Nâng cao nhận thức cộng đồng về chăm sóc người sa sút trí tuệ
Sa sút trí tuệ là một nhóm các rối loạn nhận thức đặc trưng bởi giảm trí nhớ, khó khăn trong việc diễn đạt ngôn ngữ, hoạt động, nhận diện đồ vật và rối loạn chức năng thực hiện, khả năng lập kế hoạch, tổ chức… Sa sút trí tuệ gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, tạo gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Theo thống kê ở Mỹ, có khoảng 5% người trên 65 tuổi mắc sa sút trí tuệ. Tỉ lệ mắc sa sút trí tuệ (SSTT) tăng gấp đôi sau mỗi 5 năm. Sau 85 tuổi, tỉ lệ SSTT là 40-50%. Tại Việt Nam, thống kê của Hội bệnh Alzheimer và rối loạn thần kinh nhận thức cho thấy, có khoảng 500.000 người cao tuổi mắc SSTT, chiếm khoảng 4,8-5%. Một nghiên cứu tại Khoa Lão - Chăm sóc giảm nhẹ Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho thấy, trong tổng số 230 người được khảo sát, có 109 người (chiếm 47,4%) bị suy giảm nhận thức, 62 người bị SSTT (chiếm 27%) và 47 người bị suy giảm nhận thức giai đoạn nhẹ (chiếm 20,4%). Trong đó, người bệnh SSTT thường nhập viện khi đã ở giai đoạn nặng của bệnh, có khi nằm liệt giường kèm nhiều biến chứng như loét tì đè, viêm phổi hít…
TS BS. Thân Hà Ngọc Thể - Trưởng Khoa Lão - Chăm sóc giảm nhẹ Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - cho biết, nguyên nhân gây SSTT bao gồm di truyền, ảnh hưởng từ các bệnh lý như bệnh alzheimer, đột quỵ não, parkinson… và lạm dụng thuốc trong thời gian dài, đặc biệt là nhóm thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm. Hiện có tới 75% trường hợp bệnh diễn tiến âm thầm khá lâu trước khi được phát hiện. Do đó, việc nhận biết và phòng tránh những nguyên nhân gây bệnh là điều rất quan trọng, giúp giảm những ảnh hưởng xấu của bệnh gây ra. Gần đây, bệnh viện có tiếp nhận điều trị cho một cụ bà 84 tuổi ở Tiền Giang. Sau 10 ngày, người bệnh được xuất viện, tiếp tục các bài tập hỗ trợ tại nhà.
Theo TS BS. Thân Hà Ngọc Thể khuyến cáo, tình trạng SSTT có thể được cải thiện nếu phát hiện sớm và can thiệp đúng cách, do đó cần nâng cao sự hiểu biết cũng như cách phòng ngừa SSTT trong cộng đồng. “Nhằm tư vấn phòng ngừa và điều trị bệnh SSTT cũng như nâng cao ý thức, trách nhiệm của cộng đồng trong việc chăm sóc sức khỏe người cao tuổi đồng chúng tôi sẽ tổ chức chương trình “Hưởng ứng Ngày Sa sút trí tuệ/Azheimer thế giới” vào ngày 22/09 tới ngay tại bệnh viện.
Tham gia chương trình, người cao tuổi sẽ được kiểm tra sinh hiệu đường huyết, đánh giá các hoạt động chức năng cơ bản và sinh hoạt hàng ngày, thực hiện các test tầm soát rối loạn trí nhớ nhận thức. Người tham dự cũng sẽ được các bác sĩ chuyên khoa Lão khoa/ Nội thần kinh đánh giá tình trạng nhận thức, tư vấn chẩn đoán điều trị, giải đáp thắc mắc về bệnh sa sút trí tuệ, bệnh Alzheimer như: những điều cần biết về bệnh Alzheimer, lão hóa trí nhớ và suy giảm nhận thức nhẹ, cách phục hồi chức năng và chăm sóc cho người bệnh sa sút trí tuệ.