Ngành Xây dựng chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu

Xây dựng đô thị thích ứng với biến đổi khó hậu là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu.

Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu. Do đó, xây dựng chiến lược tăng trưởng xanh góp phần thúc đẩy cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng; đạt được thịnh vượng về kinh tế, bền vững về môi trường, công bằng về xã hội; hướng tới nền kinh tế xanh, trung hòa các-bon, đóng góp vào hạn chế gia tăng nhiệt độ toàn cầu theo 04 mục tiêu chính là giảm cường độ phát thải khí nhà kính trên GDP; Xanh hóa các ngành kinh tế; Xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu dùng bền vững; Xanh hóa quá trình chuyển đổi trên nguyên tắc bình đẳng, bao trùm, nâng cao năng lực chống chịu.

Thực hiện nhiệm vụ được Bộ trưởng Bộ Xây dựng giao nghiên cứu xây dựng “Kế hoạch hành động của ngành Xây dựng ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 thực hiện cam kết của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị các Bên liên quan tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc lần thứ 26 (COP26)” trình Bộ trưởng ban hành trong quý II/2022, Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường cùng các chuyên gia của Viện Quy hoạch Đô thị và Nông thôn Quốc gia đã tổ chức nghiên cứu xây dựng dự thảo Kế hoạch và tổ chức hội thảo rộng lấy ý kiến các nhà khoa học, các cơ quan quản lý trong và ngoài ngành.

Theo đó, ba lĩnh vực chủ yếu của ngành Xây dựng có tiềm năng, lợi thế đóng góp vào kế hoạch ứng phó biến đổi khí hậu, giảm phát thải khí nhà kính gồm: Quy hoạch xây dựng, phát triển đô thị và hạ tầng kỹ thuật đô thị; Khai thác và sản xuất vật liệu xây dựng; Thiết kế, thi công, xây dựng và quản lý công trình.

Kế hoạch hành động được chia làm hai giai đoạn (2021 – 2030) và (2031-2050). Trong giai đoạn 2021-2030 sẽ lồng ghép biến đổi khí hậu vào các chiến lược, chương trình, quy hoạch, kế hoạch phát triển của ngành Xây dựng. Từng bước hoàn thiện các cơ chế, chính sách pháp luật, văn bản hướng dẫn của ngành Xây dựng, đảm bảo phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh gia tăng nguy cơ rủi ro từ biến đổi khí hậu. Xây dựng và thực hiện lộ trình cam kết của Ngành trong việc thực hiện cam kết của Việt Nam Nam tại COP26 về phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Mục tiêu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính tối thiểu giai đoạn đến năm 2030 của Ngành Xây dựng là 74,3 triệu tấn CO2 tương đương (¬CO2tđ). 100% đô thị lồng ghép ứng phó biến đổi khí hậu vào đồ án quy hoạch và điều chỉnh quy hoạch chung đô thị.

Phấn đấu đến năm 2030, có ít nhất 25% khu đô thị mới đạt tiêu chí khu đô thị xanh, phát thải các-bon thấp.

Đẩy mạnh phát triển các công trình xây dựng, hạ tầng kỹ thuật đô thị, đô thị xanh, thích ứng với biến đổi khí hậu. Đến năm 2025 hoàn thành việc xây dựng bộ tiêu chí và quy trình đánh giá, công nhận khu đô thị xanh, khu đô thị phát thải các-bon thấp. Đến năm 2030, ít nhất 25% khu đô thị mới đạt tiêu chí khu đô thị xanh, phát thải các-bon thấp. 100% công trình đầu tư mới và các công trình sửa chữa cải tạo phải tuân thủ quy chuẩn, tiêu chuẩn về sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả. Ban hành cơ chế khuyến khích phát triển công trình xanh, khu đô thị/đô thị xanh, khu đô thị/đô thị phát thải cac-bon thấp. Thúc đẩy sản xuất các sản phẩm vật liệu xây dựng xanh. Hoàn thiện xây dựng tiêu chí sản phẩm xanh cho các sản phẩm vật liệu xây dựng chủ yếu. Đến năm 2030, 25% các vật liệu xây dựng chủ yếu sản xuất trong nước được chứng nhận sản phẩm xanh và một số nội dung khác liên quan đến đào tạo nguồn nhân lực, cam kết tài chính, hợp tác quốc tế để thực hiện kế hoạch. Giai đoạn 2031-2050 phải đạt một số mục tiêu cụ thể như: Phát triển rộng rãi vật liệu xây dựng, công trình xây dựng, hạ tầng kỹ thuật, đô thị theo hướng xanh, phát thải các-bon thấp, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Mục tiêu đến năm 2050, ít nhất 50% khu đô thị mới, 10% đô thị đạt tiêu chí đô thị xanh, phát thải các-bon thấp. Trên 50% công trình có vốn đầu tư công đạt tiêu chí công trình xanh, 100% các tòa nhà thương mại, chung cư có mức tiêu thụ trên 1000TOE tương đương được chứng nhận tòa nhà phát thải cac-bon thấp. Tham gia thị trường các-bon quốc tế. Tăng cường hoạt động hợp tác quốc tế trong nghiên cứu, phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến ứng phó biến đổi khí hậu.

Với các nội dung bao trùm hầu như toàn bộ lĩnh vực quản lý của Bộ Xây dựng, cùng với mục tiêu cụ thể, nhiệm vụ rõ ràng, chắc chắn thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ ban hành và triển khai có hiệu quả “Kế hoạch hành động của ngành Xây dựng ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 thực hiện cam kết của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị các Bên liên quan tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc lần thứ 26 (COP26)” góp phần thực hiện mục tiêu quốc gia về tăng trưởng xanh, bền vững, ứng phó biến đổi khí hậu của quốc gia.

Đặng Ngân