Nắng nóng và cuộc sống xóm trọ dưới chân cầu Long Biên
Sau chợ Long Biên, Hà Nội, giáp bờ sông Hồng có một xóm trọ lao động. Trong xóm trọ này, người từ tứ xứ đổ về ở, mỗi người một việc để mưu sinh như: cửu vạn, xe ôm, bán hoa quả dạo, bán cháo xe đẩy,…
Những ngày này, Hà Nội nóng như đổ lửa, ngồi trong nhà dưới cái mát của điều hòa nhiều khi vẫn còn cảm thấy cơn oi bức. Thế nhưng, ở một góc kia của thành phố, có những người vẫn sống trong cảnh 3 không: không chỗ ở tử tế, không điều hòa, và không biết ngày mai sẽ ra sao.
“Xóm này gọi là xóm bờ sông, xóm lao động, xóm nghèo hay gọi là xóm gì cũng được, ai cũng có thể đặt tên cho xóm này” – Anh Sơn (tên nhân vật được thay đổi) vừa kéo ghế mời tôi ngồi vừa nói.
Chia sẻ về xóm trọ, anh Sơn cho biết, đa phần người dân trong xóm đến từ nhiều địa phương như: Hưng Yên, Phú Thọ, Nam Định hay huyện Ba Vì, Sóc Sơn (Hà Nội), đặc biệt hơn có người ngày xưa từng ở trong phố Mã Mây, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội (một trong những con phố cổ sầm uất).
Căn nhà anh Sơn và vợ thuê rộng khoảng 10m2, được dựng lên nhờ bốn trụ bê tông, vách bên ngoài che chắn bằng tôn, bên trong vách ốp thêm bạt để giảm nhiệt vào ngày hè. Cánh cửa ra vào là một miếng bạt, bên trong nhà đủ kê một giường “tự chế” từ miếng gỗ ép và bốn chân giường được xếp bằng bốn viên gạch.
Vào ngày nắng nóng, nhiệt độ Hà Nội lên tới 40 độ C, cách hạ nhiệt tốt nhất của vợ chồng anh Sơn là trông vào những tán cây đổ xuống khoảng sân trước nhà. Chỉ cần 3 – 4 ghế nhựa để ngồi, một vài cơn gió thoảng là bước “ngon ơ” qua cơn nóng.
Hỏi về kỷ niệm nơi xóm trọ, anh Sơn kể về mùa nước sông Hồng nổi vào khoảng tháng 7, tháng 8. Năm nào nước dâng lên cao lại tràn vào nhà, để ứng phó, hai vợ chồng kê thêm gạch đôn cao chân giường với bếp, đồ đạc treo lên trần thế là không bị ướt.
Cuộc sống ở một nơi hè thì nóng, mưa to thì lụt lội, lụp xụp vậy động lực nào có thể khiến anh Sơn và cả những người trong xóm trọ này có thể bám trụ với Hà Nội, bám trụ với xóm trọ nghèo lâu đến như vậy?
Anh Sơn cho biết thêm, anh chị có hai người con trai, cả hai đều thương bố mẹ nên cũng ngoan ngoãn, giờ đã đi làm công ty nên cuộc sống gia đình đỡ vất vả hơn.
“Nào bé con, em không nghịch như thế, dao cứa vào tay bây giờ, bé con ngoan” – Tiếng một người phụ nữ vang lên cắt ngang câu chuyện của tôi và anh Sơn. Ngoài cửa, vợ anh Sơn đang trông một bé gái 15 tháng tuổi.
Mẹ chị Nhung đẩy xe bán cháo dạo nuôi cả nhà vì chị Nhung mới sinh nên tạm thời ở nhà trông con chờ việc làm.
Rời câu chuyện với anh Sơn, tôi tiếp tục đi sâu ra phía sau để tới nhà của 3 mẹ con Phạm Văn Minh (20 tuổi), quê Sóc Sơn (Hà Nội). Ngôi nhà của Minh thuê được tính vào hạng sang trong xóm trọ này vì nhà rộng, có thêm nền gạch, khu nhà vệ sinh được tách biệt bằng tường.
“Ba mẹ con em thuê phòng này riêng tiền nhà là 1 triệu 500 nghìn chưa kể điện nước. So với các nhà khác trong xóm nhà này của ba mẹ con em cũng rộng đủ ở.
Chiếc quạt trần đặc biệt của ba mẹ con nhà Minh.
Nếu nóng quá, ba mẹ con sẽ lấy nước tạt lên vách tôn, hoặc tưới lên mái để hạ nhiệt. Ngoài ra, vị trí nào lọt ánh nắng dùng mọi thứ như: bìa carton, miếng nhựa hay miếng gỗ ép che lại để tránh ánh nắng xiên thẳng vào nhà.
Một tiếng rột soạt ngoài hiên vang lên, bà Hoa (tên nhân vật được thay đổi) là hàng xóm sát vách của 3 mẹ con Minh đang dùng một bọc túi nilon, bên trong đựng đầy giấy rối để tạo phồng kê lên phần mái nhựa tránh khi mưa mái không bị ép xuống khiến nước trút vào nhà.
Căn phòng của bà Hoa cũng chỉ rộng khoảng 10m2, nơi ngủ, chỗ nấu ăn và phòng vệ sinh được bố trí ở trong phòng. Bà Hoa khoe với tôi chiếc giường bà đang nằm được bà tự tay làm.
Màu xanh, đỏ của những miếng tôn dựng thành vách trong xóm trọ giống như màu sắc cuộc sống của từng người trong xóm này.
Xóm trọ nghèo nằm ở sau chợ Long Biên.
