'Né' thuế đâu có dễ

Dĩ nhiên rồi, việc cố tình che giấu doanh thu để “né” thuế, nhẹ thì bị cảnh cáo, xử phạt vi phạm hành chính, nặng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Trong thư ngỏ, Chi cục Thuế khu vực I (thành phố Hà Nội và tỉnh Hòa Bình) nhấn mạnh: Theo quy định của pháp luật, doanh thu tính thuế giá trị gia tăng đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh là doanh thu của toàn bộ tiền bán hàng, cung ứng dịch vụ mà cá nhân, tổ chức kinh doanh được hưởng, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa. Vì thế, hành vi chỉ nhận tiền mặt không nhận chuyển khoản, hoặc chuyển khoản nội dung mập mờ là hành vi che giấu doanh thu hết sức “ngây thơ”, không thể “che mắt” cơ quan thuế.

Theo đánh giá của chuyên gia kinh tế, việc có nhiều hộ kinh doanh chỉ nhận tiền mặt, hoặc ghi nội dung chuyển khoản mập mờ với mục đích lẩn tránh nghĩa vụ thuế cũng không có gì lạ. Trong bối cảnh số hóa, quản lý điện tử (xã hội số - kinh tế số - công dân số), một số người vẫn chưa kịp hòa nhập với xu hướng hiện đại, vẫn quen với lối kinh doanh thủ công “tiền trao, cháo múc”, thêm vào đó là tư duy làm ăn nhỏ lẻ, manh mún, nghĩ rằng bớt chi phí, “tiết kiệm” được đồng nào hay đồng đó nên mới nảy sinh tư tưởng “né” thuế.

Song, với xu hướng quản lý hiện đại, hành lang pháp lý ngày càng chặt chẽ như hiện nay, thì việc các cá nhân, tổ chức muốn dùng “tiểu xảo” để trốn tránh nghĩa vụ thuế là điều suy tâm vọng tưởng. Cơ quan thuế có đến cả “tỷ cách” để nắm bắt rõ con số doanh thu thực của bất kỳ hộ kinh doanh hay doanh nghiệp nào, mà không cần biết cá nhân, tổ chức đó “khai” là bao nhiêu. Chẳng hạn có thể truy xuất dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau (hóa đơn đầu vào, dòng tiền, lượng hàng hóa vận chuyển, tiêu thụ...) để phân tích, đối chiếu, từ đó có thể xác định nghĩa vụ thuế chính xác cho cá nhân, tổ chức kinh doanh.

Theo đó, cơ quan thuế “cảnh cáo” những cá nhân, tổ chức có ý định lẩn tránh nghĩa vụ thuế bằng việc chỉ nhận tiền mặt (thậm chí thu thêm tiền nếu khách hàng kiên quyết chuyển khoản), chuyển khoản với nội dung không rõ... là hành vi vi phạm pháp luật, có thể bị xử phạt tiền, truy thu thuế, thậm chí nếu nghiêm trọng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội trốn thuế. Do vậy, cơ quan thuế kêu gọi các hộ, cá nhân kinh doanh hãy là những nhà kinh doanh tỉnh táo, tuân thủ pháp luật, không nghe và làm theo những hành vi trái pháp luật như che giấu doanh thu, không minh bạch trong giao dịch kinh tế...

Dĩ nhiên, không phải tất cả các cá nhân, tổ chức kinh doanh đều thiếu hiểu biết pháp luật dẫn đến hành vi lẩn tránh nghĩa vụ thuế, mà có không ít hộ kinh doanh, doanh nghiệp dù biết có hậu quả pháp lý nhưng vẫn cố tình gian dối để trốn thuế. Vì thế, thư ngỏ của Chi cục Thuế khu vực I có thể sẽ không mấy có tác dụng, bởi nó chưa đủ “sức nặng” khiến các hộ kinh doanh phải sợ. Chỉ khi có vài cá nhân, tổ chức kinh doanh cố tình khai gian dối doanh thu bị cơ quan chức năng tới “hỏi thăm”, truy thu thuế, phạt tiền, thậm chí “nhập kho”, lúc đó nhiều người mới biết sợ mà không dám có ý định lẩn tránh nghĩa vụ thuế.

Vậy nên, lời khuyên cho các cá nhân, tổ chức kinh doanh là hãy “chân chỉ hạt bột”, làm ăn thật thà, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế mới là cơ sở để phát triển bền vững. Chớ nghĩ đến việc “né” thuế, bởi nó không hề đơn giản, dễ dàng. Đừng để đến khi vướng phải rắc rối pháp lý mới hối hận e rằng không kịp!

Lê Anh Đức