Ngày 17/10: Bộ Công Thương sẽ tổ chức Diễn đàn sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả

Sự kiện nhằm phổ biến thông tin về Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (sửa đổi) vừa được thông qua tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV và những nội dung tại Dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả hiện đang được Bộ Công Thương hoàn thiện, dự kiến trình Chính phủ trong tháng 10/2025.

Toàn cảnh diễn đàn diễn ra tại Hà Nội vào ngày 26/6/2025

Tham dự diễn đàn dự kiến có ông Nguyễn Phương Tuấn – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, PGS.TS Trần Đình Thiên – Chuyên gia kinh tế; bà Đỗ Thị Minh Trâm – Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương); đại diện Bộ Xây dựng, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Hội Khoa học và công nghệ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Việt Nam (VECEA) cùng lãnh đạo các Sở Xây dựng, Sở Công Thương, Trung tâm Khuyến công/ phát triển công thương; Tổng công ty Điện lực miền Nam, Tổng công ty Điện lực TP. Hồ Chí Minh cùng các tổ chức, hiệp hội chuyên ngành; các doanh nghiệp là các khách hàng sử dụng điện lớn; cơ sở giáo dục đại học, chuyên gia, cơ quan báo chí.

Góp phần đảm bảo an ninh năng lượng, giám phát thải khí nhà kính

Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển dịch mạnh mẽ sang mô hình phát triển xanh và bền vững, Việt Nam không đứng ngoài xu hướng đó. Với cam kết mạnh mẽ tại COP26 và định hướng chiến lược từ Nghị quyết số 70- NQ/TW của Bộ Chính trị, trong đó sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là một trong những trụ cột trong bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và giảm phát thải khí nhà kính.

Với vai trò là cơ quan đầu mối về năng lượng, Bộ Công Thương đã tiên phong trong triển khai Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả từ năm 2010 đến nay. Trong 15 năm qua, Bộ Công Thương đã nỗ lực hoàn thiện khung khổ pháp lý cũng như xây dựng, triển khai các chương trình, kế hoạch hành động nhằm thực thi Luật và Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả.

Phiên thảo luận tại diễn đàn được tổ chức tại Hà Nội vào ngày 26/6

Cụ thể, Bộ đã ban hành hệ thống văn bản hướng dẫn, tiêu chuẩn hiệu suất năng lượng; hỗ trợ doanh nghiệp cải tiến công nghệ; tổ chức kiểm toán năng lượng; đẩy mạnh truyền thông, giáo dục và nâng cao nhận thức xã hội về tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm điện.

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2016 - 2020 đã giúp cả nước tiết kiệm khoảng 5,65% tổng năng lượng tiêu thụ, tương đương hàng tỷ kWh điện. Từ năm 2020 đến nay, các chương trình sử dụng năng lượng tiếp tục được đẩy mạnh, đặc biệt là tiết kiệm điện với mục tiêu đạt từ 2% tổng sản lượng điện thương phẩm/năm trở lên.

Bộ cũng chủ động hỗ trợ các ngành tiêu thụ nhiều năng lượng như xi-măng, thép, dệt may, chế biến thực phẩm... cải thiện hiệu suất sử dụng năng lượng. Đồng thời, phát triển thị trường thiết bị hiệu suất cao, thúc đẩy dán nhãn năng lượng rộng rãi cho hàng chục dòng sản phẩm.

Tuy nhiên, trước những biến đổi của bối cảnh trong nước và quốc tế, các quy định hiện hành đã có một số hạn chế nhất định, Bộ Công Thương đã chủ động đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả để phù hợp với yêu cầu mới, đồng thời nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý, thực thi chương trình sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả.

Trải qua quá trình nghiên cứu kỹ lưỡng, lấy ý kiến từ doanh nghiệp, chuyên gia và các bộ, ngành, dự thảo Luật sửa đổi đã được Quốc hội thông qua ngày 16/6/2025, với nhiều điểm đột phá cả về kỹ thuật pháp lý và nội dung chính sách.

Hoàn thiện khung pháp lý, thúc đẩy tiết kiệm năng lượng

Luật sửa đổi lần này đã được chỉnh lý toàn diện với 19 điều được sửa đổi, 1 điều mới được bổ sung, đặc biệt là quy định về mô hình Quỹ thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, tổ chức dịch vụ năng lượng (ESCO), cơ chế dán nhãn vật liệu xây dựng và ưu đãi tài chính xanh.

Đối với Dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, Bộ Công Thương đang khẩn trương hoàn thiện để trình Chính phủ trong tháng 10.

Theo dự thảo, Nghị định sẽ quy định cụ thể về thống kê năng lượng; quản lý và giám sát sử dụng năng lượng; xác định cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm; tổ chức và hoạt động kiểm toán năng lượng; sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả trong các cơ quan, đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước; dán nhãn năng lượng cho phương tiện, thiết bị và vật liệu xây dựng.

Ngoài ra, dự thảo cũng thiết lập cơ chế vận hành Quỹ thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; quy định hoạt động của các tổ chức dịch vụ năng lượng (ESCO), đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra và các biện pháp thúc đẩy việc sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả trên phạm vi toàn quốc.

Thu Hường