tiếp xúc cử tri, theo đó, Ủy ban MTTQ các cấp chủ động xây dựng kế hoạch và phối hợp với các tổ đại biểu HĐND tỉnh thực hiện tốt các nhiệm vụ như: thông báo sớm kế hoạch tiếp xúc cử tri rộng rãi trên các phương tiện thông tin truyền thông đại chúng về thành phần đại biểu tiếp xúc, thời gian tiếp xúc, địa điểm tiếp xúc để cử tri và nhân dân nắm bắt, tham gia các hội nghị. Điểm nhấn quan trọng trong thời gian vừa qua là hình thức tiếp xúc cử tri “tích hợp” cả 3 cấp (tỉnh, huyện, xã) và hoạt động tiếp xúc cử tri ngoài địa bàn ứng cử của đại biểu HĐND tỉnh hoạt động chuyên trách được linh hoạt tổ chức và thu hút đông đảo cử tri, nhân dân tham gia. Qua đó, đại biểu được tiếp xúc với cư tri ở nhiều địa bàn, lắng nghe các ý kiến, nguyện vọng của cử tri và nhân dân, đồng thời thể hiện rõ nét hơn trách nhiệm, vai trò của người đại biểu dân cử.

Với quyết tâm không để tình trạng ý kiến, kiến nghị của cử tri bị “bỏ quên” sau mỗi kỳ tiếp xúc cử tri, Thường trực HĐND tỉnh đặc biệt quan tâm đến công tác giám sát kết quả giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri, thực hiện đa dạng các hình thức từ tổ chức phiên họp giải trình, phiên họp chất vấn đối với các ý kiến, kiến nghị của cử tri kéo dài qua nhiều kỳ họp HĐND tỉnh đến việc giao Ban Pháp chế HĐND tỉnh thực hiện giám sát thường xuyên kết quả giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri theo từng năm... Phát huy những kết quả đạt được, thời gian tới, HĐND tỉnh tiếp tục đổi mới, tập trung trí tuệ, phát huy dân chủ để nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp, phấn đấu hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, xứng đáng với niềm tin, kỳ vọng của nhân dân, đóng góp chung vào sự ổn định và phát triển của tỉnh.

Triệu Đình Lê, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh