Nâng tầm nhân lực, bộ máy nông thôn mới

Tháng 12/2025, VPĐP NTM tỉnh đã tổ chức lớp tập huấn về NTM tại các xã phía Tây

Để cán bộ không quá tải

Là người đã gắn bó với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn nhiều năm nay, chị Lê Thị Cầm - cán bộ phụ trách công tác NTM xã Trường Xuân, hiểu rõ về những yêu cầu mới của chương trình NTM từ xã đến Trung ương.

Trong đó, đối với những người triển khai, thực hiện từ cơ sở, chị cho rằng, đã qua giai đoạn với tâm lý cái gì dễ làm trước. Việc làm sao huy động được nguồn lực lớn hơn để nâng cao chất lượng các tiêu chí là điều cần có, thay đổi trong cả tư duy, cách làm. Đó là chưa kể, để có được cách làm phù hợp, tranh thủ tốt sự ủng hộ từ cộng đồng thì cán bộ như chị phải gần dân, trong khi điều kiện của xã mới là rất rộng, nhiều khu vực cách trở.

Theo Văn phòng Điều phối (VPĐP) NTM tỉnh, về nhân lực hệ thống VPĐP và bộ phận giúp việc NTM hiện đã có sự thay đổi lớn so với trước. Cụ thể, trước khi cả nước vận hành bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp, văn phòng điều phối là bộ phận tham mưu tổ chức thực hiện chương trình được thành lập từ Trung ương đến cấp huyện. Đối với cấp xã thì không thành lập VPĐP mà chỉ quy định bố trí cán bộ chuyên trách làm công tác NTM ở cấp xã.

Điều đáng nói, nếu như ở cấp Trung ương, VPĐP NTM trực thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường có vị trí pháp lý và cơ cấu tổ chức rõ ràng, nhân lực bảo đảm thì ở cấp tỉnh nhân sự quá ít. Mỗi tỉnh cũ trước sáp nhập của Lâm Đồng chỉ được bố trí 4 biên chế, còn lại là làm việc theo kiêm nhiệm, biệt phái; cấp huyện thì chỉ có 1 - 2 người chuyên trách, còn lại kiêm nhiệm, biệt phái.

Sau sáp nhập, chỉ còn hệ thống VPĐP cấp Trung ương và tỉnh. Đối với tỉnh Lâm Đồng mới sau sáp nhập, hiện nay chỉ có 12 người, gồm 10 công chức, 2 viên chức, không còn kiêm nhiệm, biệt phái. Cấp xã thì chưa bố trí cụ thể, đang giao phòng kinh tế tham mưu.

Theo ông Nguyễn Văn Tuấn - Chuyên viên VPĐP NTM tỉnh, đây là một thực trạng đáng lo ngại khi nhân lực chuyên môn cho NTM quá mỏng. Trong khi đó, khi sáp nhập, bỏ cấp huyện thì khối lượng công việc tăng lên rất nhiều, phải tổng hợp từ 124 đầu mối dễ dẫn đến quá tải.

Đến bộ máy phù hợp với tình hình mới

Song song vấn đề về con người, bộ máy cũng đang bộc lộ một số bất cập. Cụ thể, đối với cấp tỉnh: Để tiếp tục tổ chức chỉ đạo, điều hành và tham mưu thực hiện hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia nói chung và NTM nói riêng sau khi sắp xếp, sáp nhập, UBND tỉnh Lâm Đồng mới đã ban hành Quyết định số 637/QĐ-UBND ngày 4/8/2025, về kiện toàn Ban Chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh giai đoạn 2021 - 2030.

Trong đó, chỉ đạo thực hiện 5 chương trình mục tiêu quốc gia thuộc 5 lĩnh vực về NTM; Giảm nghèo bền vững; Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; về Phòng, chống ma túy và về phát triển văn hóa. Đồng thời, tỉnh đã ban hành Quyết định số 1684/QĐ-UBND ngày 13/10/2025, về ban hành Quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh giai đoạn 2021 - 2030. Lâm Đồng ban hành Quyết định số 1303/QĐ-UBND ngày 12/9/2025 của UBND tỉnh, về thành lập VPĐP chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới tỉnh.

Tuy nhiên, đối với cấp xã, theo quy định tại Nghị định số 27/2022/NĐ-CP ngày 19/4/2022 của Chính phủ, về Quy định cơ chế quản lý, tổ chức thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia thì cấp xã sẽ thành lập ban quản lý các chương trình mục tiêu quốc gia xã do đồng chí chủ tịch UBND xã làm trưởng ban. Ban quản lý này sẽ làm chủ đầu tư để thực hiện các nguồn vốn thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia nói chung và NTM nói riêng.

Tuy nhiên, đối với mô hình cấp xã mới sau khi sắp xếp, sáp nhập đã có nhiều thay đổi, không còn phù hợp với các quy định cũ; trong khi đó các quy định tại nghị định cũ trên vẫn còn hiệu lực và chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể của các bộ, ngành có liên quan. Vì vậy, trong thời gian vừa qua, các xã đang gặp nhiều khó khăn trong việc thành lập ban quản lý xã.

Từ thực tế đó, trong giai đoạn 2026 - 2035, VPĐP NTM Lâm Đồng đề nghị cấp có thẩm quyền cần quy định cụ thể về vị trí pháp lý và bố trí đủ nhân lực làm việc tại VPĐP NTM cấp tỉnh, cấp xã, tăng cường nhân lực đủ chuyên môn để bảo đảm công việc.

Hồng Thoan .