Ngân hàng tăng tốc lợi nhuận, đối mặt áp lực tỷ giá cuối năm

Lợi nhuận bật tăng, tín dụng dẫn dắt tăng trưởng

Theo báo cáo triển vọng tháng 11/2025 của Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), ngành ngân hàng vẫn là trụ cột lợi nhuận của thị trường chứng khoán Việt Nam trong quý 4/2025, với mức tăng trưởng dự kiến hơn 25% so với cùng kỳ năm trước. Động lực chính đến từ tăng trưởng tín dụng ổn định, biên lãi ròng (NIM) duy trì tích cực và thu nhập từ dịch vụ, bancassurance, đầu tư chứng khoán phục hồi sau giai đoạn trầm lắng (2023 - 2024).

Dư nợ VietinBank gần 1,99 triệu tỷ đồng, tăng 15,6%. Ảnh minh họa: N.H

Số liệu cũng cho thấy, đến cuối quý 3/2025, tổng dư nợ cho vay của 27 ngân hàng niêm yết đạt 13,6 triệu tỷ đồng, tăng 15% so với cuối năm 2024, mức cao nhất trong gần một thập kỷ. Trong đó, khối ngân hàng quốc doanh tiếp tục giữ vai trò dẫn dắt với dư nợ của BIDV vượt 2,23 triệu tỷ đồng, tăng 8,8%; VietinBank gần 1,99 triệu tỷ đồng, tăng 15,6%; Vietcombank đạt 1,63 triệu tỷ đồng, tăng 12,5%. Ba ngân hàng này chiếm hơn 40% tổng dư nợ toàn hệ thống, đóng vai trò bình ổn thanh khoản và dẫn hướng mặt bằng lãi suất.

Khối ngân hàng tư nhân thể hiện sức bật mạnh hơn. MB ghi nhận dư nợ 931.500 tỷ đồng, tăng gần 20%; VPBank tăng 29,4% lên gần 900.000 tỷ đồng, nhờ đẩy mạnh cho vay bán lẻ và doanh nghiệp nhỏ và vừa. Techcombank tăng tín dụng 21,4%, trong đó dư nợ cá nhân tăng 20% và cho vay mua nhà tăng 14%. Bà Bùi Thị Thu Thủy, Giám đốc cao cấp Khối Tài chính kế hoạch Techcombank cho biết, ngân hàng ưu tiên tăng trưởng có kỷ luật, tập trung vào danh mục tài sản sinh lời cao và rủi ro thấp.

Trong nhóm tầm trung, nhiều ngân hàng duy trì tốc độ tăng tín dụng 14 - 17% như SHB, MSB, ACB, VIB, OCB. Đáng chú ý, NCB đạt mức tăng tới 33,4%, hoàn thành vượt kế hoạch năm chỉ sau 9 tháng nhờ chiến lược mở rộng vào phân khúc doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Giao dịch tại ngân hàng OCB. Ảnh: N.H

Theo phân tích của bà Phạm Liên Hà, Giám đốc cấp cao Nghiên cứu ngành Dịch vụ tài chính, Công ty Chứng khoán TP Hồ Chí Minh (HSC), chính sách tiền tệ nới lỏng và lãi suất tiết kiệm ở vùng thấp đã thúc đẩy nhu cầu vay vốn, giúp tín dụng toàn hệ thống tăng nhanh nhất trong nhiều năm. Đáng chú ý, việc Ngân hàng Nhà nước để ngỏ khả năng nâng hạn mức tín dụng lên 20% sẽ giúp tăng trưởng lợi nhuận toàn ngành vượt kỳ vọng trong quý 4/2025.

Dù vậy, VDSC cảnh báo một số rủi ro vĩ mô đang xuất hiện, đặc biệt là áp lực tỷ giá USD/VND và chi phí vốn tăng nhẹ vào cuối năm. Cụ thể, lợi suất trái phiếu Chính phủ Việt Nam kỳ hạn 10 năm hiện đã tăng từ 2,5% lên gần 3,1%, trong khi nhu cầu ngoại tệ cao khiến tỷ giá trên thị trường tự do nhích lên so với mức chính thức. Điều này có thể khiến lãi suất huy động tăng nhẹ 0,1 - 0,2 điểm phần trăm ở một số ngân hàng thương mại, nhằm đảm bảo thanh khoản cho giai đoạn cao điểm tín dụng cuối năm.

Áp lực tỷ giá, lãi suất và chiến lược nước rút cuối năm

Mặc dù đà tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ là “động cơ kép” giúp lợi nhuận ngân hàng tiếp tục mở rộng, đồng thời tạo nền tảng cho chu kỳ tăng trưởng mới trong năm 2026. Tuy nhiên, VDSC nhấn mạnh rằng sự bền vững của tăng trưởng sẽ phụ thuộc vào khả năng kiểm soát rủi ro tỷ giá, thanh khoản và hiệu quả huy động vốn - những yếu tố then chốt quyết định sức khỏe tài chính của hệ thống trong giai đoạn tới.

Có thể thấy, sau ba quý tăng tốc mạnh, các ngân hàng bước vào giai đoạn cuối năm 2025 với không ít áp lực. Dù lợi nhuận hầu hết đã vượt 70 - 85% kế hoạch năm, song biên lãi ròng (NIM) có dấu hiệu co hẹp, trong khi rủi ro tỷ giá và thanh khoản đang gia tăng.

Dù lợi nhuận hầu hết đã vượt 70 - 85% kế hoạch năm, song biên lãi ròng (NIM) có dấu hiệu co hẹp. Ảnh minh họa: H.Y

Theo VDSC, lợi suất trái phiếu Chính phủ Việt Nam kỳ hạn 10 năm tăng lên quanh 3,1%, mức cao nhất trong 18 tháng, phản ánh áp lực chi phí vốn và kỳ vọng lãi suất có thể nhích nhẹ; đồng thời chênh lệch tỷ giá USD/VND trên thị trường tự do và chính thức đã nới rộng lên gần 200 đồng/USD, buộc Ngân hàng Nhà nước phải can thiệp thông qua kênh nghiệp vụ thị trường mở.

“Thanh khoản hệ thống dồi dào trong ngắn hạn nhưng rủi ro tăng nhẹ lãi suất huy động là điều khó tránh khỏi khi tín dụng tiếp tục bứt tốc”, chuyên gia phân tích VDSC nhận định.

Mặt khác, tăng trưởng tín dụng được dự báo vượt mốc 18% cho cả năm, mức cao nhất kể từ 2018. Điều này đồng nghĩa các ngân hàng phải mở rộng huy động vốn, gây áp lực cạnh tranh lãi suất cuối năm. Hiện nay, đã có một số ngân hàng quy mô vừa đã bắt đầu nâng nhẹ lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 6 - 12 tháng thêm 0,1 - 0,2 điểm % nhằm bảo đảm nguồn vốn cho vay và duy trì thanh khoản an toàn.

Theo bà Đỗ Minh Trang, Giám đốc Phòng Phân tích và Chiến lược thị trường Công ty Chứng khoán ACB (ACBS), mặt bằng lãi suất vẫn đang được duy trì ở vùng thấp, song biên lãi ròng (NIM) của ngân hàng sẽ đi ngang hoặc giảm nhẹ do chi phí huy động tăng.

Bà Trang cho rằng, áp lực chính trong quý 4/2025 đến từ việc các ngân hàng phải cân đối giữa tăng trưởng tín dụng mạnh và duy trì tỷ lệ an toàn vốn (CAR) tối thiểu, đặc biệt trong bối cảnh vốn ngắn hạn đang được sử dụng nhiều cho vay trung - dài hạn.

Để đối phó, nhiều ngân hàng đã chủ động cơ cấu lại danh mục đầu tư và đẩy mạnh thu ngoài lãi. HDBank, Techcombank, MB và ACB tiếp tục mở rộng mảng bancassurance, thanh toán và dịch vụ tài chính cá nhân.

Giao dịch tại ngân hàng Techcombank. Ảnh: N.H

Trong đó, HDBank hiện có thu nhập ngoài lãi đạt 5.366 tỷ đồng, tăng gần 179% so với cùng kỳ, trong khi Techcombank đạt 1.059 tỷ đồng lãi thuần từ chứng khoán đầu tư trong quý 3/2025, tăng hơn 172%. VietinBank cũng ghi nhận lãi thuần từ chứng khoán kinh doanh tăng đột biến, đạt 667 tỷ đồng, gấp hơn tám lần cùng kỳ năm 2024.

Ở nhóm ngân hàng quy mô nhỏ, định hướng tăng thu phi tín dụng cũng trở nên rõ nét. KienlongBank cho biết đang tái cơ cấu nguồn thu theo hướng bền vững, lấy dịch vụ và hoạt động phi tín dụng làm động lực tăng trưởng mới, qua đó giúp ngân hàng đạt 19 tỷ đồng lãi từ đầu tư chứng khoán, gấp ba lần cùng kỳ.

Còn OCB và MSB cũng tập trung phát triển ngân hàng số, tăng tỷ lệ CASA và mở rộng hệ sinh thái khách hàng thông qua hợp tác với các doanh nghiệp viễn thông, fintech.

Ngoài ra, việc Ngân hàng Nhà nước siết dần hạn mức tín dụng với bất động sản và tiêu dùng buộc các nhà băng phải điều chỉnh cấu trúc danh mục cho vay. Theo VDSC, dòng tín dụng cuối năm sẽ tập trung nhiều hơn vào sản xuất - xuất khẩu, doanh nghiệp nhỏ và vừa, cùng lĩnh vực năng lượng tái tạo, vốn được ưu tiên trong chính sách tăng trưởng xanh.

Một số chuyên gia cho rằng, với nền tảng vốn mạnh và tỷ lệ nợ xấu được kiểm soát dưới 2%, các ngân hàng lớn vẫn có đủ dư địa để duy trì đà tăng trưởng hai chữ số trong năm 2026. Tuy nhiên, biên lợi nhuận có thể không còn mở rộng mạnh như giai đoạn đầu năm do áp lực cạnh tranh huy động và rủi ro tỷ giá.

VDSC kết luận, quý 4/2025 sẽ là “bài kiểm tra sức bền” của ngành ngân hàng, ai quản trị tốt nguồn vốn và chi phí sẽ giữ vững vị thế. Những ngân hàng có tỷ lệ CASA cao, danh mục tín dụng đa dạng và chiến lược tăng trưởng bền vững được dự báo sẽ duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định, trong khi nhóm phụ thuộc vào tín dụng truyền thống có thể chịu sức ép lợi nhuận trong nửa đầu năm 2026.

Hải Yên/Báo Tin tức và Dân tộc