Nghiên cứu mới: Dùng vi khuẩn biến đổi gene để điều trị nhiễm trùng kháng thuốc

Nghiên cứu trên chuột cho thấy vi khuẩn được tái thiết kế bộ gene có thể được sử dụng để nhắm mục tiêu đến các bệnh nhiễm trùng kháng thuốc. Theo Tiến sĩ Maria Lluch, Đại học Quốc tế Catalonia, tác giả chính của nghiên cứu, phương pháp điều trị này “tấn công dồn dập và bao vây các vi khuẩn kháng kháng sinh”.

TS. Maria Lluch cho biết thêm, quy trình này “đục các lỗ trên thành tế bào vi khuẩn, tạo ra các lối vào để thuốc xâm nhập và tiêu diệt tận gốc mầm bệnh". Đội ngũ nghiên cứu cho rằng đây là phương pháp khả thi để giải quyết nguyên nhân chính gây tử vong ở bệnh viện do kháng thuốc.

Siêu vi khuẩn Pseudomonas aeruginosa có thể gây nhiễm trùng phổi ở những người sử dụng máy thở. (Nguồn ảnh: Đại học Hoàng gia London/AP)

Theo nghiên cứu được thực hiện tại Trung tâm điều chỉnh bộ gene ở Barcelona (Tây Ban Nha), phương pháp điều trị bằng vi khuẩn đã tăng tỷ lệ sống sót của chuột lên gấp đôi so với không điều trị. Không có độc tính nào được tìm thấy trong phổi sau khi dùng liều cao thuốc kháng sinh. Hệ miễn dịch đã loại bỏ vi khuẩn biến đổi gene trong 4 ngày sau khi quá trình điều trị kết thúc.

Dữ liệu được công bố trong tháng này cho biết, nhiễm trùng kháng thuốc là mối đe dọa ngày càng tăng và trực tiếp gây ra ít nhất 1,27 triệu ca tử vong hàng năm. Điều này nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về các phương pháp điều trị thay thế.

Nghiên cứu mới nhất xây dựng dựa trên cải tiến lâm sàng được thực hiện vào năm ngoái, sử dụng các loại virus biến đổi, hay còn gọi là "các thể thực khuẩn" để chống lại nhiễm trùng tụ cầu khuẩn.

Phương pháp điều trị mới nhất được nghiên cứu để nhắm tới Pseudomonas aeruginosa (trực khuẩn mủ xanh), loại vi khuẩn có thể gây nhiễm trùng nặng do vi khuẩn hình thành màng sinh học. Chúng có khả năng bám dính vào bề mặt cơ thể, tạo ra các cấu trúc vững chắc có khả năng kháng thuốc.

Màng sinh học cũng có thể phát triển trên bề mặt ống nội khí quản sử dụng ở những bệnh nhân nặng cần máy thở. Điều này gây ra bệnh viêm phổi liên quan đến máy thở (VAP), một tình trạng ảnh hưởng đến 1/4 số bệnh nhân cần đặt nội khí quản và khoảng một nửa số bệnh nhân được đặt nội khí quản do nhiễm COVID-19 nặng.

Cứ 8 bệnh nhân bị VAP thì có một người tử vong do bệnh này.

Trong nghiên cứu này, vi khuẩn Mycoplasma pneumoniae đã được biến đổi gene để mất khả năng lây lan bệnh (bệnh hô hấp nhẹ), thay vào đó sản xuất độc tố có thể tiêu diệt hoặc ngăn chặn sự phát triển của trực khuẩn mủ xanh Pseudomonas aeruginosa.

Nhóm có kế hoạch thực hiện nghiên cứu sâu hơn trước khi chuyển sang thử nghiệm lâm sàng. Trong tương lai, phương pháp điều trị có thể sẽ được thực hiện bằng cách sử dụng máy phun sương, cho phép bệnh nhân hấp thụ vi khuẩn biến đổi gene qua sương mù.

Đặng Thảo