Ngoại trưởng ASEAN lo ngại hành vi của Trung Quốc ở biển Đông

Theo tờ Bloomberg, Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 52 sẽ diễn ra từ ngày 29-7 đến 3-8 ở thủ đô Bangkok, Thái Lan. Đại diện của hơn 30 quốc gia sẽ đến tham dự, trong đó có Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị.

Cờ các nước ASEAN được treo nhân Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 52 tại Bangkok, Thái Lan. Ảnh: THE THAIGER

Tờ The Thaiger cho biết Ngoại trưởng Thái Lan Don Pramudwinai chủ trì Hội nghị lần này và đồng chủ trì Hội nghị Bộ trưởng với các Đối tác Đối thoại và các cuộc họp khác. Các cuộc họp khác bao gồm Ủy ban Nhân quyền liên Chính phủ ASEAN, Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN +3 (APT) lần thứ 20, Hội nghị Bộ trưởng Cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 9 và Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) lần thứ 26. Tổng cộng sẽ có 27 cuộc họp đầy đủ cộng với các phiên họp bên lề.

"Biển Đông sẽ là một vấn đề quan trọng trong chương trình nghị sự. Bắc Kinh sẽ tìm cách kiềm chế lập trường cứng rắn hơn của Philippines. Họ có thể nhắc lại yêu sách chủ quyền của mình và chỉ trích sự can thiệp từ bên ngoài", chuyên gia về quân sự Trung Quốc Alexander Neill tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế cho biết.

Theo Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu châu Á James Gomes, vấn đề an ninh ở trên Biển Đông đang được tất cả các nước trong khu vực quan tâm. Căng thẳng trên Biển Đông hiện đã trở thành mối lo ngại của cả khu vực và quốc tế.

Theo một quan chức ASEAN giấu tên, Trung Quốc nhiều khả năng sẽ tìm cách thúc đẩy Bộ Quy tắc Ứng xử trên Biển Đông (COC) với các thành viên khối ASEAN tại Hội nghị lần này sau khi hai bên đã thông qua được một văn bản sơ thảo trước đó.

Một quan chức Thái Lan giấu tên khác khẳng định ASEAN "sẽ cho phép các nước thảo luận những lo ngại đang diễn ra như tranh chấp trên Biển Đông". "Chúng tôi sẽ dùng diễn đàn để tìm cách giảm bớt căng thẳng, xây dựng niềm tin, tìm kiếm giải pháp có thể", vị này cho hay.

Theo đài NHK (Nhật Bản), các Ngoại trưởng ASEAN dự kiến bày tỏ quan ngại về những hoạt động của Trung Quốc ở biển Đông trong tuyên bố chung đưa ra tại Hội nghị sắp tới

Hãng tin AP nhận định các cuộc gặp bên lề Hội nghị cũng sẽ nhận được nhiều sự chú ý khi Ngoại trưởng Mỹ, Trung Quốc cùng nhiều đại diện từ các đối tác khác của ASEAN như Úc, Ấn Độ, EU, Nhật Bản và Hàn Quốc đều tham gia sự kiện.

Theo kế hoạch, Ngoại trưởng Mike Pompeo sẽ đến Bangkok vào ngày 30-7 để dự Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN và các hội nghị liên quan. Tại đây, ông Pompeo sẽ dự một số hội nghị, trong đó có Hội nghị Bộ trưởng Cấp cao Đông Á (EAS) và Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF)... cũng như có bài phát biểu về cam kết của Mỹ tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương cũng như với khối ASEAN.

Trước đó ngày 26-7, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ Eliot L.Engel đã ra tuyên bố về sự can thiệp của Trung Quốc vào vùng biển của Việt Nam. Tuyên bố nêu rõ sự hung hăng gần đây của Trung Quốc ở biển Đông là một minh chứng đáng lo ngại về việc một quốc gia công khai xem thường luật pháp quốc tế.

Bên cạnh vấn đề biển Đông, cuộc tranh giành ảnh hưởng giữa Mỹ với Trung Quốc cũng sẽ phủ bóng lớn lên các cuộc gặp này, khi thương chiến Mỹ-Trung vẫn chưa có dấu hiệu chấm dứt. Bắc Kinh đang muốn mở rộng tầm ảnh hưởng qua Sáng kiến Vành đai-Con đường (BRI) và Mỹ đối phó BRI bằng tầm nhìn chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương mở và tự do.

VĨ CƯỜNG