Nấu ăn bằng lò vi sóng có thực sự làm mất chất?

Nghệ thuật nấu ăn đã phát triển qua nhiều thế kỷ, bao gồm đa dạng kỹ thuật từ truyền thống như nướng, quay, luộc đến hiện đại như sous-vide. Mỗi phương pháp đều tạo ra hương vị và giá trị dinh dưỡng riêng biệt.

Lò vi sóng có giữ lại được chất dinh dưỡng không?. Ảnh: AI.

Trong số đó, lò vi sóng nổi bật nhờ sự tiện lợi, nhanh chóng, hiệu quả và tiết kiệm năng lượng, trở thành công cụ không thể thiếu trong lối sống bận rộn.

Mặc dù lò vi sóng giúp việc hâm nóng thức ăn dễ dàng, nhiều người vẫn thắc mắc liệu phương pháp này có làm ảnh hưởng đến chất dinh dưỡng trong thực phẩm hay không. Bài viết này nhằm phân tích chi tiết vấn đề này để làm rõ những thay đổi xảy ra với thực phẩm khi được chế biến bằng lò vi sóng.

Lò vi sóng có giữ lại được chất dinh dưỡng không?

Lò vi sóng được các chuyên gia đánh giá là một trong những phương pháp nấu ăn bảo quản chất dinh dưỡng hiệu quả nhất. Do sử dụng thời gian nấu ngắn và nhiệt độ thấp hơn, lò vi sóng giúp giữ lại các vitamin tan trong nước như vitamin C và B tốt hơn so với các phương pháp truyền thống như luộc hoặc chiên, vốn dễ làm thất thoát vitamin vào nước.

Dữ liệu nghiên cứu cho thấy, việc tránh dùng nhiều nước và rút ngắn thời gian nấu giúp lò vi sóng ngăn ngừa sự mất mát đáng kể các vitamin A và C, đồng thời làm giảm sự phân hủy của một số dạng vitamin E. Hơn nữa, thực phẩm chế biến bằng lò vi sóng có thể giữ được hàm lượng khoáng chất cao, bao gồm canxi, magiê và kali, so với các phương pháp nấu khác. Lò vi sóng thậm chí còn có khả năng làm tăng hoạt tính chống oxy hóa trong một số loại thực phẩm.

Tuy nhiên, cần phân biệt rõ việc sử dụng lò vi sóng và hâm nóng thực phẩm quá mức. Lò vi sóng chỉ là một quy trình kiểm soát nhiệt độ bằng bức xạ điện từ để làm nóng nhanh chóng. Trong khi đó, việc hâm nóng quá mức, bất kể bằng phương pháp nào, là nguyên nhân chính dẫn đến mất chất dinh dưỡng, thay đổi kết cấu và nguy cơ hình thành các hợp chất có hại do thực phẩm tiếp xúc với nhiệt độ cao quá lâu.

Nguyên lý hoạt động của lò vi sóng

Công nghệ lò vi sóng giống như phép màu cho căn bếp hiện đại. Nó biến thức ăn thừa nguội lạnh thành những bữa ăn nóng hổi, thơm ngon chỉ trong vài phút. Đây là một bước tiến nhanh chóng trong ẩm thực, đã cách mạng hóa cách chúng ta hâm nóng thức ăn.

Lò vi sóng khai thác sức mạnh của bức xạ vi sóng để làm nóng và nấu chín thức ăn. Công nghệ này được phát triển vào giữa thế kỷ 20 và đã trở thành thiết bị không thể thiếu trong các căn bếp trên toàn thế giới. Lò vi sóng sử dụng sóng điện từ, nằm trong một dải tần số nhất định, để khuấy động các phân tử nước trong thực phẩm, từ đó tạo ra nhiệt.

Khi thức ăn được đặt vào lò vi sóng và được kích hoạt, thiết bị sẽ phát ra sóng vi sóng xuyên qua thức ăn. Những sóng này khiến các phân tử nước bên trong thức ăn rung động hàng triệu lần mỗi giây. Điều này tạo ra ma sát và sinh nhiệt. Cơ chế làm nóng bên trong này cho phép thức ăn chín đều và nhanh hơn từ trong ra ngoài.

Chất dinh dưỡng có bị mất đi trong quá trình nấu nướng không?

Các phương pháp nấu ăn khác nhau tác động khác nhau đến chất dinh dưỡng trong thực phẩm. Các phương pháp dùng nước như luộc hoặc chần thường khiến các vitamin tan trong nước (như vitamin C và B) bị hòa tan và thất thoát. Ngược lại, các kỹ thuật sử dụng nhiệt độ thấp hơn trong thời gian ngắn, như hấp hoặc quay bằng lò vi sóng, có xu hướng bảo quản tốt hơn các chất dinh dưỡng nhạy cảm này.

Một nghiên cứu so sánh bốn phương pháp nấu ăn trên 10 loại rau đã chứng minh điều này. Kết quả chỉ ra rằng đun sôi và chần phá hủy vitamin C nhiều nhất. Hấp cũng làm giảm đáng kể vitamin C, nhưng lò vi sóng lại là phương pháp ít ảnh hưởng nhất đến hàm lượng vitamin này. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng, việc hấp và quay bằng lò vi sóng giữ lại nồng độ vitamin C cao hơn luộc do ít tiếp xúc với nước ở nhiệt độ tương đối thấp và thời gian nấu ngắn.

Nghiên cứu cũng cho thấy hàm lượng vitamin K thay đổi tùy thuộc vào loại thực phẩm và phương pháp nấu. Đáng chú ý, bất kể nấu bằng cách nào, việc chế biến một số loại rau như bông cải xanh và rau bina đều làm tăng đáng kể alpha-tocopherol (một dạng vitamin E). Hiệu ứng này xảy ra khi nhiệt làm mềm tế bào thực phẩm, giải phóng và giúp cơ thể dễ dàng hấp thụ vitamin E hơn.

Mẹo để tối đa hóa việc giữ lại chất dinh dưỡng trong thực phẩm nấu bằng lò vi sóng

Để tối đa hóa việc giữ lại chất dinh dưỡng khi nấu bằng lò vi sóng, cần áp dụng các kỹ thuật sau:

Sử dụng ít nước khi hấp rau củ để bảo toàn vitamin và khoáng chất.

Chọn thời gian nấu ngắn và điều chỉnh công suất để tránh nấu quá lâu làm mất chất.

Đậy kín thực phẩm bằng nắp hoặc màng bọc an toàn với lò vi sóng giúp giữ độ ẩm và nấu chín đều.

Đối với phần ăn lớn, nên khuấy đều thức ăn giữa chừng để đảm bảo chín đồng nhất.

Cuối cùng, luôn chọn hộp đựng an toàn cho lò vi sóng (ưu tiên thủy tinh, gốm) để ngăn hóa chất từ nhựa ngấm vào thực phẩm. Việc tuân thủ các mẹo này sẽ biến lò vi sóng thành lựa chọn tiện lợi và lành mạnh.

PHƯƠNG LÊ

Theo EatingWell