Nga và Ukraine đạt được những điều gì sau cuộc đàm phán tại Istanbul?
Phía Nga và Ukraine xác nhận một số điều đã được hai bên nhất trí trong cuộc đàm phán tại Istanbul ngày 16/5.
Ukraine và Nga đã đạt được thỏa thuận về một cuộc trao đổi tù binh quy mô lớn trong khuôn khổ cuộc đàm phán giữa hai bên, trưởng đoàn đàm phán của Ukraine cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Đài truyền hình quốc gia Ukraine.
“Chúng tôi đã thảo luận về việc trao đổi 1.000 tù nhân lấy 1.000 tù nhân. Chúng tôi cũng đang làm việc về các phương thức khác cho cuộc trao đổi này”, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov nói với kênh Suspilne.
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan (giữa) chủ trì cuộc họp ba bên giữa Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Ukraine tại Văn phòng Tổng thống Dolmabahce ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 16/5. Ảnh: Getty
Kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt vào cuối tháng 2/2022, hàng nghìn tù binh đã được trao trả trong một loạt các đợt trao đổi giữa Kiev và Moscow.
Một lệnh ngừng bắn cũng như khả năng tiến hành cuộc gặp trực tiếp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng đã được đưa ra thảo luận trong cuộc đàm phán hôm thứ Sáu (16/5), ông Umerov cho biết.
Trưởng đoàn đàm phán của Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ Vladimir Medinsky cũng xác nhận rằng một cuộc trao đổi tù binh quy mô lớn giữa Moscow và Kiev sẽ được tiến hành, đồng thời cho biết mỗi bên sẽ “trình bày quan điểm về một lệnh ngừng bắn trong tương lai”, sau khi các cuộc đàm phán giữa hai quốc gia kết thúc. Ông cho biết các cuộc thảo luận sẽ tiếp tục sau khi “mỗi bên trình bày bằng văn bản tầm nhìn của mình về một lệnh ngừng bắn có thể đạt được trong tương lai”.
Trong một tuyên bố, ông Vladimir Medinsky nói: “Các cuộc đàm phán trực tiếp với phía Ukraine vừa kết thúc. Chúng tôi hài lòng với kết quả đạt được và sẵn sàng tiếp tục các cuộc tiếp xúc. Dưới đây là những điều đã được nhất trí:
Thứ nhất, trong vài ngày tới sẽ diễn ra một cuộc trao đổi tù binh quy mô lớn: 1.000 người đổi 1.000 người.
Thứ hai, phía Ukraine đã đề xuất tổ chức cuộc gặp trực tiếp giữa nguyên thủ hai quốc gia. Chúng tôi đã ghi nhận đề xuất này và sẽ xem xét.
Thứ ba, hai bên đã thống nhất sẽ trình bày bằng văn bản quan điểm của mình về một lệnh ngừng bắn trong tương lai. Khi các văn bản này được trao đổi, như đã nhất trí, chúng tôi cho rằng việc tiếp tục đàm phán là phù hợp”.
Trong khuôn khổ cuộc đàm phán trực tiếp tại Istanbul, Nga đã yêu cầu Ukraine phải nhượng lại những vùng lãnh thổ vẫn còn nằm dưới quyền kiểm soát của Kiev, một nguồn thạo tin nói với CNN. Khi được hỏi liệu Nga có yêu cầu Ukraine rút hoàn toàn khỏi 4 vùng lãnh thổ đang tranh chấp ở miền Đông hay không, nguồn tin này trả lời: “Có".
4 khu vực nói trên là Donetsk, Lugansk, Zaporizhzhia và Kherson - những vùng mà Nga tuyên bố sáp nhập vào năm 2022. Nga tuyên bố chủ quyền đối với các khu vực này, song trên thực tế không kiểm soát hoàn toàn chúng.
Sau khi cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine kết thúc, các phản ứng ban đầu cho thấy không có dấu hiệu tiến triển rõ rệt.
Một nguồn tin từ phía Ukraine cho biết phái đoàn Nga “không có thẩm quyền để đưa ra các quyết định quan trọng”.
“Họ không sẵn sàng đưa ra bất kỳ quyết định có ý nghĩa nào nhằm chấm dứt xung đột”, nguồn tin này nói.
Trong khi các cuộc đàm phán Nga - Ukraine chuẩn bị bắt đầu, một nguồn tin ngoại giao Ukraine cho biết, ưu tiên hàng đầu của Kiev là đạt được một lệnh ngừng bắn, đồng thời cũng đưa ra đề xuất về một cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
“Trong số các chủ đề được thảo luận, chương trình nghị sự cũng bao gồm khả năng tổ chức cuộc gặp giữa Tổng thống Zelensky và Tổng thống Putin, bởi ông ấy là người duy nhất có quyền quyết định tại Nga”, nguồn tin cho biết.
Tổng thống Putin đã kêu gọi tiến hành đàm phán trực tiếp vào cuối tuần qua, sau khi bác bỏ lời kêu gọi ngừng bắn 30 ngày từ phía Kiev và các đồng minh.
Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov, người dẫn đầu phái đoàn Kiev tại cuộc đàm phán với Nga ở Istanbul khẳng định, Ukraine sẵn sàng tiến hành “đàm phán trực tiếp ở cấp cao nhất” và hướng tới một “lệnh ngừng bắn toàn diện và vô điều kiện”.
Trong một tuyên bố đăng tải trên Telegram, ông Umerov cho biết Ukraine đã thống nhất lập trường với các đồng minh chủ chốt, bao gồm Mỹ, Anh, Pháp và Đức trước cuộc gặp, nhấn mạnh đây là nỗ lực nhằm “tìm kiếm những giải pháp thực chất để đạt được hòa bình công bằng và bền vững”.
“Hòa bình chỉ có thể đạt được nếu Nga thể hiện thiện chí bằng hành động cụ thể", ông Umerov nói, đồng thời đưa ra các yêu cầu bao gồm: lệnh ngừng bắn toàn diện trong ít nhất 30 ngày, việc trao trả các trẻ em Ukraine bị cưỡng ép đưa ra khỏi lãnh thổ và trao đổi tù binh theo nguyên tắc “tất cả đổi tất cả”.
