Nên cho trẻ ăn dặm thời điểm nào?

Ăn dặm sớm quá hoặc muộn quá ảnh hưởng như nào đến trẻ?

Ăn dặm sớm quá thì đường ruột của trẻ còn non yếu, các enzyme tiêu hóa thức ăn còn chưa phát triển hoàn thiện nên nếu ăn sớm sẽ gây rối loạn tiêu hóa như nôn mửa, chướng bụng thậm chí tiêu chảy.

WHO khuyến nghị 6 tháng là thời điểm ăn dặm phù hợp nhất với trẻ, tuy vậy tùy điều kiện phát triển thể chất của bé mà có thể ăn dặm sớm hoặc muộn hơn chút.

Nếu ăn dặm quá muộn sẽ trì hoãn học tập kỹ năng nhai, nuốt của bé, tăng nguy cơ dị ứng thực phẩm và các dị nguyên khác trong không khí, dễ khiến trẻ thiếu dinh dưỡng, đặc biệt nguồn dự trữ sắt sinh lý sẽ cạn kiệt trẻ dễ bị thiếu sắt do đó cần cho trẻ ăn dặm đúng tuổi, thực phẩm giàu sắt để phòng nguy cơ thiếu máu thiếu sắt.

Trẻ không được bú mẹ hoàn toàn khi ăn dặm quá sớm hoặc cai sữa sớm sẽ tăng nguy cơ bị viêm tai giữa, tiêu chảy, viêm phổi, hội chứng đột tử khi ngủ ở trẻ nhỏ....

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị nên cho trẻ bú mẹ hoàn toàn cho tới khi được 6 tháng tuổi. Sau 6 tháng tuổi cũng là thời điểm ăn dặm tốt nhất.

Trẻ sẵn sàng ăn dặm khi nào?

Trẻ có khả năng ngồi, chống tay giữ thẳng lưng và đầu trong bàn ăn dặm.
Trẻ có vẻ thích thú với đồ ăn khác như nhìn chằm chằm cha mẹ khi ăn, với đòi đồ ăn.
Trẻ có vẻ mau đói hơn khi chỉ ăn sữa.
Trẻ kiểm soát lưỡi tốt, cho thìa vào miệng lưỡi trẻ có phản xạ cuốn lấy và nuốt.

Những lưu ý giúp trẻ ăn dặm được tốt hơn

Trẻ đang bú mẹ, 50 - 60% năng lượng bé nạp vào là từ chất béo có trong sữa mẹ, khi bé bắt đầu ăn dặm hoặc bị cai sữa sớm rất nhiều bé bị giảm lượng chất béo này đột ngột do ăn dặm thì thường nhiều tinh bột, ít béo. Mỗi gram chất béo cung cấp năng lượng gấp đôi mỗi gram đạm hoặc tinh bột.

Ăn dặm theo phương pháp nào cũng tốt miễn con được vui vẻ, tăng trưởng tốt, phù hợp với từng hoàn cảnh của gia đình.

Không ít các bé chỉ ăn cơm canh với muối vừng, không chịu ăn thức ăn hoặc chỉ nhai mà nhả bã do ăn thô muộn, một số bé thì quá ngán món cháo ngày nào cũng như ngày nào hoặc biếng ăn thực sự do sai lầm trong ăn dặm.

Khi ăn dặm, trẻ 6-7 tháng vẫn nên cho thêm 5 ml dầu ăn hoặc mỡ vào đồ ăn cho bé, 5-10ml ở lứa tuổi lớn hơn. Thực tế có rất nhiều mẹ nghe truyền miệng mua các loại dầu ăn dặm gì đó và khi dùng chỉ cho trẻ ăn 1 vài giọt là không đúng, vì vài giọt dầu không thấm vào đâu so với nhu cầu của bé.

Dưới 1 tuổi, tốc độ chiều dài ra của bé tăng rất nhanh, đến 12 tháng dài gấp rưỡi lúc mới sinh ra nên cha mẹ cũng không nên quá lo lắng về việc ăn nhiều chất béo gây thừa cân béo phì, nên theo dõi con theo biểu đồ tăng trưởng để điều chỉnh cho phù hợp, trung bình từ 6-12 tháng mỗi tháng trẻ tăng khoảng 250gr.

Ăn dặm theo phương pháp nào cũng tốt miễn con được vui vẻ, tăng trưởng tốt, phù hợp với từng hoàn cảnh của gia đình. Dù ăn kiểu gì cũng cần tuân thủ các điều sau đây:Tôn trọng, không ép con ăn
Bữa ăn cần đúng giờ
Nên ngồi một chỗ khi ăn, không bế rong, không hãm ngửa để ăn.
Không vừa ăn vừa xem ti vi, điện thoại mà ngồi cùng, nói chuyện, chơi cùng con, giới thiệu về món ăn ... khích lệ con khi con hoàn thành bữa ăn.
Bữa ăn không quá 30 phút, dừng sớm hơn khi ngay khi trẻ không muốn ăn.
Không ăn vặt trước bữa chính.
Đổi món và thay đổi cấu trúc ăn theo từng độ tuổi. Không nên chê món này món kia không ngon trước mặt con.
Nếu trẻ biết giao tiếp, nên giới thiệu món mới và ăn mẫu trước mặt trẻ thật hào hứng, sau đó khuyến khích bé ăn cùng. Đừng vội kết luận trẻ không thích món đó nếu chúng không ăn, thử giới thiệu nhiều lần khác nhau.
Khi bé ốm, không ép ăn để đủ, bé thường ăn ít, nên tăng cường đồ ăn lỏng mát dễ nuốt và chia nhỏ bữa ăn nhiều lần để bé đủ nước và dinh dưỡng, ép ăn quá bé sợ ăn rồi khi khỏi biếng ăn luôn.

Bs Trần Đồng – BV Sản nhi Vĩnh Phúc