Nga chỉ nối lại đàm phán hòa bình với Nhật Bản nếu Tokyo từ bỏ 'lập trường chống Nga'
Bộ Ngoại giao Nga khẳng định, việc nối lại đối thoại với Nhật Bản về hiệp ước hòa bình chính thức chấm dứt Thế chiến II chỉ có thể diễn ra khi Tokyo từ bỏ 'lập trường chống Nga' mà Moscow cho là đang gây tổn hại nghiêm trọng đến quan hệ song phương.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova. Ảnh: Reuters.
Phát biểu trong cuộc họp báo hàng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova tuyên bố, Moscow đã nhiều lần cảnh báo rằng con đường nối lại đàm phán với Tokyo chỉ mở ra “sau khi Nhật Bản chủ động từ bỏ chính sách chống Nga, vốn nhằm gây thiệt hại cho đất nước và công dân Nga”. Bà Zakharova nói thêm rằng chính “lập trường không thân thiện” của Nhật Bản đã đẩy quan hệ song phương rơi vào bế tắc.
Tuyên bố của Moscow được đưa ra sau bài phát biểu gần đây của tân Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi, trong đó bà chỉ trích Moscow liên quan tới cuộc chiến tại Ukraine, nhưng đồng thời khẳng định Tokyo vẫn kiên định chính sách giải quyết tranh chấp lãnh thổ và ký kết hiệp ước hòa bình với Nga.
Cuộc tranh chấp lãnh thổ giữa hai nước kéo dài hơn 70 năm qua, liên quan đến bốn hòn đảo ở phía nam quần đảo Kuril, mà Nga gọi là Nam Kuril còn Nhật Bản gọi là Vùng lãnh thổ phương Bắc.
Hai bên từng ký Tuyên bố chung năm 1956 chấm dứt tình trạng chiến tranh, nhưng chưa bao giờ đạt được Hiệp ước hòa bình chính thức. Moscow cho rằng theo thỏa thuận tại Hội nghị Yalta năm 1945, Mỹ và Anh đã đồng ý giao quần đảo Nam Kuril cho Liên Xô. Tuy nhiên, Tokyo lập luận rằng bốn hòn đảo tranh chấp không thuộc quần đảo Nam Kuril, mà là phần lãnh thổ riêng của Nhật Bản.
Quần đảo Nam Kurril (Nhật Bản gọi là Vùng lãnh thổ phương Bắc). Ảnh: Tass.
Quan hệ Nga – Nhật nhiều lần thăng trầm trong thế kỷ 20, từng đối đầu trong Chiến tranh Nga – Nhật (1904–1905) và trong giai đoạn nội chiến Nga khi quân Nhật can thiệp vào vùng Viễn Đông.
Về kinh tế, Nga hiện cung cấp khoảng 9% tổng lượng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) mà Nhật Bản nhập khẩu. Hai tập đoàn Nhật Mitsui và Mitsubishi cũng đang nắm cổ phần trong dự án Sakhalin-2 tại Viễn Đông Nga.
