Nếu bị siết giờ làm thêm, nhiều sinh viên lo lắng không đủ kinh phí trang trải cuộc sống

Nguyễn Thanh Tâm hiện đang là sinh viên năm nhất tại một trường Đại học ở Cầu Giấy, Hà Nội. Cô nàng đang đối mặt với nỗi lo khi biết tin Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đề xuất giới hạn thời gian làm thêm của sinh viên không quá 20 tiếng/tuần.

Thanh Tâm làm trợ giảng 4 tiếng/ngày với mức lương 40.000 đồng/1 giờ.

Mỗi buổi tối từ 18 giờ đến 22 giờ, Tâm lại tất bật với công việc trợ giảng tại một trung tâm Tiếng Anh trên đường Khuất Duy Tiến. Với mức lương 40.000 đồng/giờ, công việc này giúp Tâm trang trải phần nào chi phí học tập và sinh hoạt.

Tuy nhiên, đề xuất mới của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội khiến Tâm băn khoăn: "Mình thấy việc này giúp các bạn sinh viên có thể hạn chế việc đi làm mà bỏ bê, lơ là học tập, nhưng cũng gây nên sự khó trong việc xin việc, lựa chọn công việc để trải nghiệm và kiếm thêm thu nhập."

Nguyễn Quang Trường, sinh viên năm nhất quê Nam Định, đang phải chật vật xoay sở với cuộc sống sinh viên xa nhà. Tiền thuê trọ, điện nước, ăn uống,... đã “ngốn” phần lớn thu nhập của chàng trai. May mắn được người quen giới thiệu, Trường kiếm được công việc làm thêm bưng bê tại quán ăn với mức lương 2,5 triệu đồng/tháng, giúp cậu bạn phần nào bớt gánh nặng chi tiêu.

Tuy nhiên, khi nghe tin về đề xuất giới hạn giờ làm thêm cho sinh viên, Trường không khỏi lo lắng. Mức thu nhập ít ỏi từ công việc hiện tại đã trở thành điểm tựa quan trọng giúp nam sinh trang trải cuộc sống và hỗ trợ gia đình. Nếu chính sách được áp dụng, thu nhập của Trường sẽ sụt giảm đáng kể, ảnh hưởng trực tiếp đến việc học tập và sinh hoạt.

"Với 20 tiếng làm thêm mỗi tuần, cùng mức lương bình quân 20.000 đồng/giờ, e rằng sẽ không đủ để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của sinh viên", Trường chia sẻ.

Chàng trai bày tỏ mong muốn Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội sẽ có những đánh giá khách quan hơn về vấn đề làm thêm của sinh viên. Cụ thể, Trường đề xuất tăng lượng thời gian làm thêm cho phép mỗi tuần, đồng thời đưa ra các giải pháp giúp sinh viên nhận được mức lương hợp lý, đáp ứng nhu cầu của từng cá nhân.

Văn Quốc, sinh viên năm nhất Học viện Báo chí Tuyên truyền cho rằng việc siết giờ làm thêm sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống và thu nhập. Giống như nhiều sinh viên khác, Quốc phụ thuộc vào thu nhập từ công việc “tay trái” là chạy xe ôm công nghệ để trang trải chi phí sinh hoạt và học tập.

Hiện tại, Quốc dành 4-5 tiếng mỗi ngày, 10-12 tiếng vào cuối tuần cho công việc này. Việc siết giờ làm thêm đồng nghĩa với việc thu nhập của Quốc sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến gánh nặng tài chính đè nặng lên vai chàng trai 19 tuổi.

"Gia đình chỉ hỗ trợ mình 2-3 triệu mỗi tháng. Nếu thu nhập từ việc làm thêm giảm, gánh nặng tài chính sẽ đè nặng lên vai, nhất là khi chi phí sinh hoạt ở thành phố rất cao", Quốc chia sẻ.

Trước tình hình này, Quốc nghĩ đến việc cố gắng giành học bổng của trường. Tuy nhiên, đây không phải là điều dễ dàng bởi yêu cầu để nhận học bổng là phải lọt top 10% sinh viên có điểm số cao nhất.

Ngô Phùng Ánh Dương (Vĩnh Phúc) đang làm telesale tại một công ty nhỏ ở Hồ Tùng Mậu, Hà Nội. Mỗi ngày, Dương dành 6 tiếng cho công việc với mức lương 20.000 đồng/giờ. Khi được hỏi về đề xuất siết giờ làm thêm, Dương chia sẻ:

Ánh Dương cho rằng, nên nhìn toàn diện vào mặt tích cực của vấn đề.

"Đối với bản thân mình và nhiều bạn khác, đề xuất này sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến thu nhập. Với số giờ làm việc hạn chế và mức lương thấp, nhiều bạn sinh viên sẽ gặp khó khăn trong việc chi trả cho chi phí sinh hoạt tại Hà Nội. Tuy nhiên, chúng ta cũng nên nhìn vào mặt tích cực của vấn đề. Nhờ siết giờ làm thêm, các bạn sinh viên sẽ có thêm thời gian để học tập và tham gia các hoạt động xã hội hơn."

Vũ Minh Trang (18 tuổi) cũng có lo lắng tương tự. Hiện tại cô bạn đang là nhân viên tại một cửa hàng bán chăn ga gối nệm. Hàng tuần, mỗi buổi làm trung bình của Trang sẽ phải làm 4 tiếng trong 1 buổi, riêng cuối tuần là 12 tiếng. Mức lương hiện tại của Trang là 20.000 đồng/giờ cộng thêm phần trăm doanh thu. Công việc thường ngày của cô nàng bao gồm trông cửa hàng, kiểm kho, đóng hàng và tư vấn khách hàng.

Vũ Minh Trang đang làm thêm tại một cửa hàng chăn ga gối nệm.

Khi biết về đề xuất siết giờ làm thêm của sinh viên chỉ còn 20 giờ/tuần, Trang cảm thấy khá sốc. Hiện tại, công việc này giúp Trang trang trải cho bản thân và giảm bớt gánh nặng tài chính cho gia đình. Bên cạnh thu nhập, công việc còn giúp Trang rèn luyện nhiều kỹ năng như giao tiếp, chăm sóc khách hàng, bán hàng, kỉ luật và độ chuyên nghiệp. Vì vậy, với quy định giới hạn thời gian làm thêm của sinh viên 1 tuần, Trang hoàn toàn không đồng ý.

Chị Nguyễn Thị Thùy (huyện Chương Mỹ), chủ một cửa hàng kinh doanh trà sữa tại Hà Nội khá bất ngờ trước thông tin đề xuất giới hạn giờ làm thêm với sinh viên. Chị cho biết hiện tại cửa hàng hiện đang có nhiều bạn sinh viên làm việc với thời gian 5 tiếng mỗi ngày và được nghỉ 1 ngày mỗi tuần. Chị nhận thấy các bạn đều hoàn thành tốt việc học và luôn vui vẻ khi đi làm. Bên cạnh việc kiếm thêm thu nhập, công việc bán thời gian còn giúp các bạn sinh viên có thêm trải nghiệm cuộc sống và phát triển nhiều kỹ năng mềm.

“Nếu đề xuất này đi vào thực tiễn, không chỉ chủ quán gặp khó khăn trong việc tuyển dụng nhân sự mà các bạn sinh viên sẽ trở nên thiếu tự lập, phải phụ thuộc nhiều khoản chi phí sinh hoạt từ gia đình”, chị Thùy lo ngại.

Trao đổi với phóng viên chuyên trang Sinh Viên Việt Nam, Tiến sĩ Xã hội học Nguyễn Thị Tuyết Minh, Học viện Báo chí và Tuyên truyền bày tỏ sự ủng hộ đối với đề xuất của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. Bà cho rằng việc giới hạn giờ làm thêm cho sinh viên là cần thiết để đảm bảo thời gian học tập, nghỉ ngơi và sức khỏe cho sinh viên. Đồng thời sinh viên đã bước vào tuổi lao động nên có thể chọn những công việc đảm bảo cân bằng giữa học tập, rèn luyện và việc làm thêm.

Bà cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan như cơ quan nhà nước và các doanh nghiệp: “Để thúc đẩy việc hoàn thành kế hoạch học tập đúng hạn, khắc phục khó khăn trước mắt khi sinh viên không thể làm thêm quá nhiều thời gian thì chính phủ cần có chính sách hỗ trợ sinh viên như học bổng, trợ cấp, vay vốn ưu đãi... để giảm bớt gánh nặng tài chính. Nhà trường phối hợp với doanh nghiệp tạo ra nhiều cơ hội việc làm phù hợp với năng lực và thời gian của sinh viên, doanh nghiệp tạo điều kiện cho sinh viên làm thêm với mức lương hợp lý, môi trường làm việc an toàn và lành mạnh”.

“Bản thân sinh viên cũng cần nâng cao nhận thức về quyền lợi và nghĩa vụ của bản thân khi làm thêm, đồng thời trang bị cho mình kỹ năng quản lý thời gian và tài chính hiệu quả”, bà cho biết thêm.

Ảnh: NVCC

Hiếu Nguyễn