Nga đáp trả Phương Tây bằng lệnh cấm xuất khẩu các mặt hàng chủ lực
Hôm 11-3, BBC đưa tin chính quyền Nga đã đáp trả các lệnh trừng phạt của phương Tây bằng cách áp đặt các lệnh cấm xuất khẩu đối với một loạt sản phẩm cho đến cuối năm 2022.
Lệnh cấm bao gồm cấm xuất khẩu thiết bị viễn thông, y tế, xe cộ, nông nghiệp và thiết bị điện, cũng như một số sản phẩm lâm nghiệp như gỗ.
Bộ Kinh tế cho biết các biện pháp tiếp theo có thể bao gồm hạn chế tàu nước ngoài từ các cảng của Nga.
Moscow nhấn mạnh: "Các biện pháp này là một phản ứng hợp lý đối với những gì áp đặt lên Nga".
Nga nói thêm rằng lệnh cấm đối với các quốc gia có "hành động không thân thiện" là "nhằm đảm bảo hoạt động không bị gián đoạn của các lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế".
Lệnh cấm xuất khẩu bao gồm hơn 200 sản phẩm. Các biện pháp sẽ kéo dài đến cuối năm.
Các chính phủ phương Tây đã áp đặt một loạt các biện pháp trừng phạt đối với Nga, đặc biệt là về việc mua dầu và chống lại các nhà tài phiệt tỷ phú được coi là thân cận với Tổng thống Vladimir Putin.
Khoảng 48 quốc gia sẽ bị ảnh hưởng, bao gồm Mỹ và Liên minh Châu Âu (EU).
Lệnh thể hiện rõ việc miễn trừ xuất khẩu có thể được thực hiện đối với các khu vực ly khai Nam Ossetia và Abkhazia của Gruzia và đối với các thành viên của Liên minh Kinh tế Á-Âu do Nga dẫn đầu.
Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin cho biết lệnh cấm sẽ bao gồm xuất khẩu hàng hóa do các công ty nước ngoài hoạt động tại Nga sản xuất. Các mặt hàng bao gồm ô tô, toa tàu và container.
Trước đó cựu tổng thống Nga Dmitry Medvedev cảnh báo rằng tài sản thuộc sở hữu của các công ty phương Tây đã rút khỏi Nga có thể bị quốc hữu hóa.
Các công ty đã và đang ngừng đầu tư, bao gồm cả những gã khổng lồ trong lĩnh vực công nghiệp và khai thác mỏ như Caterpillar và Rio Tinto, công ty cà phê Starbucks, Sony, công ty sản xuất hàng tiêu dùng Unilever và ngân hàng Goldman Sachs.
Hôm 9-3, Moscow đã thông qua luật thực hiện bước đầu tiên hướng tới việc quốc hữu hóa tài sản của các công ty nước ngoài rời khỏi đất nước.
Và trong một tuyên bố hôm 10-3, ông Medvedev cho biết: “Chính phủ Nga đang tiến hành các biện pháp, bao gồm cho phá sản và quốc hữu hóa tài sản của các tổ chức nước ngoài.
"Các công ty nước ngoài nên hiểu rằng việc quay trở lại thị trường của chúng tôi sẽ rất khó khăn." Ông cáo buộc các nhà đầu tư nước ngoài đã tạo ra "hoảng sợ" cho những người Nga bình thường, những người giờ có thể mất kế sinh nhai.
Theo các số liệu gần đây nhất, Nga là đối tác thương mại lớn thứ 19 của Vương quốc Anh, với tổng kim ngạch thương mại giữa hai quốc gia đạt 15,9 tỷ bảng trong một năm kể từ cuối tháng 9-2020.
Phần lớn những gì các quốc gia phương Tây mua từ Nga được tạo thành từ nguyên liệu thô. Tất nhiên, dầu và khí đốt, nhưng cũng có các kim loại như nhôm và niken, chưa kể đến kali và phốt phát, được sử dụng rộng rãi trong phân bón.
Xung đột đã đẩy giá của những mặt hàng này lên cao, trong bối cảnh lo ngại nguồn cung có thể bị gián đoạn - và nếu chúng vẫn ở mức cao, điều đó sẽ gây ra những thiệt hại về kinh tế, đặc biệt là ở châu Âu.
Nhưng lệnh cấm bán các toa xe lửa và đầu máy từ Nga khó có thể gây ra nhiều khó khăn cũng như việc hạn chế bán máy móc nông nghiệp. Các sản phẩm này được xuất khẩu - nhưng chủ yếu sang các nước như Belarus và Kazakhstan.
Việc đưa các loại xe vào danh sách là một vấn đề đối với những công ty như Stellantis - chủ sở hữu của Vauxhall, Peugeot và Citroen, dù đã có kế hoạch xuất khẩu xe tải sản xuất tại Nga sang châu Âu và các khu vực khác trên thế giới. Nhưng nhìn chung, tác động của các lệnh trừng phạt đáp trả có vẻ mang tính biểu tượng hơn là có tác động đáng kể. Mặt khác, những hạn chế đối với xuất khẩu nguyên liệu thô - nếu Nga muốn áp dụng chúng - có thể gây ra tác động lớn hơn nhiều.
Sau khi Anh cấm các tàu do Nga điều hành vào các cảng của mình vào tuần trước, một đề xuất trả đũa nhằm hạn chế tàu nước ngoài vào các cảng của Nga cũng có thể có hiệu lực.
Tổng thống Vladimir Putin hôm 10-3 cho biết sẽ có "hậu quả tiêu cực" đối với thị trường lương thực trên thế giới do các lệnh trừng phạt của phương Tây vì Nga là nước sản xuất phân bón nông nghiệp lớn.
Ông nói: “Rõ ràng là vào những thời điểm như vậy, nhu cầu của mọi người đối với một số nhóm hàng hóa nhất định luôn tăng lên, nhưng chúng tôi chắc chắn sẽ giải quyết được tất cả những vấn đề này trong khi làm việc một cách bình tĩnh”.