Nâng thu nhập nhờ ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao ở Hưng Nguyên

Trong số đó, nhiều HTX nông nghiệp hữu cơ đã trở thành những mô hình điển hình tiên tiến, góp phần thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững và nâng cao giá trị sản phẩm địa phương.

Chuyển hướng hiệu quả với cây trồng phù hợp

Trên diện tích hơn 2.500 m2 đất bãi ven sông Lam (thuộc xã Hưng Thành) là những luống nho giống Mẫu đơn và Hạ đen trĩu quả, bước vào kỳ khai thác. Anh Nguyễn Văn Sơn - Giám đốc HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Phú Thịnh cho biết, trước đây, vẫn trên diện tích này, HTX trồng 2 vụ dưa lưới và 1 vụ dâu tây/năm, kết hợp trồng dưa chuột gai, rau màu theo tiêu chuẩn VietGAP. Thu nhập từ mô hình đem lại khá tốt, khoảng hơn 500 triệu đồng/năm.

Mô hình sản xuất nho tại HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Phú Thịnh.

Tuy nhiên, với định hướng lâu dài làm mô hình nông nghiệp kết hợp với du lịch trải nghiệm canh nông để tăng giá trị khai thác nông sản, năm 2023, HTX quyết định chuyển sang trồng nho. Sau hơn 2 năm trồng và theo dõi, bước đầu cho thấy cây nho rất phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng và chất lượng quả rất tốt.

Cũng theo anh Sơn, ưu thế của cây nho là vừa lạ, vừa đẹp và sạch, phù hợp cho hoạt động trải nghiệm. Thời gian sinh trưởng của cây nho khoảng 15 - 20 năm, mỗi năm cho vài ba lứa quả; đồng nghĩa thời gian thu hoạch cũng kéo dài hơn, thời gian trải nghiệm lâu hơn và kinh tế hơn so với các cây trồng khác.

Cũng canh tác trên vùng đất bãi, tại xã Hưng Lĩnh, mô hình nông nghiệp công nghệ cao của HTX Dịch vụ nông sản hữu cơ công nghệ cao Vfresh Garden chính là sản xuất rau, củ, quả, hoa trong nhà màng, nhà lưới.

Anh Nguyễn Văn Đạt - Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc HTX Dịch vụ nông sản hữu cơ công nghệ cao Vfresh Garden cho hay, hiện tại, HTX có 4 nhà màng, nhà lưới; phân chia thành 4 khu sản xuất, gồm 2 khu sản xuất các loại rau màu bằng công nghệ Israel, như dưa chuột baby, cà chua beef, cà chua cherry, ớt chuông, súp lơ xanh; khu nuôi cá và trồng rau thủy canh theo mô hình Aquaponics; khu trồng ổi lê Đài Loan hơn 300 gốc.

Nhờ ứng dụng công nghệ kiểm soát lượng nước tưới, phân bón... thông qua điện thoại thông minh, HTX giảm đáng kể công chăm sóc, tiết kiệm chi phí, đồng thời năng suất tăng lên rõ rệt.

Được biết, mỗi năm với mô hình canh tác như trên sản xuất ít nhất 6 vụ rau, nuôi 2 vụ cá lăng. Mỗi vụ rau bán được 700-800kg, với giá 35.000 đồng/kg. Mỗi vụ cá lăng thu hoạch gần 400kg, giá bán bình quân 150.000 đồng/kg. Từ trồng rau thủy canh kết hợp nuôi cá Aquaponics mang về cho HTX nguồn thu nhập trên 300 triệu đồng mỗi năm.

Đại diện Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Hưng Nguyên cho biết: Trên địa bàn huyện đã xây dựng được 3 khu nhà lưới, nhà màng tại vùng bãi Hưng Lĩnh, Hưng Thành và Hưng Thông, kết hợp đầu tư công nghệ tưới nhỏ giọt để sản xuất rau, quả cao cấp như: Dưa lưới, dâu tây, dưa chuột baby, cà chua, cải thảo... cung cấp cho nhu cầu trên địa bàn huyện.

Một số xã đã xây dựng các vùng sản xuất rau, được đầu tư cơ sở hạ tầng như đường điện, hệ thống giếng tưới, hệ thống tưới tự động phun mưa, nhỏ giọt. Đó là vùng rau các xã Hưng Thành, Long Xá, Hưng Tân với diện tích gần 10 ha. Cùng đó, các hộ nông dân ở đây được chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất rau an toàn, sản xuất rau theo hướng VietGAP... từng bước giúp cải thiện đời sống, nâng cao thu nhập cho người dân địa phương.

Sau một thời gian triển khai, đến nay tại nhiều HTX, bình quân thu nhập đạt 180-220 triệu đồng/ha/năm. Ngoài giá trị kinh tế, thời gian gần đây, nhiều gia đình, trường học đã lựa chọn mô hình nông nghiệp công nghệ cao này làm điểm đến tham quan, trải nghiệm hiệu quả.

Không ngừng mở rộng diện tích

Ngoài các mô hình nông nghiệp công nghệ cao trên vùng đất bãi, hiện các xã Hưng Thông, Hưng Phúc cũng đã xây dựng được mô hình nhà màng, nhà lưới. Huyện Hưng Nguyên đã phục tráng và nhân rộng diện tích cam Xã Đoài lên 17ha tại xã Hưng Trung; đưa giống bò 3B vào chăn nuôi dọc các xã ven sông Lam; quy hoạch vùng trồng rau hàng hóa tại một số xã như Hưng Tân, Châu Nhân, Hưng Thành, Long Xá,…; triển khai mô hình liên kết doanh nghiệp trồng khoai tây tại xã Xuân Lam, trồng tỏi tại xã Hưng Tân.

Các xã vùng ngoài của huyện, gồm Hưng Trung, Hưng Yên Nam, Hưng Yên Bắc tập trung cải tạo vườn đồi tạp sang trồng đào cảnh phục vụ Tết và các loại cây ăn quả: mít, táo, ổi, na, chanh các loại (hiện chanh sạch Hưng Yên Nam đã có mã truy xuất nguồn gốc), gắn với chăn nuôi gà thả đồi.

Mô hình sản xuất rau an toàn trên đất bãi của tại xã Hưng Lĩnh, huyện Hưng Nguyên.

Để khuyến khích ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp, thời gian qua, chính quyền huyện Hưng Nguyên kết hợp cùng Liên minh HTX tỉnh Nghệ An đã triển khai các lớp tập huấn, có cơ chế hỗ trợ 30% giá trị hệ thống nhà lưới, nhà màng, hệ thống tưới phun sương, nhỏ giọt, tưới thấm, hệ thống làm lạnh, làm mát bảo quản sản phẩm; hỗ trợ 50% xây dựng hệ thống giao thông, thủy lợi, điện; hỗ trợ 50% chi phí giống, vật tư... tại nhiều mô hình HTX.

Với các HTX, để tiếp tục phát huy tốt hơn nữa hiệu quả từ mô hình HTX nông nghiệp công nghệ cao, đại diện các HTX tích cực tham gia các lớp tập huấn, chủ động học hỏi nâng cao trình độ và tìm kiếm thị trường đầu ra thông qua các nền tảng mạng xã hội.

Anh Nguyễn Văn Sơn - Giám đốc HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Phú Thịnh cho biết, ngoài bán hàng qua các đầu mối và kênh truyền thống, HTX chú trọng tập trung bán hàng qua các kênh mạng vì đây là kênh rất hiệu quả.

Để có thể nâng sản lượng, chất lượng sản phẩm, đại diện HTX mong muốn được chính quyền các cấp hỗ trợ các loại thiết bị máy móc sản xuất cũng như các cơ hội kết nối thương mại, hội chợ giao thương với các tỉnh thành, địa phương lân cận,...

Đại diện UBND huyện Hưng Nguyên cho hay thông qua các mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị này nhằm lan tỏa, thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp cho người dân tại các mô hình được xây dựng. Từ các mô hình hiệu quả, huyện tiếp tục hỗ trợ xây dựng các sản phẩm mang tính đặc trưng của địa phương đạt tiêu chuẩn OCOP.

Bên cạnh đó, cùng với chỉ đạo chuyển đổi, xây dựng các mô hình nông nghiệp công nghệ cao vùng đất bãi, huyện Hưng Nguyên vẫn đang kiên trì chỉ đạo chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi gắn với đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ trong nông nghiệp, tạo sản phẩm nông nghiệp sạch, nâng cao giá trị kinh tế.

Hiệu quả đáng khích lệ

Hiệu quả từ nông nghiệp công nghệ cao của các HTX tại huyện Hưng Nguyên đã góp phần đáng kể vào việc nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống người dân và thúc đẩy chuyển đổi nông nghiệp theo hướng bền vững.

Các cơ sở sản xuất nông, lâm, thủy sản an toàn đã tham gia các hội chợ như: Hội nghị giao thương, xúc tiến thương mại nông, lâm, thủy sản giữa Thành phố Hà Nội và tỉnh Nghệ An, Ninh Bình, Lâm Đồng; Hội chợ xúc tiến thương mại nông nghiệp, sản phẩm OCOP Hà Nội 2024; Hội chợ Thương mại - Du lịch tỉnh Tuyên Quang năm 2024...

Mô hình nông nghiệp công nghệ cao của các HTX tại huyện Hưng Nguyên đã và đang góp phần tích cực phát triển kinh tế địa phương.

Có thể khẳng định, từ những mô hình nông nghiệp kể trên với kết quả ban đầu đã cho thấy sự thay đổi nhất định, hỗ trợ các doanh nghiệp, HTX và cơ sở sản xuất, chế biến phát triển, góp phần xây dựng thành công các sản phẩm OCOP tại địa phương. Từ đó, mở rộng các mô hình tương tự trên địa bàn các địa phương lân cận của tỉnh Nghệ An.

Mô hình nông nghiệp công nghệ cao của các HTX tại huyện Hưng Nguyên đã và đang góp phần tích cực phát triển kinh tế tập thể, HTX trên địa bàn tỉnh tiếp tục có sự chuyển biến tích cực cả về chất và lượng, thể hiện vai trò quan trọng khu vực này đối với phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nói chung và khu vực nông thôn nói riêng.

Theo thống kê của Liên minh HTX tỉnh Nghệ An, năm 2024, doanh thu bình quân của một HTX đạt khoảng 2 tỷ đồng, lãi bình quân đạt khoảng 180 triệu đồng, thu nhập bình quân của người lao động đạt khoảng 48,3 triệu đồng; doanh thu bình quân của một Liên hiệp HTX đạt khoảng 3,2 tỷ đồng, lãi bình quân đạt khoảng 90 triệu đồng, thu nhập bình quân của người lao động đạt khoảng 40 triệu đồng; doanh thu bình quân của một tổ hợp tác đạt khoảng 408 triệu đồng, lãi bình quân đạt khoảng 50 triệu đồng.

Đặc biệt, từ các chính sách hỗ trợ của Nhà nước, nhiều HTX vùng đồng bào DTTS đã đứng vững, ngày càng phát huy được vai trò là “bà đỡ” cho thành viên trong việc tiêu thụ sản phẩm, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho lao động.

Để phát triển kinh tế tập thể giai đoạn 2026-2030, năm 2025, tỉnh Nghệ An tổng kết Đề án tiếp tục đổi mới và phát triển HTX tỉnh giai đoạn 2021 - 2025; xây dựng chương trình phát triển kinh tế tập thể giai đoạn 2026 - 2030 phù hợp với đặc thù của địa phương.

Tiếp tục xây dựng mô hình HTX kiểu mới, HTX ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất; nghiên cứu phát triển các mô hình HTX, gắn với sản phẩm an toàn, có truy xuất nguồn gốc, minh bạch thông tin; xây dựng các chuỗi liên kết sản xuất nông nghiệp bền vững.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát công tác phát triển KTTT, HTX tại các địa phương; kịp thời khen thưởng, tôn vinh và nhân rộng các mô mình KTTT, HTX hoạt động hiệu quả.

Hồng Hương