Nga 'tính toán sai' trong chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine?

Trong phiên điều trần của Ủy ban Tình báo Hạ viện hôm 8/3, các quan chức tình báo Mỹ cho rằng chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine đang diễn ra trái ngược với nhận định lạc quan ban đầu của Moscow về tốc độ tiến quân.

Phiên điều trần là nơi giới chức tình báo cấp cao Mỹ đưa ra những đánh giá công khai đầu tiên về chiến dịch quân sự đặc biệt được Moscow tổ chức nhắm vào Ukraine vốn đã kéo dài gần 2 tuần lễ.

Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) William Burns cho hay Tổng thống Nga Vladimir Putin ban đầu đánh giá lực lượng Nga có thể chiếm thủ đô Kiev của Ukraine trong hai ngày đầu của chiến dịch.

Nhưng trái ngược với dự đoán, quân đội Ukraine đã chống cự quyết liệt, tới nay ngoài thành phố lớn Kharson, Nga vẫn chưa chiếm được thêm thành phố quan trọng nào khác, bên cạnh đó họ cũng chưa đủ lực để bao vây toàn bộ thủ đô Kiev.

Đoàn xe quân sự khổng lồ kéo dài 64km của Nga với mục đích tiến về bao vây Kiev thì lại hầu như dậm chân tại chỗ.

"Tổng thống Putin tự tin rằng ông có một đội quân đã được hiện đại hóa và có khả năng giành chiến thắng quyết định một cách nhanh chóng với tổn thất tối thiểu", ông Burns, chuyên gia lâu năm về Nga và là cựu đại sứ tại Moscow nói.

"Những tính toán này đã được chứng minh là rất thiếu sót trong 12 ngày xung đột vừa qua khi Ukraine đã kháng cự mãnh liệt", Burns nhấn mạnh.

Các quan chức tình báo Mỹ cho biết chiến dịch của Nga đã chậm lại do vấp phải sức kháng cự "không ngờ" của lực lượng Ukraine và hiện không rõ Tổng thống Putin sẽ tiếp tục chiến lược "giành lợi thế tối đa" để kiểm soát toàn bộ Ukraine, hay sẽ chấp nhận một số giải pháp ít tham vọng hơn.

Rõ ràng thực tế chiến trường cho thấy sức mạnh quân sự của Nga đã thấp hơn đánh giá trong khi sức kháng cự của Ukraine lại vượt xa kỳ vọng từng được đưa ra.

"Chúng tôi đánh giá rằng. Tổng thống Putin coi đây là cuộc chiến không thể thua. Nhưng mục tiêu chiến thắng mà ông ấy sẵn sàng chấp nhận có thể thay đổi theo thời gian, tùy thuộc vào tổn thất trên thực tế", ông Burns nêu quan điểm.

Trả lời hạ nghị sĩ Dân chủ Raja Krishnamoorthi, ông Burns cho rằng quan điểm của Tổng thống Putin đang ngày càng cứng rắn. "Điều đó khiến việc đối phó ông ấy cực kỳ khó khăn", giám đốc CIA cho hay.

Trung tướng Scott Berrier, Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc phòng, cho rằng số quân nhân Nga thiệt mạng trong chiến dịch quân sự ở Ukraine có thể lên đến 4.000, song lưu ý đánh giá được đưa ra với "độ tin cậy thấp".

Trong khi đó phía Ukraine cho rằng đã có khoảng 12.000 lính Nga thiệt mạng trong cuộc xung đột đang diễn ra, song phía Nga chỉ thừa nhận đã có khoảng 500 binh sĩ tử trận.

Hiện Tổng thống Putin tuyên bố sẽ nâng mức cảnh báo đối với lực lượng hạt nhân chiến lược, nhưng giám đốc Tình báo Quốc gia Avril Haines cho biết Mỹ không nhận thấy những thay đổi bất thường về tình trạng của lực lượng hạt nhân Nga.

Tình báo Quốc phòng Anh cho biết quân đội Nga không tạo được bước tiến đáng kể nào trong các cuộc đụng độ ở phía bắc Kiev, và Ukraine đã bắn hạ được nhiều chiến đấu cơ cũng như gây tổn thất lớn cho lực lượng tăng thiết giáp của Nga

Trên Twitter ngày 9/3, Bộ Quốc phòng Anh cho biết các cuộc giao tranh ở phía tây bắc thủ đô Kiev vẫn tiếp diễn, và quân đội Nga không có bước tiến đáng kể nào.

Các thành phố Kharkiv, Chernihiv, Sumy và Mariupol vẫn bị bao vây và chịu những bắn phá của quân đội Nga.

Phía Anh nói thêm lực lượng phòng không Ukraine dường như đạt được những thành công trước các chiến đấu cơ hiện đại của Nga, ngăn chặn quân đội Moscow kiểm soát không phận.

Cùng với đó, Bộ Tổng tham mưu Ukraine nói rằng quân đội nước này tiếp tục giữ vững Kiev bất chấp các cuộc tấn công của Nga trong đêm, và giao tranh vẫn tiếp diễn trên khắp đất nước.

Hãng tin Guardian dẫn thông báo của Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho hay có các "cuộc đụng độ" ở Polisky và Volyn, dọc biên giới phía bắc và tây bắc Ukraine.

Nhiều cuộc tấn công khác của Nga đang diễn ra ở vùng Nizhyn, Ivanytsia, Trostyanets, và thành phố Chernihiv.

Ở mặt trận phía nam, quân đội Ukraine đang tiếp tục bảo vệ sân bay và những hạ tầng quan trọng, trong khi không quân nước này nhắm đến pháo binh của Nga, đồng thời yểm trợ trên không.

Trong một diễn biến liên quan, quan chức Ukraine cho biết Kiev và Moscow thống nhất ngừng bắn trong 12 tiếng dọc các đường sơ tán dân thường tại 6 khu vực.

Phó thủ tướng Ukraine Iryna Vereshchuk hôm nay thông báo Nga cam kết tôn trọng lệnh ngừng bắn từ 9h-21h (14h ngày 9/3 đến 2h sáng 10/3 giờ Hà Nội) tại 6 khu vực xảy ra giao tranh ác liệt, gồm những vùng quanh thủ đô Kiev, thành phố miền nam Zaporizhzhia và một số vùng phía đông bắc đất nước.

Dân thường ở những thành phố quanh thủ đô, trong đó có Irpin và Bucha phía tây bắc, sẽ được sơ tán đến Kiev để tránh chiến sự.

Hãng tin Interfax cho biết, Phía Nga đề xuất những thành phần không chiến đấu có thể rời các khu vực xung đột, bao gồm thủ đô Kiev, và những thành phố khác ở Ukraine.

Nga đề nghị Ukraine thông báo với các đại diện phái bộ nước ngoài và cơ quan quốc tế hoạt động ở nước này về lệnh ngừng bắn tạm thời, cũng như việc sơ tán dân.

Văn phòng Tổng thống Ukraine cho biết khoảng 60 xe buýt đã sơ tán người dân khỏi thành phố Sumy, cách Kiev 350 km về phía đông, trong hôm qua.

Tổng cộng hơn 5.000 người đã rời Sumy, thành phố 250.000 dân nằm gần biên giới Nga - Ukraine và là một trong những điểm nóng chiến sự những ngày qua.

Cao ủy Liên Hợp Quốc về Người tị nạn (UNHCR) ước tính số người tị nạn rời khỏi Ukraine vì xung đột hiện đã lên trên 2,1 triệu người di tản tránh chiến sự. Trong đó đa phần tiến về phía Tây, trong khi chỉ có số ít đi về hướng Đông để tới Nga, còn một số rất nhỏ đi về Belarus.

Việt Hùng