Nên mua trái phiếu hay chứng chỉ quỹ trái phiếu?

Tại Hội thảo “Nên đầu tư gì trong bối cảnh lãi thấp?” do VNSC by Finhay tổ chức, đứng trước câu hỏi nên mua trái phiếu hay chứng chỉ quỹ trái phiếu, các chuyên gia, nhà quản lý quỹ đã có phân tích cụ thể.

Ông Lê Minh, Trưởng phòng đầu tư, Công ty Quản lý quỹ IPAAM cho biết, khi mua chứng chỉ quỹ trái phiếu, người mua sẽ luôn nhận lãi trái phiếu thấp hơn so với mua trực tiếp trái phiếu đó, nguyên nhân là quỹ trái phiếu có các chi phí quản lý, vận hành và người mua phải trả phí.

Tuy nhiên, có tương đối nhiều rào cản với nhà đầu tư cá nhân muốn mua trái phiếu. Cụ thể, người mua phải đáp ứng tiêu chuẩn của nhà đầu tư chuyên nghiệp, nhà đầu tư cũng cần có tâm thế như mua cổ phiếu, cần biết doanh nghiệp kinh doanh như thế nào, lĩnh vực gì, phải đọc bản cáo bạch, đánh giá mức độ rủi ro.

"Tức là bạn cũng cần là một chuyên gia để mua trái phiếu hiệu quả", ông Minh cho biết.

Ngược lại, quỹ trái phiếu gần như giải quyết nhiều vấn đề mà việc mua trái phiếu trực tiếp gặp phải. Bằng việc trả khoản phí nhỏ cho nhà vận hành quỹ, quỹ trái phiếu giúp khách hàng tiếp cận được kênh trái phiếu dù không phải nhà đầu tư chuyên nghiệp. Nhà đầu tư có thể bắt đầu từ khoản rất nhỏ, chỉ từ 100.000 đồng.

Bên cạnh đó, tất cả tài sản của quỹ trái phiếu, nhất là trái phiếu phát hành riêng lẻ đều được thẩm định rất kỹ bởi đội ngũ chuyên gia của quỹ, nhờ vậy sẽ giảm phần lớn rủi ro. Thêm vào đó, ví dụ 1 người thì chỉ có khả năng tài chính để mua 1-2 trái phiếu, nhưng nếu mua quỹ trái phiếu thì sẽ có sự đa dạng hóa cao, nắm giữ nhiều trái phiếu, hoặc các tài sản an toàn cao hơn như chứng chỉ tiền gửi…

Cùng quan điểm, ông Nguyễn Trung Hiếu, Tổng giám đốc Công ty Quản lý quỹ NTP AM cho rằng, tại Việt Nam hay tại các quốc gia khác trên thế giới, đầu tư trái phiếu vẫn thường dành cho nhà đầu tư chuyên nghiệp.

"Việc phân tích 1 trái phiếu không đơn giản. Công ty quản lý quỹ có quy trình chặt chẽ và nhiều bước, các chuyên viên phân tích 4-5 năm kinh nghiệm trở lên mới được phân công đi phân tích trái phiếu. Việc phân tích này không chỉ là lấy dữ liệu làm trên máy tính, mà còn phải đi sâu tận dự án để thẩm định tài sản, thẩm định dòng tiền, xem xét khả năng trả nợ của doanh nghiệp như thế nào... Đội ngũ này không chỉ theo sát theo từng quý, theo báo cáo mà theo từng sự vụ, từng tháng… Quá trình làm trái phiếu vất vả hơn phân tích cổ phiếu rất nhiều", ông Hiếu cho biết.

Bên cạnh đó, ưu điểm của trái phiếu đó là sản phẩm có lãi suất cố định, nhưng nhược điểm là sản phẩm cần vốn đầu tư lớn khi đầu tư trực tiếp, thường dành cho nhà đầu tư chuyên nghiệp có lượng tài sản nhất định hoặc có kiến thức chuyên sâu về lĩnh vực.

Một vấn đề nữa của đầu tư trái phiếu là tính thanh khoản. Trái phiếu tại Việt Nam nếu đầu tư trực tiếp thì giao dịch vẫn là giao dịch thỏa thuận. Nhà đầu tư cá nhân, kể cả có vốn lớn và kinh nghiệm, vẫn cần sự trợ giúp thêm của các công ty chứng khoán, công ty tài chính khác để thực hiện giao dịch, tự cá nhân đi tìm giao dịch không dễ.

Hội thảo trực tuyến “Nên đầu tư gì trong bối cảnh lãi thấp?”

Trong khi đó, với kênh chứng chỉ quỹ trái phiếu hay cổ phiếu, mọi người đều nhìn ra những ưu điểm như có thể mang lại lợi nhuận ổn định nếu đầu tư lâu dài theo các chương trình định kỳ, được quản lý bởi các công ty quản lý quỹ, nhà quản lý chuyên nghiệp, loại hình đa dạng từ quỹ cổ phiếu, trái phiếu, cân bằng… Thị trường có tương đối nhiều quỹ cổ phiếu và chiến lược đầu tư cũng đa dạng.

"Đầu tư chứng chỉ quỹ nói chung có nhược điểm là nếu mua - bán liên tục thì hiệu quả đầu tư không cao, nhà đầu tư phải chịu phí bán, phí mua lại của công ty quản lý quỹ. Thực tế ngay cả khi có lãi, nếu tính cả các khoản phí phải đóng khi mua - bán liên tục thì chưa chắc đó đã là khoản đầu tư hiệu quả.

Theo tôi, nhà đầu tư mới, không có thời gian, khả năng đi đến tận dự án thì tốt nhất không nên tự đầu tư trái phiếu, chỉ nên đầu tư qua chứng chỉ quỹ trái phiếu. Câu chuyện trái phiếu chỉ dành cho nhà đầu tư không chuyên nghiệp", ông Hiếu nhấn mạnh.

Chia sẻ thêm về hoạt động của các công ty quản lý quỹ, ông Trương Minh Hùng, Giám đốc ESG, Công ty quản lý quỹ UOBAM cho biết, các công ty quản lý quỹ sẽ có quy trình đầu tư bài bản, hệ thống quản trị rủi ro giúp quản trị rủi ro cho nhà đầu tư.

"Điều quan trọng cực kỳ là các nhà đầu tư thường hay bị tác động bởi yếu tố tâm lý khi tiến hành đầu tư, thường lên các hội nhóm xem khuyến nghị, hoặc nghe tin đồn để mua, dễ bị dẫn dắt bởi đội nhóm. Với các quỹ đầu tư, họ hoàn toàn không chịu tác động như vậy, họ đầu tư dựa vào lý tính thay vì cảm tính. Đầu tư dựa trên số liệu, phân tích để chọn ra danh mục đầu tư phù hợp với chiến lược và tăng trưởng bền vững trong tương lai, thay vì giao dịch mua - bán nhiều", ông Hùng cho biết.

Lam Phong