Ngành hải quan hoàn thành tốt chỉ tiêu, nhiệm vụ chính trị

Tổng cục Hải quan cho biết, năm 2024, dưới sự lãnh đạo xuyên suốt, kịp thời của Đảng; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Bộ Tài chính, sự phối hợp của các Bộ, ngành Trung ương, chính quyền địa phương, Tổng cục Hải quan đã triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp thiết thực nhằm tạo thuận lợi thương mại, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, đồng thời bảo đảm công tác quản lý hải quan và đạt được nhiều kết quả tích cực.

Trong đó, nhiệm vụ cải cách thủ tục hành chính được đẩy mạnh, việc ban hành thủ tục hành chính được kiểm soát chặt chẽ; thực hiện nghiêm túc công tác đánh giá tác động thủ tục hành chính, công bố công khai thủ tục hành chính; đơn giản hóa thủ tục hành chính; giải quyết thủ tục hành chính đúng thời gian quy định; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết thủ tục hành chính.

Cùng với đó, tiếp tục thực hiện Đề án Quản trị Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030; Ban hành và triển khai thực hiện Kế hoạch phát triển quan hệ đối tác hải quan doanh nghiệp và các bên liên quan năm 2024.

Với vai trò là Cơ quan thường trực của Ủy ban chỉ đạo quốc gia về Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại, Tổng cục Hải quan tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành thực hiện Kế hoạch tổng thể triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại.

Hội nghị tổng kết ngành Hải quan năm 2024. Ảnh: HQ

Tính đến 15.11.2024, cơ chế một cửa quốc gia đã có 250 thủ tục hành chính của 13 bộ, ngành kết nối với hơn 75,4 nghìn doanh nghiệp; duy trì kết nối chính thức để trao đổi thông tin chứng nhận xuất xứ mẫu D điện tử với 9 nước thành viên ASEAN; hiện đang phối hợp kiểm thử trong môi trường thử nghiệm với Lào và đang mở rộng trao đổi thông tin với các đối tác thương mại như: Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Hoa Kỳ...

Ngay từ đầu năm 2024, Tổng cục Hải quan đã ban hành Chỉ thị số 381/CT-TCHQ ngày 24.1.2024 về việc đẩy mạnh chuyển đổi số, cải cách hiện đại hóa Hải quan giai đoạn 2024-2025; tổ chức Hội nghị trực tuyến sơ kết công tác chuyển đổi số; giới thiệu Mô hình nghiệp vụ tổng thể Hải quan số, Hải quan thông minh.

Công tác quản lý, giám sát hải quan tiếp tục được tăng cường trên tất cả các khâu; tiếp tục nghiên cứu ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hải quan và tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp thực hiện các thủ tục hải quan, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu.

Tổng trị giá xuất nhập khẩu từ ngày 1.1 – 14.12.2024 đạt 745,38 tỷ USD, tăng 15,35% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, xuất khẩu đạt 384,4 tỷ USD, tăng 14,46% và nhập khẩu đạt 360.98 tỷ USD, tăng 16,32%. Cán cân thương mại hàng hóa của Việt Nam tính đến hết ngày 14.12.2024 thặng dư thương mại hàng hóa là 23,42 tỷ USD, thấp hơn 2,29 tỷ USD so với con số thặng dư 25,71 tỷ USD của cùng kỳ năm 2023.

Dự báo tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa cả năm 2024 đạt khoảng 782,33 tỷ USD, xuất siêu ước đạt 23,53 tỷ USD.

Năm 2024, Tổng cục Hải quan được Quốc hội giao dự toán thu ngân sách Nhà nước theo Nghị quyết số 104/2023/QH15 ngày 10.11.2023 là 375.000 tỷ đồng. Kết quả thu ngân sách nhà nước từ hoạt động xuất nhập khẩu: Số lũy kế từ ngày 1.1-14.12.2024 đạt 402.680 tỷ đồng, đạt 107,4% dự toán, tăng 13,9% so với cùng kỳ năm 2023.

Căn cứ tình hình thu 11 tháng năm 2024 và số thu các tháng một số năm gần đây, Tổng cục Hải quan dự kiến thu Ngân sách Nhà nước năm 2024 đạt 418.000 - 420.000 tỷ đồng, bằng 111,5 % - 112 % dự toán được giao, tăng 13,4% - 13,9% so với cùng kỳ năm 2023.

Từ ngày 1.1 - 15.11.2024, toàn ngành đã thực hiện soi chiếu tổng số 114.463 cont (trung bình 527 cont/ngày); phát hiện nghi vấn 2.949 cont (chiếm 2,6% tổng cont soi chiếu), phát hiện 452 cont vi phạm (chiếm 15,3% tổng cont nghi vấn). Vi phạm chủ yếu là nhập khẩu hàng cấm, khai sai số lượng, chủng loại; nhập hàng không khai báo nhập khẩu hàng giả mạo xuất xứ, hàng không đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật theo quy định.

Từ 16.12.2023 – 15.11.2024, ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý:16.390 vụ việc vi phạm, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 29.273 tỷ đồng (tăng 12,12% về số vụ và tăng 154,09% về trị giá so với cùng kỳ 2023). Cơ quan Hải quan đã khởi tố 24 vụ (giảm 31,43% so với cùng kỳ 2023), chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 157 vụ (giảm 5,42% so với cùng kỳ năm 2023). Số tiền thu nộp Ngân sách Nhà nước 901,58 tỷ đồng.

Từ 15.12.2023 – 15.11.2024, toàn ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ 275 vụ/328 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 105 vụ. Tang vật thu được gồm 2,08 tấn ma túy các loại. Đặc biệt, trong thời gian triển khai Chiến dịch Con Rồng Mê Kông VI, đầu mối thuộc Hải quan Việt Nam đã cập nhật tổng số 59 vụ việc bắt giữ ma túy với khối lượng 395 kg ma túy và 18 vụ bắt giữ động, thực vật hoang dã với khối lượng tang vật tịch thu gồm: 269 kg; 353 cá thể, sản phẩm từ động, thực vật hoang dã..

Công tác trực ban tiếp tục được triển khai đồng bộ từ cấp Tổng cục đến 35 Cục Hải quan tỉnh, thành phố. Hệ thống quản lý trực ban được nâng cấp đảm bảo hoạt động trực ban duy trì 24/7, kịp thời kiểm tra, giám sát những mặt hàng nổi cộm, các tuyến đường trọng điểm theo từng giai đoạn, góp phần siết chặt việc kiểm tra, giám sát đối với các lô hàng có dấu hiệu nghi vấn trên toàn quốc.

Từ 1.1 – 1.12.2024, Trực ban ngành Hải quan tiếp tục chỉ đạo 3239 ID (trong đó 2876 ID mới), thanh khoản 2759 ID, phát hiện vi phạm 932 ID, trong đó, cơ quan Hải quan đã khởi tố 1 vụ việc; xử phạt 7,023 tỷ đồng, truy thu 34,919 tỷ đồng. Đồng thời, áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả như buộc tái xuất ra khỏi lãnh thổ Việt Nam nhiều lô hàng vi phạm, tịch thu hàng hóa vi phạm, tiêu hủy tang vật vi phạm, buộc loại bỏ yếu tố vi phạm nhiều lô hàng; xem xét trách nhiệm, xử lý kỷ luật đối với hàng chục lượt cán bộ không thực hiện, thực hiện không đúng các chỉ đạo của trực ban các cấp.

Hoàng Anh