Ngăn 'chuyến tàu vét' trước thềm Ðại hội Ðảng: Bài học đắt giá từ Ðà Nẵng

Ông Nguyễn Xuân Anh (giữa) từng làm Bí thư Thành ủy Ðà Nẵng đã bị kỷ luật vì những vi phạm nghiêm trọng. Ảnh: Nguyễn Thành

Ngày 1/8, Thành ủy Đà Nẵng tổ chức tổng kết công tác Đảng và thi hành điều lệ Đảng nhiệm kỳ 2015 - 2020.

Sau gần 1 nhiệm kỳ đầy “sóng gió” với nhiều bất ổn, Thành ủy Đà Nẵng đã đúc rút được 5 bài học kinh nghiệm sâu sắc. Trong đó, nêu bật trách nhiệm người đứng đầu: “Người đứng đầu phải thực sự gương mẫu, là trung tâm đoàn kết, phải có khả năng tập hợp, quy tụ trí tuệ tập thể vì đại cuộc; phải luôn sát cánh cùng tập thể, nhìn thẳng sự thật, nói đúng sự thật, dám nhìn nhận khuyết điểm để sửa sai và quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo để xây dựng thành phố; biết kế thừa những giá trị của các nhiệm kỳ trước, đồng thời nghiêm túc khắc phục những tồn tại, hạn chế để có giải pháp đột phá xây dựng thành phố trong thời gian tới”.

Bài học cán bộ trẻ

Ngày 14/5 vừa qua, căn cứ Quy định số 102-QĐ/TW ngày 15/12/2017 của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm, xét nội dung, tính chất, mức độ, hậu quả vi phạm và quá trình công tác của ông Nguyễn Bá Cảnh, Ban Bí thư quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức cách tất cả các chức vụ trong Đảng.

Trước đó, ngày 6/10/2017, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức cách chức Bí thư Thành ủy Đà Nẵng nhiệm kỳ 2015 - 2020, cho thôi Ủy viên Trung ương Đảng khóa XII đối với ông Nguyễn Xuân Anh. Hai nhân vật lãnh đạo trẻ của Đà Nẵng bị kỷ luật trở thành bài học xương máu cho công tác Đảng, công tác cán bộ không chỉ riêng cho Đà Nẵng.

Ông Nguyễn Bá Cảnh mới 36 tuổi, được biết đến là con trai cố Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh. Ông Cảnh từng giữ chức Bí thư Thành Đoàn Đà Nẵng, được bầu làm đại biểu HĐND Thành phố Đà Nẵng khóa IX (nhiệm kỳ 2016 - 2021) và được bổ nhiệm làm Phó Trưởng ban thường trực Ban Dân vận Thành ủy Đà Nẵng tháng 8/2017.

Ông Nguyễn Xuân Anh là con trai ông Nguyễn Văn Chi (nguyên Ủy viên Bộ Chính trị khóa X, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương). Ông Anh được bầu làm Bí thư Thành ủy Đà Nẵng từ tháng 10/2015 ở tuổi 40 và là một trong số 2 Bí thư Thành ủy, Tỉnh ủy trẻ nhất nước thời điểm đó.

Lên nhậm chức, ông Anh từng có những phát ngôn rất hùng hồn, ấn tượng. Xuất thân trong gia đình có truyền thống cách mạng, đây là 2 trong số những điển hình “con ông cháu cha” của một thời bổ nhiệm đề bạt. Gạt qua những dị nghị, người dân TP Đà Nẵng từng kỳ vọng nhiều vào những vị "quan" trẻ tuổi này.

Tuy nhiên, người dân được thấy những vi phạm nghiệm trọng về mặt kỷ luật Đảng, đạo đức, lối sống của hai vị này. Đó chỉ là 2 trong số hàng loạt vi phạm, bị kỷ luật khiến Đà Nẵng có nhiều xáo trộn dẫn đến trì trệ nhiều mặt trong thời gian qua.

Ông Nguyễn Quang Nga, từng trải qua 3 nhiệm kỳ đại biểu HĐND TP Đà Nẵng, nguyên Chủ tịch Hội Nông dân TP Đà Nẵng, là người nổi tiếng với những phản biện sắc sảo, thẳng thắn và gai góc về các vấn đề nổi bật của Đà Nẵng tại các buổi tiếp xúc cử tri.

Ông Nga từng chia sẻ: Hậu quả từ những xáo trộn, kỷ luật, bắt bớ vừa qua là từ hàng chục năm trước. Nó xuất phát từ chỗ bộ máy lãnh đạo TP Đà Nẵng từ các cấp đều không phát huy được dân chủ, thiếu đấu tranh. Khi không có dân chủ, thiếu đấu tranh, những người lãnh đạo cao nhất của chính quyền địa phương đã độc đoán trong lãnh đạo, chỉ đạo. Còn các tập thể thì không phát huy được tinh thần đấu tranh phê bình, tự phê bình, không dám đấu tranh mới sinh ra vậy.

Ðà Nẵng sẽ làm gì để dân tin?

Tại Hội nghị tổng kết công tác xây dựng Đảng và thi hành Điều lệ Đảng nhiệm kỳ 2015 - 2020 tổ chức vào ngày 1/8 vừa qua, Thành ủy Đà Nẵng đã thẳng thắn tổng kết, đánh giá và chỉ rõ những hạn chế, thiếu sót dẫn đến những sai phạm, kỷ luật, xáo trộn trong thời gian qua. Lãnh đạo TP Đà Nẵng cũng đã đúc rút những bài học kinh nghiệm và đưa ra những phương hướng nhiệm vụ mới cho nhiệm kỳ 2020 - 2025.

Ðà Nẵng, được coi là thành phố đáng sống. Ảnh: Hồng Vĩnh

Ông Võ Văn Thương, Trưởng ban Tổ chức Thành ủy Đà Nẵng, cho biết: Nhiệm kỳ qua, bên cạnh việc triển khai các chương trình, kế hoạch thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XXI, Đảng bộ thành phố còn phải tập trung xử lý những sai phạm theo Thông báo kết luận số 2852 ngày 2/11/2012 của Thanh tra Chính phủ và Thông báo số 292 ngày 21/9/2017 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương.

Bên cạnh những kết quả đạt được, ông Thương cũng chỉ rõ những hạn chế như cán bộ lãnh đạo các cấp của thành phố xa rời tính Đảng, tính quần chúng trong công tác lãnh đạo, quản lý điều hành của Đảng, coi nhẹ nguyên tắc tập trung dân chủ, thực hiện không nghiêm tự phê bình và phê bình, bắt đầu hình thành hiện tượng cá nhân lũng đoạn tập thể, bên ngoài chi phối cơ quan Nhà nước, trong lúc lợi ích của đại đa số quần chúng nhân dân có nơi bị đẩy xuống hàng thứ yếu.

Không những vậy, hiện tượng chủ quan, say sưa với thành tích ban đầu đã bắt đầu xuất hiện, trở thành lực cản của việc tiếp thu đổi mới, sáng tạo trong Đảng. Nửa đầu nhiệm kỳ 2015 - 2020, trong lãnh đạo, điều hành, tập thể Ban Thường vụ Thành ủy Đà Nẵng đã để xảy ra vi phạm dẫn đến việc Ủy ban Kiểm tra Trung ương tiến hành kiểm tra và ban hành Thông báo số 292-TB/UBKTTW ngày 21/9/2017 kết luận những khuyết điểm, sai phạm của tập thể Ban Thường vụ Thành ủy và 2 đồng chí cán bộ chủ chốt của thành phố.

Ngoài ra, theo ông Thương, công tác cán bộ của thành phố có nhiều thiếu sót. Trong đó, việc quy hoạch, bổ sung quy hoạch nguồn cán bộ lãnh đạo, quản lý còn chậm, bị động, hụt hẫng, khép kín; chưa có sự kế thừa, phát triển, liên thông giữa các ngành, lĩnh vực, địa phương.

Việc bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử trong một số trường hợp chưa gắn với quy hoạch được phê duyệt; chưa thực hiện nghiêm quy định thời gian luân chuyển đối với một số cán bộ. Một số trường hợp có biểu hiện không minh bạch, thiếu dân chủ trong công tác cán bộ (theo Thông báo số 292-TB/UBKTTW). Cơ cấu đội ngũ cán bộ của thành phố vẫn chưa phù hợp. Quy định của Trung ương về độ tuổi bổ nhiệm lần đầu đối với cán bộ cấp quận và phường chưa thống nhất, gây khó khăn cho công tác cán bộ ở cơ sở...

Ông Võ Công Trí, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Đà Nẵng, cho biết: Từ thực tiễn, Thành ủy Đà Nẵng đã đúc rút những bài học kinh nghiệm trong xây dựng Đảng, thi hành điều lệ Đảng. Từ những bài học kinh nghiệm trên, sẽ có những giải pháp trong thời gian tới để khắc phục những hạn chế, vi phạm trong thời gian qua.

Theo ông Võ Công Trí, trước tiên phải giữ đúng nguyên tắc tập trung dân chủ, giám sát được sự lạm dụng quyền lực, không để các nhóm lợi ích chi phối. Việc đề ra mọi chủ trương, đường lối, chính sách và tổ chức thực hiện tại Đảng bộ thành phố đều phải dựa trên nguyên tắc phát triển bền vững vì lợi ích cộng đồng, đảm bảo minh bạch, công khai, chịu sự giám sát của cộng đồng.

Phải nhận thức đúng vai trò, vị trí công tác xây dựng Đảng; thường xuyên coi trọng công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức và tổ chức; xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, đảng viên. Đảng bộ thành phố tập trung quyết liệt để xử lý, khắc phục các sai phạm theo theo Thông báo kết luận 2852 của Thanh tra Chính phủ và Thông báo 292 của UBKTTW, từ đó chấn chỉnh công tác xây dựng Đảng và thi hành điều lệ Đảng, dần ổn định tình hình Đảng bộ thành phố và có chiều hướng phát triển mới.

Đồng thời, thực hiện đúng các nguyên tắc về thẩm quyền và trách nhiệm của người đứng đầu, phải là trung tâm đoàn kết, quy tụ trí tuệ tập thể, luôn sát cánh cùng tập thể, nhìn thẳng sự thật, nói đúng sự thật, dám nhìn nhận khuyết điểm để sửa sai và quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo; biết kế thừa những giá trị của các nhiệm kỳ trước, đồng thời nghiêm túc khắc phục những tồn tại, hạn chế để có giải pháp đột phá nhằm xây dựng thành phố trong thời gian tới.

Ngoài ra, cần làm cho được, cho đúng phương châm “Đảng nói dân tin - Chính quyền làm dân ủng hộ - Mặt trận, đoàn thể vận động dân theo”. Luôn gắn bó với nhân dân, dựa vào dân, bám sát cơ sở, lắng nghe và chăm lo nguyện vọng chính đáng của nhân dân.

Nguyễn Thành