Ngành gỗ trước biến số thuế quan (Phần 2): Có thể chịu được thuế suất 10%, nhưng 20-25% thì rất khó

Nếu bị áp thuế 20-25%, doanh nghiệp gỗ sẽ phải nộp thêm 2 tỷ USD

Theo số liệu từ Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm, năm 2024, Hoa Kỳ tiếp tục là thị trường tiêu thụ gỗ và lâm sản lớn nhất của Việt Nam, với giá trị xuất khẩu đạt 9,42 tỷ USD, chiếm trên 15% giá trị xuất khẩu của ngành nông nghiệp, chiếm 54% tổng giá trị xuất gỗ và lâm sản của Việt Nam, đồng thời chiếm 37% giá trị nhập khẩu lâm sản của Hoa Kỳ. Giá trị xuất siêu gỗ và lâm sản của Việt Nam sang Hoa Kỳ năm 2024 trên 9,1 tỷ USD, chiếm gần 51% xuất siêu của toàn ngành nông nghiệp.

Trong đó nhóm sản phẩm gỗ (đồ nội, ngoại thất, sản phẩm gỗ xây dựng và sản phẩm gỗ khác) đạt 7,82 tỷ USD, chiếm gần 83% giá trị xuất khẩu gỗ và lâm sản của Việt Nam sang Hoa Kỳ. Nhóm lâm sản ngoài gỗ (sản phẩm mây tre, cói thảm và sản phẩm quế, hồi) chiếm 3,88% và nhóm gỗ nguyên liệu (dăm gỗ, gỗ tròn, gỗ xẻ, ván các loại và viên nén gỗ) chiếm 3,6%. Như vậy, hầu hết sản phẩm gỗ Việt Nam xuất khẩu vào Hoa Kỳ thuộc nhóm sản phẩm tinh chế (đồ mộc nội ngoại thất), thuế suất 0%.

Ở chiều ngược lại, năm 2024 Việt Nam nhập khẩu 323,7 triệu USD gỗ và sản phẩm gỗ (G&SPG) từ Hoa Kỳ. Mặt hàng gỗ nước ta nhập khẩu từ Hoa Kỳ chủ yếu là gỗ nguyên liệu (gỗ tròn và gỗ xẻ), kim ngạch nhập khẩu 300 triệu USD, thuế suất bằng 0%. Tuy nhiên, Việt Nam đang áp thuế 20 – 25% lên một số sản phẩm gỗ (đồ gỗ) nhập khẩu từ Hoa Kỳ, tổng kim ngạch nhập khẩu chỉ 23 triệu USD, với thuế suất 20 – 25%.

Ngày 13/2/2025, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã ký sắc lệnh về "Thương mại và thuế quan có đi có lại – thuế đối ứng". Theo sắc lệnh này, Chính quyền Hoa Kỳ sẽ rà soát hơn 17.000 mã sản phẩm nhập khẩu, trong đó có một số mã sản phẩm gỗ, để áp thuế đối ứng.

Theo quy định tại Nghị định số 26/2023/NĐ-CP ngày 31/5/2023 của Chính phủ biểu thuế xuất khẩu, biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan thì thuế nhập khẩu đối với G&SPG của Việt Nam từ Hoa Kỳ như sau:

Biểu thuế nhập khẩu của ngành gỗ. Ảnh: Mai Trang tổng hợp từCục Lâm nghiệp và Kiểm lâm.

“Như vậy, hiện nay phía Việt Nam áp thuế nhập khẩu nhiều sản phẩm gỗ với mức thuế suất cao hơn so với Hoa Kỳ”, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm đánh giá.

Theo cơ quan này, trong thời gian tới có thể Hoa Kỳ sẽ áp thuế 20-25% cho các sản phẩm gỗ xuất khẩu từ Việt Nam. Điều này sẽ khiến sản phẩm gỗ Việt phải nộp thêm khoảng gần 2 tỷ USD mỗi năm, khiến tăng chi phí và giảm khả năng cạnh tranh của sản phẩm gỗ Việt Nam tại thị trường Hoa Kỳ.

Để hạn chế tác động tiêu cực của sắc lệnh thuế đối ứng đến xuất khẩu lâm sản của Việt Nam. Cục Lâm nghiệp đề xuất nghiên cứu sửa đổi mức thuế suất nhập khẩu đối với gỗ và sản phẩm gỗ nhập khẩu từ Hoa Kỳ quy định tại Nghị định số 26/2023/NĐ-CP tương ứng với mức thuế suất nhập khẩu mà Hoa Kỳ đang áp lên sản phẩm của Việt Nam.

Ngành gỗ có thể chịu được thuế suất 10%, nhưng 20-25% thì rất khó

Trao đổi với phóng viên DNVN, ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký VIFOREST nhận định, nếu thuế suất chỉ ở mức 10% thì ngành gỗ có thể vẫn chịu được. Bởi khi đó, thuế sẽ tác động cả hai phía. Một mặt, sản xuất và xuất khẩu từ Hoa Kỳ sẽ phải đối mặt với chi phí tăng cao, giảm lợi nhuận. Mặt khác, người tiêu dùng cũng phải gánh chịu giá cả cao hơn. Tuy nhiên, nếu thuế suất tăng lên 25%, điều này sẽ trở thành một khó khăn lớn, bởi biên độ lợi nhuận của ngành sẽ không đủ để bù đắp chi phí tăng cao, khiến các doanh nghiệp gặp khó trong việc duy trì cạnh tranh.

Bên cạnh đó, dù một số khách hàng vẫn có nhu cầu về các sản phẩm như tủ bếp hay nội thất, nhưng mức giá cao do thuế sẽ khiến họ phải cân nhắc lại việc mua sắm. Các nhà nhập khẩu sẽ gặp khó khăn khi phải thương thảo giá cả trong bối cảnh thuế suất tăng mạnh, dẫn đến khả năng giảm đơn hàng hoặc thậm chí không thể bán được sản phẩm.

“Trong trường hợp bị tăng thuế, các công ty sẽ gặp khó khăn trong việc duy trì lợi nhuận, đặc biệt là đối với những nhà đầu tư mới hoặc những doanh nghiệp sản xuất với chi phí tự lực. Đồng thời Việt Nam cũng sẽ gặp khó khăn trong việc cạnh tranh với các quốc gia không bị áp thuế”, ông Hoài cho hay.

Tuy nhiên, vị này cũng nhấn mạnh rằng không có một kịch bản cụ thể nào cho sự phát triển trong tương lai, và tất cả các chiến lược đều phụ thuộc vào tình hình thực tế và sự thay đổi của thị trường.

Đánh giá triển vọng năm 2025, Chứng khoán MB (MBS) nhận định thị trường nhà ở Hoa Kỳ phục hồi sẽ tiếp tục là động lực chính giúp xuất khẩu gỗ Việt Nam duy trì đà tăng trưởng trong năm 2025.

MBS kỳ vọng các chính sách thuế của nhiệm kỳ Tổng thống Trump về trung và dài hạn sẽ giúp các sản phẩm gỗ của Việt Nam giành thêm thị phần từ xu hướng chuyển dịch của người tiêu dùng tạiHoa Kỳ. Ngoài ra, giá cước vận chuyển giảm kết hợp với nhu cầu tăng cao dự kiến sẽ giúp cải thiện lượng đơn hàng của các doanh nghiệp xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ.

Đồng quan điểm, chứng khoán FPT (FTS) dự báo kim ngạch xuất khẩu ngành gỗ năm 2025 có thể đạt 18,3 tỷ USD, tăng 13,5% so với cùng kỳ, tương đương mức 91,5% kế hoạch kim ngạch 20 tỷ USD theo đề án phát triển ngành tại quyết định số 327/QĐ-TTg ngày 10/3/2022.

Điểm rơi tăng trưởng về kim ngạch xuất khẩu dự kiến trong quý II và quý III dưới kịch bản các chính sách áp thuế củaHoa Kỳ với Trung Quốc được triển khai trong thời gian này cùng với xu hướng gia tăng đơn đặt hàng để chuẩn bị cho mùa mua sắm cuối năm.

Nhận định về năm 2025, ông Phí Mạnh Cường, Chủ tịch HĐQT Vinafor cho biết, về xu hướng trong nước, khu vực doanh nghiệp dự báo sẽ khởi sắc do các đơn hàng trong năm 2025 sẽ tốt hơn so với năm 2024. Tuy nhiên, diễn biến địa chính trị thế giới không ổn định có thể sẽ ảnh hưởng rất lớn đến xuất, nhập khẩu cũng như làm tăng chi phí vận tải đường biển, phòng vệ thương mại của các nước.

Về thị trường chế biến gỗ xuất khẩu của Việt Nam, năm 2025, dự báo có sự tăng trưởng tốt hơn so với năm 2024 do ảnh hưởng từ việcHoa Kỳ có Tổng thống mới có thể thay đổi nhiều chính sách về kinh tế chính trị xã hội với xu hướng ngăn chặn xung đột chiến tranh, tăng trưởng kinh tế thương mại và nhu cầu tiêu dùng toàn cầu. Tuy nhiên, cạnh tranh địa chính trị và phòng vệ thương mại của các nước lớn cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Trang Mai