Ngành tài sản số 'thừa tham vọng, thiếu nhân lực'

Cơn khát nhân lực ngành tài sản số

Tháng 8/2025, Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) đã đặt một chân vào thị trường tài sản số, tài sản mã hóa, khi ký kết biên bản ghi nhớ với Dunamu, công ty mẹ của Upbit, sàn giao dịch tài sản số lớn nhất Hàn Quốc.

Đích đến của hợp tác này là việc MB có thể sớm tham gia thí điểm sàn giao dịch tài sản mã hóa theo Nghị quyết 05/2025/NQ-CP. Dù sở hữu tiềm lực vốn mạnh, lượng khách hàng lớn, nhưng phía MB lại đang thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao.

"Lực lượng cán bộ có hiểu biết về blockchain và tài sản mã hóa chưa nhiều, vẫn trong giai đoạn vừa nghiên cứu, vừa thực hành", đại diện MB thẳng thắn thừa nhận.

Tất nhiên, "cơn khát" nhân sự này không phải là vấn đề của riêng MB, mà bao gồm cả ngành tài chính Việt Nam. Bà Nguyễn Vân Hiền, Phó chủ tịch Hiệp hội blockchain và tài sản số Việt Nam (VBA), xác nhận rằng đây là thực trạng chung.

"Chúng tôi liên tục nhận được những lời đề nghị hợp tác đào tạo", bà Hiền cho hay. "Tuần vừa rồi là các cán bộ của Techcombank, trước đó là MSB, rồi các công ty chứng khoán và cả Ủy ban Chứng khoán Nhà nước".

Bà Hiền gọi đây là nhu cầu là rất lớn và cấp bách. Trước mắt, VBA đang nỗ lực tổ chức các khóa đào tạo chuyên biệt, cấp tốc. Các khóa học này giúp đội ngũ nhân sự hiện tại của các định chế tài chính nhanh chóng nắm bắt được những kiến thức nền tảng, từ lưu ký, bảo hiểm tài sản mã hóa, đến các ứng dụng thực tiễn của blockchain.

Tuy nhiên, Phó chủ tịch VBA cũng nhấn mạnh rằng, đây chỉ là giải pháp tình thế. Việc trang bị kiến thức cho những người đã đi làm, dù vô cùng cần thiết, nhưng không thể tạo ra một lực lượng lao động hùng hậu, có hệ thống và chiều sâu để đáp ứng quy mô phát triển bùng nổ của thị trường.

Bà Nguyễn Vân Hiền, Phó chủ tịch Hiệp hội blockchain và tài sản số Việt Nam. Ảnh: VBA

"Các doanh nghiệp đang khát người, chúng tôi hỗ trợ họ, nhưng đó chỉ là biện pháp ngắn hạn. Nguồn cung nhân lực bền vững phải được xây dựng từ gốc rễ, từ chính nơi đào tạo ra họ", bà Hiền khẳng định.

Bởi nếu không thể giải quyết được bài toán nhân lực từ gốc rễ, đại diện VBA lo ngại, mọi tham vọng về công nghệ và thị trường tài sản số sẽ chỉ nằm trên giấy.

Những hạt mầm đầu tiên

Nhận thức được tính cấp thiết của việc xây dựng nguồn nhân lực từ gốc, Hiệp hội Blockchain Việt Nam đã chọn một con đường dài hơi hơn, đó là quay về các trường đại học để "gieo mầm" cho tương lai.

Trong hai năm qua, VBA và Viện công nghệ blockchain và trí tuệ nhân tạo ABAII (Viện ABAII) đã khởi động chuỗi chương trình ABAII Unitour. Đây không chỉ là những buổi hội thảo thông thường, mà là một nỗ lực nhằm đưa kiến thức về blockchain và tài sản số đến các sinh viên, nhóm đối tượng sẽ định hình thị trường trong vài năm tới.

Sự chuyển dịch trong nhận thức của chính các đơn vị đào tạo là minh chứng rõ rệt nhất. Bà Hiền chia sẻ: "Một năm trước, khi chúng tôi làm việc với các trường, chủ đề họ quan tâm nhất là AI. Nhưng năm nay, chính các trường lại chủ động tìm đến chúng tôi và đề nghị hãy nói về tài sản mã hóa".

Báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới năm 2025 đã chỉ ra, nhóm kỹ sư fintech và chuyên gia tài sản số nằm trong nhóm những nghề nghiệp tăng trưởng nhanh nhất đến năm 2030. Tại Việt Nam, dự báo của TopDev cho thấy Việt Nam sẽ cần bổ sung tới 200.000 nhân sự trong các lĩnh vực blockchain, fintech và AI trong 3 năm tới.

Theo quan sát của bà Hiền, một lập trình viên blochchain tại Việt Nam có thể nhận mức lương khởi điểm từ 2.000 đến 3.000 USD mỗi tháng, một con số đáng mơ ước với nhiều sinh viên mới ra trường.

TS. Nguyễn Quang Huy, Hiệu trưởng Trường công nghệ, Đại học Kinh tế Quốc dân đồng tình: "Với sinh viên, việc hiểu và làm chủ công nghệ blockchain chính là cách chủ động bước vào nền kinh tế toàn cầu hóa".

Không dừng lại ở đó, VBA còn đang tiến một bước xa hơn là phối hợp xây dựng các giáo trình chính quy. "Chúng tôi đã hợp tác với Đại học Đà Lạt để đưa môn học về ứng dụng blockchain vào chương trình đào tạo. Đó sẽ là những môn tự chọn, giúp sinh viên có kiến thức nền tảng ngay từ khi còn trên ghế nhà trường", bà Hiền chia sẻ.

Việt Hưng