Ngân hàng đồng hành cùng hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình kê khai thuế

Từ ngày 1/1/2026, cơ chế thuế khoán sẽ chính thức chấm dứt, đánh dấu bước ngoặt đối với hàng triệu hộ kinh doanh trong cả nước. Đây không chỉ là thay đổi về phương thức quản lý thuế, mà còn là giai đoạn chuyển đổi quan trọng, đòi hỏi sự chung tay của cả hệ sinh thái tài chính ngân hàng - công nghệ, để giúp hộ kinh doanh bắt nhịp với mô hình kê khai minh bạch, hiện đại và phù hợp với xu thế số hóa.

“60 ngày cao điểm” - chiến dịch đang được ngành Thuế triển khai. Chiến dịch không đơn thuần là hoạt động hỗ trợ kỹ thuật, mà còn là bước chuyển căn bản trong hiện đại hóa quản lý thuế. Khi thuế khoán không còn, hộ kinh doanh sẽ phải làm quen với việc kê khai thuế theo doanh thu thực tế, sử dụng hóa đơn điện tử, đồng thời thực hiện giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt. Việc chuyển sang mô hình mới, kỳ vọng sẽ nâng cao chất lượng quản lý Nhà nước, minh bạch nguồn thu, đồng thời tạo nền tảng để kinh tế tư nhân vận hành hiệu quả hơn.

Về phía hộ kinh doanh, mô hình thuế kê khai giúp họ chủ động hơn trong quản trị tài chính. Thuế sẽ được tính dựa trên doanh thu thực tế, thay vì mức khoán cố định như trước đây, qua đó giảm áp lực trong những thời điểm kinh doanh khó khăn, tạo điều kiện để lập kế hoạch kinh doanh linh hoạt hơn…

Tuy nhiên, hành trình chuyển đổi chắc chắn không tránh khỏi khó khăn. Không ít tiểu thương lo sợ thủ tục phức tạp, lo nộp thuế nhiều hơn, đặc biệt những e ngại khi phải sử dụng các công cụ số. Bởi vậy, việc chuyển sang hóa đơn điện tử hay kê khai trực tuyến vẫn là thách thức với nhiều người, nhất là nhóm chưa quen với công nghệ.

Thuế tỉnh Nghệ An và hệ thống các chi nhánh BIDV ở địa phương ký kết thỏa thuận hợp tác toàn diện.

Tại chợ Hưng Dũng (phường Trường Vinh, Nghệ An), bà Phan Thị Thủy, một tiểu thương đã nhiều năm quen với thuế khoán, chia sẻ sự lo lắng khi bắt buộc phải chuyển sang kê khai thuế từ đầu năm 2026. Bà Thủy cho biết, bản thân còn bỡ ngỡ và mong muốn được “cầm tay chỉ việc”, được hướng dẫn chi tiết cách kê khai, nộp thuế trực tuyến hay sử dụng phần mềm phục vụ hoạt động kinh doanh đúng quy định.

Nhằm hỗ trợ người dân vượt qua giai đoạn chuyển đổi quan trọng này, ngành Ngân hàng tại các địa phương đã chủ động phối hợp với cơ quan Thuế, trong việc triển khai các giải pháp chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử và thanh toán không tiền mặt. Bên cạnh đó, các ngân hàng thương mại cũng cung cấp hệ sinh thái giải pháp tài chính số, hỗ trợ lâu dài cho tiểu thương và doanh nghiệp.

Mới đây, Thuế tỉnh Nghệ An và hệ thống các chi nhánh BIDV ở địa phương đã ký kết thỏa thuận hợp tác toàn diện. Sự kiện diễn ra sau khi Bộ Tài chính phê duyệt Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán” (Quyết định số 3389/QĐ-BTC). Theo đó, phương thức quản lý thuế truyền thống sẽ được thay thế bằng mô hình kê khai điện tử, đòi hỏi hộ kinh doanh thích ứng nhanh với hóa đơn điện tử và các phương thức thanh toán mới.

Ngành Ngân hàng góp sức thúc đẩy hộ kinh doanh chuyển sang mô hình thuế kê khai.

Nội dung ký kết giữa hai bên tập trung vào 5 nhóm giải pháp trọng tâm gồm: Tuyên truyền chính sách thuế mới tới hộ kinh doanh; hỗ trợ kê khai nộp thuế trực tuyến qua ngân hàng; triển khai các giải pháp thanh toán số và tài khoản định danh; cung cấp gói vay ưu đãi cho tiểu thương; xây dựng hệ sinh thái số toàn diện phục vụ quản lý tài chính; đồng thời bố trí đội ngũ cán bộ hỗ trợ 24/7 để giải đáp vướng mắc cho hộ kinh doanh.

Nghệ An hiện có hơn 67.600 hộ kinh doanh cá thể, bởi vậy áp lực chuyển đổi là rất lớn. Việc hợp tác giữa cơ quan Thuế và BIDV được kỳ vọng sẽ tạo “đòn bẩy” quan trọng giúp tháo gỡ các nút thắt về công nghệ, tài chính và kỹ năng số cho khu vực kinh tế này.

Phát biểu tại lễ ký kết, ông Trần Minh Tính, Giám đốc BIDV Nghệ An nhấn mạnh, việc ngân hàng đồng hành cùng chính quyền và người dân là nhiệm vụ xuyên suốt. “Chúng tôi không chỉ cung cấp dịch vụ tài chính hiện đại mà còn cam kết bố trí nhân lực đồng hành trực tiếp cùng cơ quan thuế tại từng khu chợ, từng tuyến phố… góp phần thực hiện mục tiêu chuyển đổi số toàn dân theo định hướng của Chính phủ”.

Trên thực tế, việc xóa bỏ thuế khoán là bước đi tất yếu nhằm đảm bảo công bằng thuế, thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển lành mạnh theo tinh thần Nghị quyết 68-NQ/TW. Trong đó, sự tham gia của các ngân hàng thương mại, đơn vị cung cấp phần mềm hóa đơn điện tử, phần mềm bán hàng và tổ chức trung gian thanh toán là yếu tố then chốt giúp tiểu thương tiếp cận công nghệ, nâng cao năng lực quản trị và thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt.

Khi thuế khoán không còn, hộ kinh doanh sẽ phải làm quen với việc kê khai thuế theo doanh thu thực tế, hóa đơn điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt…

Ông Nguyễn Văn Đức, Phó Trưởng Thuế tỉnh Nghệ An cho rằng, năm 2025 là dấu mốc quan trọng trong tiến trình hiện đại hóa quản lý thuế. Với lực lượng hộ kinh doanh giữ vai trò chủ lực trong phát triển kinh tế địa phương, ngành Thuế đang đẩy mạnh triển khai các giải pháp như hóa đơn điện tử, khai - nộp thuế điện tử và quản lý dữ liệu tập trung. Việc phối hợp với ngân hàng sẽ giúp xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ toàn diện, giúp hộ kinh doanh không chỉ tuân thủ quy định thuế mà còn tối ưu hóa quản lý tài chính, giảm chi phí và thúc đẩy chuyển đổi số một cách thực chất.

Không chỉ Nghệ An, tại nhiều tỉnh, thành ở khu vực miền Trung, ngành Ngân hàng cũng đang phối hợp chặt chẽ với cơ quan Thuế, nhằm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai. Các ngân hàng triển khai mở tài khoản, hướng dẫn thanh toán không tiền mặt, cung cấp giải pháp quản lý số, đồng thời kết nối với các phần mềm bán hàng để giúp hộ kinh doanh quản lý doanh thu thuận tiện hơn. Việc đẩy mạnh thanh toán điện tử và nộp thuế qua ngân hàng số cũng đang được thúc đẩy, nhằm đảm bảo hộ kinh doanh thực hiện nghĩa vụ thuế nhanh chóng, thuận tiện và an toàn.

Thời gian qua, ngành Ngân hàng luôn giữ vai trò tiên phong trong hỗ trợ Chính phủ thực hiện các chủ trương lớn như “Thanh toán không dùng tiền mặt”, “Cải cách thủ tục hành chính”, “Chính phủ điện tử” và “Chính quyền điện tử”... Hệ thống các ngân hàng thương mại không chỉ cung cấp hạ tầng thanh toán hiện đại, mà còn đang tối ưu hóa các dịch vụ tiện ích cho người dân và doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong nền kinh tế.

Nghi Lộc