Ngành thuế áp dụng hệ thống chấm điểm tự động để xác định doanh nghiệp gian lận thuế

Có tình trạng mua bán hóa đơn do thiếu hiểu biết

Theo bà Nguyễn Thị Lan Anh, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh, cá nhân (Tổng cục Thuế), thời gian vừa qua, thông qua Big Data, AI, ngành Thuế đã phát hiện một bộ phận đối tượng thành lập doanh nghiệp (DN), thậm chí thành lập hàng loạt DN không hoạt động sản xuất, kinh doanh chính đáng, mà chỉ nhằm bán hóa đơn, gây thất thoát và chiếm đoạt ngân sách của Nhà nước.

Ngành Thuế đã phối hợp chặt chẽ với cơ quan Công an để rà soát, kiểm tra và xử lý. Tuy nhiên, tình trạng rao bán hóa đơn điện tử trên mạng thời gian vừa qua vẫn phổ biến. Tình trạng này cũng còn xuất phát do sự thiếu hiểu biết pháp luật về thuế.

Đơn cử, nhiều DN xuất khẩu hàng nông sản, thu mua hàng phế liệu, hoạt động trong lĩnh vực xây dựng… thu mua hàng hóa của người trực tiếp sản xuất nhỏ hoặc thu mua nhỏ lẻ từ các đầu mối thu gom không có hóa đơn, sau đó tìm mua hóa đơn.

“Các DN này cho rằng, cần phải có hóa đơn mới hợp lý hóa được hàng hóa mua vào, nên họ đi tìm mua hóa đơn điện tử trên mạng xã hội, mà không biết rằng, trong những trường hợp như vậy, chỉ cần có bảng kê mua hàng hóa là được” – bà Nguyễn Thị Lan Anh cho biết.

Bên cạnh đó, tình trạng trên liên quan đến những khoản chi phí có mức khống chế nhất định như chi phí trang phục cho người lao động. Theo quy định, khoản chi này được tính vào chi phí được trừ nếu chi bằng tiền cho người lao động không vượt quá 5 triệu đồng/người/năm; chi bằng hiện vật cho người lao động thì phải có đầy đủ hóa đơn, chứng từ.

Tuy nhiên, một bộ phận DN, thậm chí có cả DN lớn hàng năm đều trích tiền cho nhân viên may đồng phục trên 5 triệu đồng và kế toán doanh nghiệp đã hợp pháp hóa khoản chi vượt quy định bằng hóa đơn điện tử mua trên mạng xã hội…

Ngành Thuế áp dụng hệ thống chấm điểm tự động để xác định doanh nghiệp rủi ro về thuế

Áp dụng hệ thống chấm điểm tự động người nộp thuế

Theo đại diện Tổng cục Thuế, tất cả hành vi mua bán hóa đơn đều bất hợp pháp. Trong thời gian vừa qua Tổng cục Thuế ban hành các công văn chỉ đạo tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, tập trung vào các doanh nghiệp (DN) thuộc ngành nghề, lĩnh vực có dư địa thu lớn, rủi ro cao như: thương mại điện tử (TMĐT), kinh doanh trên nền tảng số; các DN có rủi ro cao về hoàn thuế, hóa đơn; dầu khí, xăng dầu, điện lực, ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản; linh kiện điện tử; các DN được hưởng ưu đãi miễn giảm thuế...

Trong đó, sẽ tập trung thanh tra, kiểm tra đối với các DN thuộc ngành nghề, lĩnh vực có rủi ro cao; DN có hoạt động liên kết, có dấu hiệu chuyển giá; hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số, chuyển nhượng vốn, thương hiệu, dự án...

Đồng thời, ngành Thuế đã triển khai áp dụng nguyên tắc thanh tra, kiểm tra theo cơ chế quản lý rủi ro; tăng cường thanh tra, kiểm tra hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) đối với các hồ sơ xác định có rủi ro cao.

Đồng thời, tiếp tục tăng cường phối hợp, trao đổi thông tin với các bộ, ngành có liên quan để kịp thời nắm bắt thông tin, phát hiện các hành vi vi phạm.

Ông Vũ Mạnh Cường, Cục trưởng Cục Thanh tra Kiểm tra Tổng cục Thuế cho biết, ngành Thuế đã và đang phối hợp với chặt chẽ với cơ quan Công an để thực hiện xác minh các giao dịch kinh tế phát sinh, phát hiện các hành vi gian lận hóa đơn, chiếm đoạt tiền hoàn thuế; phối hợp với ngân hàng để xác minh việc thanh toán qua ngân hàng...

Đáng chú ý, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế vừa có Quyết định số 970/QĐ-TCT ban hành Quy trình kiểm tra thuế. Theo đó, quy trình được ban hành nhằm mục đích tăng cường công tác kiểm tra thuế theo quy định của Luật Quản lý thuế trên cơ sở áp dụng cơ chế quản lý rủi ro, ứng dụng công nghệ thông tin vào kiểm tra thuế nhằm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời những vi phạm về thuế, chống thất thu thuế.

Quy trình này cũng nhằm nâng cao tính tự giác tuân thủ pháp luật thuế của NNT trong việc thực hiện quy định pháp luật về thuế; thực hiện cải cách hành chính trong việc kiểm tra thuế…

Đặc biệt, với việc ban hành và triển khai đồng bộ Quy trình áp dụng quản lý rủi ro, đánh giá, xác định NNT có dấu hiệu rủi ro trong quản lý và sử dụng hóa đơn và Hệ thống phân tích cơ sở dữ liệu HĐĐT đã hỗ trợ khả năng tự động chấm điểm và đưa ra danh sách NNT có rủi ro cao về hóa đơn để thực hiện công tác quản lý thuế.