Ukraine đã nhận được 4 hệ thống pháo phản lực cơ động cao HIMARS do Mỹ sản xuất, nằm trong gói viện trợ quân sự trị giá 700 triệu USD mà Washington dành cho Kiev.
Mỹ đã cam kết bàn giao 8 hệ thống pháo phản lực M142 HIMARS biệt danh "cơn mưa thép" cho Ukraine trước giữa tháng này.
Ngay khi vừa tới Ukraine, loại pháo phản lực này liên được điều tới miền Đông và khai hỏa dữ dội vào quân Nga.
Với tầm bắn 80km, M142 HIMARS có tầm bắn vượt trội so với tất cả các pháo của Nga hiện tại vốn chỉ đạt tầm bắn tối đa 70km, vì thế nó dễ dàng tấn công mà không lo bị phản pháo.
Cũng chính vì sự lợi hại của pháo phản lực M142 HIMARS, Nga đã liên tục truy lùng để tiêu diệt loại vũ khí này.
Chính vì thế, ngay khi vừa khai hỏa xong, kíp chiến đấu của quân đội Ukraine liền cơ động để tránh các máy bay trinh sát của Nga.
Tuy nhiên bất ngờ vào ngày 6/7, Bộ Quốc phòng Nga thông báo lực lượng vũ trang nước này đã phá hủy hai hệ thống M142 HIMARS tại mặt trận miền đông Ukraine.
Moscow nói thêm rằng lực lượng Nga còn phá hủy hai kho chứa quả đạn của M142 HIMARS gần ngôi làng Kramatorsk ở tỉnh Donetsk, miền đông Ukraine. Donetsk đang là mục tiêu chính của quân đội Nga sau khi họ kiểm soát Lugansk cuối tuần qua.
Tuy nhiên, Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine bác thông tin của Moscow, khẳng định vẫn sử dụng HIMARS để "giáng đòn" vào lực lượng Nga.
Hệ thống pháo phản lực cơ động cao M142 HIMARS là mẫu pháo tầm xa sử dụng đầu đạn dẫn đường chính xác.
Đây được đánh giá là một trong số ít những loại pháo phản lực phóng loạt nguy hiểm nhất hiện nay.
Được biết M142 HIMARS là biến thể thu gọn của loại pháo phản lực M270. Chúng sử dụng khung gầm xe bánh lốp 6x6 thay vì bánh xích.
Tổ hợp pháo phản lực phóng loạt M142 HIMARS bao gồm hai thành phần chính là xe mang phóng và xe tải đạn.
Xe mang phóng được lắp động cơ diesel Caterpillar 3115 ATAAC dung tích 6,6 lít có công suất 290 mã lực cho tốc độ tối đa 85 km/h; tầm hoạt động 480 km.
Xe có độ cơ động rất tốt khi leo được dốc 60%; vượt chướng ngại vật cao 0,6 m; vượt hào rộng 1 m; lội nước sâu 0,9 m.
Mỗi xe phóng mang theo một container chứa 6 ống phóng đạn rocket, và khi cần container này có thể chứa và phóng một tên lửa MGM-140.
M142 có độ sát thương lớn, chỉ mất 20 giây để phóng 6 quả rocket M26 tạo ra vùng sát thương rộng 78,5 ha.
Mỗi quả đạn rocket M26 lại mang theo 644 đầu đạn con M77, từ khoảng cách 30 km. Lục quân Mỹ ví đây là phương án ném bom mà không cần sự trợ giúp từ máy bay không quân.
Trong chiến dịch Bão táp sa mạc (1990-1991), các tổ hợp pháo phản lực phóng loạt tỏ rõ sức mạnh dù chỉ dùng đạn M26 cơ bản. Vào thời điểm đó, Mỹ bắt đầu phát triển mẫu rocket có tầm bắn tới 45 km, nhưng vẫn sử dụng đầu đạn M77.
Không lâu sau, đầu đạn này được thay thế bằng biến thể M85 mới hơn, có cùng sức hủy diệt nhưng tỷ lệ trục trặc kỹ thuật chỉ 1% so với 5% của M77.
Tuy nhiên, điểm yếu của chúng là các quả đạn không có hệ thống dẫn đường, khiến chúng có độ chính xác rất thấp, dễ gây thiệt hại ngoài ý muốn trên chiến trường.
Mỹ sau đó cho ra đời phiên bản đạn rocket M30 trang bị đầu tự dẫn và 404 bom con M85, giảm bớt sức sát thương nhưng tăng đáng kể độ chính xác với các mục tiêu cỡ nhỏ.
Biến thể đạn rocket M31 mới nhất được coi là giải pháp hiệu quả để tiêu diệt mục tiêu trong đồi núi và đô thị với độ chính xác tối đa.
Đầu đạn chùm M85 được thay bằng khối thuốc nổ mạnh nặng 100 kg, cho phép tiêu diệt mục tiêu đơn lẻ mà không gây thiệt hại ngoài dự tính cho khu vực xung quanh.
Quả đạn trang bị hệ thống dẫn đường quán tính và định vị vệ tinh, cho phép nó đánh trúng trong bán kính 10 m quanh mục tiêu định trước.
Tầm bắn được nâng lên khoảng 80 km, ngoài khả năng phản pháo của hầu hết các tổ hợp pháo phản lực thông thường, bảo đảm khả năng sống sót cho bệ phóng của hệ thống M142.
"Các hệ thống pháo phản lực M142 HIMARS sẽ được Ukraine sử dụng để đẩy lùi các bước tiến của Nga trên lãnh thổ Ukraine. Chúng sẽ không được sử dụng để chống lại Nga", AFP dẫn lời quan chức Mỹ giấu tên nói hôm 31/5.
Sĩ quan Kuzya đang vận hành tổ hợp pháo này nói: "Sẽ thật tốt nếu Ukraine có 50 tổ hợp pháo phản lực M142 HIMARS để có thể triển khai 4 tổ hợp ở mỗi hướng của mặt trận rộng lớn, trải dài gần như toàn bộ tuyến biên giới phía đông với Nga".
"Sputnik", biệt danh của chỉ huy khác đang vận hành pháo M142 HIMARS mong muốn Mỹ chuyển giao thêm pháo phản lực phóng loạt này càng sớm, hầu có thể chặn đứng đà tiến của Nga ở miền Đông.
"Họ đã mất quá nhiều thời gian để đưa M142 HIMARS đến đây. Nếu chúng có mặt sớm hơn, tôi nghĩ cuộc xung đột này đã có thể sớm kết thúc", "Sputnik" nói.
Việt Hùng