NASA phát hiện khối đá lạ hình 'hộp sọ' trên sao Hỏa, đặt nghi vấn về lịch sử hành tinh đỏ
Một phát hiện kỳ lạ trên bề mặt sao Hỏa đang thu hút sự chú ý lớn từ giới khoa học sau khi tàu thăm dò Perseverance của NASA ghi nhận hình ảnh một khối đá đen bí ẩn tại rìa miệng hố Jezero - nơi từng được cho là đáy của một hồ nước khổng lồ hàng tỷ năm trước.
Ảnh minh họa.
Khối đá kỳ lạ này ngay lập tức được nhóm nghiên cứu đặt biệt danh là “Skull Hill” (Đồi Hộp Sọ), không chỉ bởi màu sắc tối và hình dạng góc cạnh, mà còn do bề mặt lỗ chỗ, gợi liên tưởng đến một vật thể từng bị khoan thủng.
Thông tin về phát hiện này được NASA chính thức công bố trên blog ngày 11/4. Theo đó, Skull Hill được tìm thấy tại khu vực Port Anson, nơi tập trung nhiều khối đá “ngoại lai” (float rocks) – tức các khối đá nằm lệch khỏi vị trí địa chất ban đầu, có khả năng đã bị nước hoặc va chạm vận chuyển từ nơi khác đến.
Điều khiến các nhà khoa học bối rối là Skull Hill không giống với bất kỳ loại đá nào từng được ghi nhận trong khu vực. Dữ liệu thu thập từ công cụ SuperCam cho thấy khối đá này không phải là thiên thạch. Đồng thời, nó cũng không khớp hoàn toàn với đá trầm tích – loại đá phổ biến tại miệng hố Jezero. Một giả thuyết được đưa ra là Skull Hill có thể là một loại đá núi lửa, được cấu tạo từ các khoáng chất tối màu như olivine hay pyroxene, từng nằm sâu dưới bề mặt và bị hất tung lên do một vụ va chạm cổ xưa.
Tuy nhiên, cũng có khả năng đơn giản hơn: đó là một tảng đá "đi lạc" từ thời sao Hỏa còn ẩm ướt, bị dòng nước đưa đi rồi mắc kẹt lại sau khi môi trường trở nên khô cạn.
Hiện tại, Skull Hill đang được phân tích kỹ lưỡng nhằm xác định chính xác nguồn gốc. Trong vài tháng trở lại đây, tàu Perseverance đã đạt tốc độ thu thập dữ liệu nhanh nhất kể từ khi hạ cánh: lấy mẫu 5 khối đá, phân tích chi tiết 7 khối khác và thực hiện các cú bắn laser nghiên cứu từ xa tới 83 vị trí khác nhau. Khu vực Witch Hazel Hill – nơi phát hiện Skull Hill – đang cho thấy mật độ hiện vật dày đặc, dẫn đến nhận định rằng miệng hố Jezero có thể đang ẩn chứa nhiều bí ẩn hơn cả kỳ vọng ban đầu.
Tuy nhiên, việc liệu những khối đá như Skull Hill có thể tiết lộ điều gì về sự sống cổ đại trên sao Hỏa hay không vẫn còn là câu hỏi chưa có lời giải. Chương trình Mars Sample Return – kế hoạch đưa các mẫu vật về Trái Đất – hiện vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức về ngân sách và kỹ thuật.
Dẫu vậy, ít nhất ở thời điểm hiện tại, Skull Hill đã hoàn thành vai trò của mình – khiến cộng đồng khoa học phải dừng lại và tự hỏi: điều gì thực sự đã xảy ra trên hành tinh đỏ cách đây hàng tỷ năm?
