Ngành logistics cần sáng tạo để bay cao, đổi mới để vươn xa

Để phát triển ngành logistics Việt Nam cần nâng tốc độ tăng trưởng từ 14%-15% lên 20%.

Ngày 2/12/2024, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cùng Bộ Công Thương tổ chức Diễn đàn Logistics Việt Nam 2024 (VLF 2024) với chủ đề "Khu thương mại tự do - Giải pháp đột phá thúc đẩy tăng trưởng logistics".

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, hạ tầng giao thông đã được đầu tư, nâng cấp và đạt nhiều bước đột phá, góp phần giảm chi phí, nâng cao sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam, thúc đẩy sự phát triển của ngành logistics.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn Logistics Việt Nam 2024.

Tuy nhiên, ngành này vẫn đối mặt với nhiều thách thức như chi phí cao, quy mô nhỏ so với nền kinh tế và thế giới, cùng những hạn chế trong công tác quản lý.

Nhằm tháo gỡ điểm nghẽn, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đề ra 3 mục tiêu chính: giảm chi phí logistics từ 18% xuống 15%, tăng tỷ trọng ngành trong GDP từ 10% lên 15%, hướng tới 20%. Nâng quy mô ngành dịch vụ logistics toàn cầu từ 0,4% lên 0,5%, phấn đấu đạt 0,6%. Đồng thời nâng tốc độ tăng trưởng từ 14%-15% lên 20%.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương nâng cao nhận thức về vai trò của logistics trong phát triển kinh tế, tận dụng vị trí chiến lược của Việt Nam tại khu vực Thái Bình Dương để khai thác tối đa tiềm năng. Trong đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng thể chế thông thoáng, giảm thủ tục hành chính, phát triển hạ tầng logistics đồng bộ, giảm chi phí đầu vào, và tăng cường khả năng cạnh tranh.

Nhìn nhận bối cảnh Việt Nam hội nhập sâu rộng với khu vực và thế giới, ông Phạm Viết Thanh, Bí thư Tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu, cho rằng: cùng với lợi thế về địa kinh tế, việc nghiên cứu và phát triển mô hình các khu thương mại tự do thế hệ mới là yếu tố quan trọng. Điều này sẽ giúp ngành logistics Việt Nam mở rộng vai trò trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Hiện mạng lưới giao thông vùng Đông Nam Bộ và liên vùng đã được đầu tư mạnh mẽ trong những năm qua với sự quan tâm từ Trung ương. Các dự án trọng điểm như cảng hàng không quốc tế Long Thành và cảng biển Cái Mép - Thị Vải đang được hiện đại hóa để trở thành cảng trung chuyển quốc tế tầm cỡ. Đặc biệt, việc phát triển mô hình "cảng xanh, logistics xanh" góp phần đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế và phát triển bền vững.

Ông Phạm Viết Thanh cho biết: “Việc xây dựng khu thương mại tự do gắn liền với cảng biển Cái Mép Hạ là một chiến lược quan trọng để hoàn thiện hạ tầng logistics vùng Đông Nam Bộ. Khu thương mại tự do Cái Mép Hạ sẽ được kết nối đồng bộ với cảng hàng không quốc tế Long Thành và cảng nước sâu Cái Mép - Thị Vải, tạo lợi thế cạnh tranh quốc gia vượt trội. Đây là động lực mới trong thu hút đầu tư thế hệ mới, phát triển không gian dịch vụ - công nghiệp - đô thị trên hành lang kinh tế Đông Tây từ Mộc Bài đến Cái Mép - Thị Vải”.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết: ngành logistics Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 14-16%/năm, với quy mô 40-42 tỷ USD. Việt Nam hiện nằm trong nhóm 5 quốc gia dẫn đầu ASEAN về hiệu quả logistics và được xếp hạng 43/155 quốc gia theo chỉ số của Ngân hàng Thế giới.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng các đại biểu chụp hình lưu niệm tại Diễn đàn Logistics Việt Nam 2024.

Dù đạt nhiều thành tựu, logistics Việt Nam vẫn đối mặt với các "điểm nghẽn" như chi phí cao, nguồn nhân lực thiếu hụt, hạ tầng chưa đồng bộ và kết nối yếu. Những thách thức này càng trở nên cấp bách trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược toàn cầu, biến đổi địa chính trị và sự bùng nổ của thương mại điện tử.

Theo Bộ Công Thương, Việt Nam có nhiều cơ hội thúc đẩy phát triển logistics nhờ vị trí địa lý chiến lược, hệ thống cảng biển nước sâu, sân bay quốc tế và mạng lưới giao thông rộng khắp. Tuy nhiên, cần hoàn thiện thể chế, tăng cường hợp tác công tư và xây dựng các khu thương mại tự do hiện đại để tận dụng tối đa lợi thế.

Hiện Bộ Công Thương đang trình Thủ tướng dự thảo Chiến lược phát triển dịch vụ logistics giai đoạn 2025-2035, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó đề xuất nhiều giải pháp đồng bộ như phát triển hạ tầng, cải thiện năng lực cạnh tranh và giảm chi phí logistics từ 18% xuống 15% GDP vào năm 2025.

Thanh Huy