Ngành Hải quan cần giải quyết các thách thức, hướng tới mục tiêu 'kép'

Quang cảnh hội nghị.

Chiều 16/12/2024, Tổng cục Hải quan tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ công tác năm 2025. Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng dự và chỉ đạo Hội nghị.

Sớm "về đích" thu ngân sách nhà nước

Ngay từ đầu năm 2024, Lãnh đạo Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo toàn Ngành thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước năm 2024.

Với các giải pháp đồng bộ được triển khai, thu ngân sách nhà nước từ hoạt động xuất nhập khẩu lũy kế từ ngày 01/01-14/12/2024 đã đạt 402.680 tỷ đồng, đạt 107,4% dự toán, tăng 13,9% so với cùng kỳ năm 2023. Dự kiến thu ngân sách nhà nước năm 2024 đạt 418.000-420.000 tỷ đồng, bằng 111,5%-112 % dự toán được giao, tăng 13,4%-13,9% so với cùng kỳ năm 2023.

Tổng cục Hải quan đã không ngừng nỗ lực áp dụng các biện pháp tạo môi trường kinh doanh lành mạnh, công bằng, đảm bảo an toàn xã hội, bảo vệ người tiêu dùng, tạo thuận lợi thương mại để vừa khơi thông nguồn lực để thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, vừa quản lý chặt chẽ hoạt động xuất nhập khẩu, tăng thu cho ngân sách nhà nước. Nhờ đó, tổng trị giá xuất nhập khẩu từ ngày 01/01-14/12/2024 đạt 745,38 tỷ USD, tăng 15,35% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, xuất khẩu đạt 384,4 tỷ USD, tăng 14,46% và nhập khẩu đạt 360.98 tỷ USD, tăng 16,32%.

Trong năm 2024, tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới, vận chuyển, đặc biệt là tội phạm ma túy diễn ra phức tạp, quy mô với nhiều thủ đoạn tinh vi. Tổng cục Hải quan đã phát hiện, bắt giữ nhiều vụ việc vi phạm pháp luật hải quan, nhiều vụ ma túy lớn, đặc biệt là các vụ án theo đường dây tội phạm quốc tế, góp phần đảm bảo an ninh, an toàn xã hội.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu chỉ đạo Hội nghị.

Ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 16.390 vụ việc vi phạm pháp luật hải quan, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 29.273 tỷ đồng, khởi tố 24 vụ, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 157 vụ, số tiền thu nộp ngân sách 901,58 tỷ đồng. Ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ 275 vụ/328 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 105 vụ, tang vật thu được 2,08 tấn ma túy các loại.

Cùng với các nhiệm vụ trên, để thực hiện chủ trương của Đảng, chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Tài chính về chuyển đổi số, Tổng cục Hải quan đã rà soát, hoàn thiện yêu cầu nghiệp vụ; yêu cầu kỹ thuật, công nghệ của hệ thống, xây dựng dự toán và hoàn thiện hồ sơ dự án báo cáo Bộ Tài chính phê duyệt xây dựng hệ thống công nghệ thông tin thực hiện Hải quan số.

Tổng cục Hải quan tiếp tục đôn đốc, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành thực hiện Kế hoạch tổng thể triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại. Duy trì kết nối chính thức để trao đổi thông tin chứng nhận xuất xứ mẫu D điện tử với 09 nước thành viên ASEAN... Tính đến ngày 15/11/2024, Cơ chế một cửa quốc gia đã có 250 thủ tục hành chính của 13 bộ, ngành kết nối với hơn 75,4 nghìn doanh nghiệp...

Tại Hội nghị, đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc Tổng cục Hải quan đã báo cáo, tham luận về công tác thu ngân sách nhà nước của ngành Hải quan; chuyển đổi số của Ngành; tinh gọn tổ chức bộ máy; chống buôn lậu và gian lận thương mại...

Cũng tại Hội nghị, đại diện lãnh đạo các cục hải quan địa phương đã báo cáo làm rõ những kết quả đạt được trong thực hiện nhiệm vụ được giao năm 2024 và đưa ra một số đề xuất, kiến nghị các giải pháp để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao trong năm 2025.

Nỗ lực giải quyết thách thức "kép"

Đánh giá cao những kết quả đã đạt được, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng biểu dương ngành Hải quan và cho rằng đây là những kết quả rất đáng khích lệ. Theo Bộ trưởng, với vai trò quan trọng - Người gác cửa của nền kinh tế, ngành Hải quan đã có nhiều nỗ lực nhằm đảm bảo an toàn ổn định kinh tế - xã hội và đóng góp tích cực vào thu ngân sách nhà nước.

Dự báo thời gian tới còn nhiều khó khăn thách thức, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đề nghị ngành Hải quan nỗ lực giải quyết thách thức "kép" vừa đơn giản hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan, vừa phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, hướng tới mục tiêu "kép" vừa tạo thuận lợi thương mại ở mức tối đa, vừa bảo đảm an ninh quốc gia, chống thất thu ở mức cao nhất.

Về nhiệm vụ cụ thể, Bộ trưởng đề nghị ngành Hải quan tập trung hoàn thiện cơ chế chính sách phù hợp với mô hình tổ chức bộ máy mới và yêu cầu quản lý. Đồng thời, chủ động nắm bắt vướng mắc của doanh nghiệp để kịp thời hướng dẫn, giải đáp, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Bám sát tiến độ ban hành các nghị định đã trình Chính phủ, các thông tư hướng dẫn; Tích cực thực hiện theo Chương trình xây dựng pháp luật, xây dựng văn bản quy phạm pháp luật đã được phê duyệt gồm các nghị định, thông tư quan trọng trong lĩnh vực hải quan.

Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ phát biểu tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng.

Đối với nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước năm 2025, Bộ trưởng yêu cầu ngành Hải quan thực hiện tốt công tác quản lý thuế; tăng cường rà soát, nắm chắc nguồn thu; triển khai các giải pháp tăng thu, chống thất thu ngân sách nhà nước.

Nhấn mạnh tinh gọn bộ máy là công tác "cấp kíp", Bộ trưởng đề nghị ngành Hải quan sắp xếp tổ chức bộ máy theo đúng chủ trương của Đảng, Nhà nước, Bộ Tài chính, xây dựng lực lượng Hải quan chuyên nghiệp, hiện đại, đáp ứng yêu cầu cải cách hiện đại hóa Hải quan; thực hiện nghiêm kỷ luật, kỷ cương hành chính trong thực thi công vụ. Bộ trưởng lưu ý, quá trình triển khai cần đặc biệt chú trọng phổ biến, quán triệt nâng cao nhận thức và định hướng tư tưởng đối với cán bộ, công chức, người lao động về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hệ thống chính trị đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của Đất nước trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của Dân tộc.

Cho rằng vấn đề chuyển đổi số có vai trò quan trọng trong triển khai nhiệm vụ của ngành Hải quan, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đề nghị toàn Ngành tập trung tái thiết kế hệ thống công nghệ thông tin của Ngành thực hiện Hải quan số, đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ trong thông quan. Trong đó, cần xây dựng kho dữ liệu số để cung cấp, sử dụng cùng với dữ liệu dân cư và dữ liệu của các bộ, ngành để cung cấp dịch vụ hoàn chỉnh bằng hệ thống công nghệ hiện đại hoàn chỉnh.

Bộ trưởng cũng chỉ đạo ngành Hải quan quyết liệt, chủ động trong chống buôn lậu và gian lận thương mại, đặc biệt là phòng chống ma túy. Trong đó, triển khai các chương trình, kế hoạch công tác, các chiến dịch đấu tranh chống buôn lậu, thỏa thuận hợp tác trao đổi thông tin với các đối tác nước ngoài, đạt hiệu quả cao...

Tiếp thu các ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ khẳng định sẽ đưa các ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng vào chương trình công tác trọng tâm năm 2025 để bám sát thực hiện. Tổng cục trưởng đề nghị các đơn vị làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, kịp thời động viên cán bộ, công chức, người lao động trong toàn Ngành yên tâm công tác, tin tưởng vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Chính phủ và Bộ Tài chính và các chương trình, kế hoạch của ngành Hải quan, để năm 2025 toàn Ngành thực hiện thắng lợi mọi mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra.

Để sớm kiện toàn tổ chức bộ máy đi vào hoạt động theo mô hình mới, Tổng cục trưởng đề nghị tập thể Lãnh đạo Tổng cục và các đơn vị tập trung đánh giá tác động về chính sách pháp luật, nghiệp vụ, hệ thống công nghệ thông tin, tổ chức bộ máy, công tác chính sách cán bộ và công tác tài chính, hậu cần đảm bảo; Kiến nghị các biện pháp, giải pháp để bộ máy mới đi vào hoạt động theo đúng chỉ đạo của Đảng, Chính phủ và Bộ Tài chính.

Toàn Ngành tập trung nguồn lực làm tốt các nhiệm vụ, kế hoạch năm 2025 đã đặt ra, đặc biệt quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, hoàn thành tốt công tác thu ngân sách năm 2024 và công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, trong đó chú trọng đến công tác đấu tranh phòng, chống mua bán, vận chuyển ma túy...

Trần Huyền