Nga triển khai S-500 Prometheus ở Crimea chống ATACMS của Ukraine: Liệu có hiệu quả?

Hệ thống phòng không S-500 Prometheus của Nga được thiết kế với khả năng hoạt động ở độ cao lên tới 200 km và phạm vi tác chiến lên đến 600 km. Đây là công nghệ quân sự tiên tiến có khả năng chống lại các đe dọa không chỉ trong bầu khí quyển mà còn từ không gian, bao gồm cả vệ tinh ở quỹ đạo thấp.

S-500 được cấu thành từ ba bộ phận chính là hệ thống chỉ huy và kiểm soát chiến thuật, đơn vị tác chiến phòng không và phòng thủ tên lửa, cùng đơn vị phòng thủ vũ trụ.

Hệ thống phòng không S-500 Prometheus. (Nguồn: TASS)

Tên lửa chủ lực của hệ thống, 40N6, có chiều dài 9,14m và sử dụng nhiên liệu rắn hai tầng, đạt tốc độ bay Mach 9 với tầm bắn xa đến 500 km và độ chính xác lên tới 95%. S-500 có khả năng đánh chặn hiệu quả các tên lửa hành trình siêu thanh và mục tiêu trên không di chuyển với tốc độ cao, ở độ cao có thể lên đến 180-200km.

Hiệu quả của S-500 chống lại ATACMS vẫn còn nhiều tranh luận. Mặc dù hệ thống được trang bị tên lửa 77N6-N/1 có khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo và mục tiêu siêu thanh, tên lửa này lại thiếu khả năng đánh chặn động học, chỉ có thể tiêu diệt mục tiêu bằng cách phát nổ ở cự ly gần.

S-500 Prometheus: “Vũ khí thần kỳ” hay “Hổ giấy”?

S-500 Prometheus được Nga tung hô là “vũ khí thần kỳ” có khả năng đánh chặn mọi loại mối đe dọa trên bầu trời. Tuy nhiên, các cuộc tấn công gần đây của Ukraine bằng ATACMS đã cho thấy những hạn chế của hệ thống phòng không này.

Chỉ trong ba ngày đầu tháng 6, các trạm radar S-300 và S-400 của Nga ở Crimea đã bị tấn công hai lần, khiến nhiều người đặt ra câu hỏi về khả năng phòng thủ của S-500.

Liệu S-500 có thể thay đổi cục diện?

Việc triển khai S-500 cho thấy Nga đang nỗ lực tăng cường phòng thủ trước các mối đe dọa từ Ukraine. Tuy nhiên, hệ thống này có thể không hoàn toàn chặn ATACMS do tên lửa 77N6-N/1 trang bị cho S-500 hiện còn hạn chế.

Bệ phóng S-500 Prometheus và tên lửa 77N6-N. (Nguồn: Defence Express)

Có thể S-500 sẽ cung cấp một số lợi thế phòng thủ nhất định, nhưng để bảo vệ mục tiêu khỏi các cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo, Nga cần có những giải pháp và cải tiến công nghệ tiên tiến hơn.

Việc triển khai S-500 Prometheus là một diễn biến quan trọng trong cuộc xung đột Nga-Ukraine. Hiệu quả thực sự của hệ thống này vẫn còn phải chờ kiểm chứng.

Chỉ có thời gian mới trả lời được liệu S-500 có thể trở thành “kẻ thay đổi cuộc chơi” hay chỉ là một “hổ giấy” trước sức mạnh của ATACMS.

Xuân Minh