Ngành năng lượng sạch Mỹ bùng nổ nhờ đạo luật giảm phát

Theo dữ liệu từ Viện Công nghệ Massachusetts và Tập đoàn Rhodium, các công ty đã công bố các khoản đầu tư vào công nghệ năng lượng sạch và sản xuất xe điện với tổng giá trị lên đến 133 tỷ USD kể từ khi Tổng thống Joe Biden thông qua IRA vào tháng 8/2022.

Theo MIT và Rhodium, tổng vốn đầu tư sản xuất thực tế đã lên tới 89 tỷ USD, tăng 305% so với hai năm trước khi IRA được ban hành.

Ngành năng lượng sạch Mỹ bùng nổ nhờ đạo luật giảm phát. Ảnh: CNBC

““Đạo luật này tác động đáng kể đến quá trình chuyển đổi năng lượng trong sản xuất. Các cơ sở sản xuât năng lượng sách đang hoạt động với công suất lớn nhất trong lịch sử” - Trevor Houser, đối tác của Rhodium Group cho biết.

Một số chuyên gia nhận định Đạo luật IRA giúp khôi phục một số hoạt động sản xuất quan trọng đối với nền kinh tế năng lượng sạch của Mỹ. Đạo luật này giúp tái thiết nền tảng sản xuất của Mỹ, giảm tình trạng gián đoạn nguồn cung và bảo đảm an ninh kinh tế của nước Mỹ.

Khoảng 271 dự án sản xuất năng lượng sạch và xe điện đã được công bố kể từ khi IRA được thông qua. Dự kiến, hơn 100.000 việc làm sẽ được tạo ra nếu tất cả dự án hoàn thành - theo nhóm vận động E2, một đối tác của Hội đồng Bảo vệ Tài nguyên Thiên nhiên.

Tổ chức nghiên cứu BloombergNEF dự báo năng lượng gió và mặt trời sẽ chiếm gần 50% tổng sản lượng điện của Mỹ vào năm 2035 và 64% vào năm 2050, tăng đáng kể so với mức 12% của năm 2021.

Ông Houser cho biết các khoản đầu tư do IRA tạo ra đã mang lại lợi ích cho các cộng đồng nông thôn.

“Không giống như đầu tư vào AI, công nghệ và tài chính khi chỉ tập trung ở các TP lớn, đầu tư vào năng lượng sạch có thể giúp các vùng nông thôn phát huy những thế mạnh riêng” – ông nói.

Đạo luật IRA cũng góp phần đẩy nhanh việc triển khai năng lượng tái tạo, với các khoản đầu tư trị giá 108 tỷ USD vào các dự án lưu trữ pin và năng lượng mặt trời. Theo dữ liệu của Rhodium, đầu tư vào năng lượng mặt trời và lưu trữ pin đã tăng lần lượt ở mức 56% và 130% trong hai năm qua.

“Những nguồn tài nguyên bền vững như năng lượng gió và mặt trời, xe điện, đã đạt được tốc độ phát triển đáng kinh ngạc. Chúng vẫn sẽ tiếp tục phát triển trong thời gian tới” - ông Houser cho biết.

IRA cũng tài trợ cho các chương trình giảm phát thải khí methane - nguyên nhân chính dẫn đến hiệu ứng nhà kính cũng như cung cấp những hỗ trợ tài chính cho các dự án phát triển bền vững tại các khu vực trên khắp nước Mỹ. Nghiên cứu của các cơ quan chính quyền Mỹ và tổ chức nghiên cứu tư nhân đều cho thấy, IRA đang thúc đẩy triển khai năng lượng tái tạo. Theo báo cáo của Bộ Năng lượng Mỹ, IRA, cùng với Luật Cơ sở hạ tầng lưỡng đảng, sẽ cho phép triển khai mới khoảng 250 gigawatt năng lượng gió và 475 gigawatt năng lượng mặt trời.

Tuy nhiên, tương lai của đạo luật IRA cũng như những khoản đầu tư trên còn phụ thuộc vào kết quả của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sắp tới. Ngày càng xuất hiện nhiều lo ngại về việc đạo luật này sẽ bị bãi bỏ nếu Cựu Tổng thống Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng tới.

Chris Seiple, người đứng đầu nhóm năng lượng tái tạo của Wood Mackenzie cho biết nếu không có IRA, sự phục hồi của các nhà máy sẽ bị chững lại.

Ông Trump cho biết sẽ bãi bỏ luật này nếu trở thành Tổng thống Mỹ cũng như thúc đẩy việc gia tăng sản xuất dầu, khí đốt và than.

“Khi nhậm chức, tôi sẽ lập tức hoãn tất cả các khoản tài trợ chi tiêu theo Đạo luật Giảm lạm phát” – ông Trump nói với những người ủng hộ tại một sự kiện vận động tranh cử vào tháng 5 ở Wisconsin .

Cổ phiếu năng lượng sạch lao dốc sau màn tranh luận yếu thế hơn của Tổng thống Joe Biden trước ông Trump vào cuối tháng 6, khi các nhà đầu tư lo ngại cựu Tổng thống và đảng Cộng hòa sẽ giành chiến thắng ở cả Nhà Trắng và Quốc hội.

Tùng Lâm