Ngôi sao chính trị mất tất cả chỉ vì trộm món hàng siêu thị
Golriz Ghahraman là cựu luật sư Liên hiệp quốc (LHQ) và là người tị nạn đầu tiên được bầu vào Quốc hội New Zealand. Tuy nhiên, tất cả sự nghiệp của cô đã tan thành mây khói, sau khi xuất hiện những video cho thấy cô lấy cắp đồ trong siêu thị.
Ngôi sao chính trị
Ghahraman sinh năm 1981 tại Iran trong một gia đình danh giá, cha là kỹ sư nông nghiệp, mẹ là chuyên gia tâm lý trẻ em. Năm 1990, sau khi chiến tranh Iran-Iraq kết thúc, Ghahraman (lúc đó 9 tuổi) và gia đình rời Iran đến Malaysia, sau đó đến Fiji và xin tị nạn chính trị ở Auckland.
Ghahraman theo học tại Trường Ngữ pháp Nữ sinh Auckland. Cô có bằng Cử nhân Luật và Cử nhân Lịch sử tại Đại học Auckland, và bằng Thạc sĩ Nghiên cứu (MSt) về Luật Nhân quyền Quốc tế loại xuất sắc của Đại học Oxford.
Ghahraman bắt đầu hành nghề luật sư ở New Zealand. Sau đó, cô làm luật sư cho LHQ tại các tòa án ở Rwanda, Campuchia và The Hague. Cô đã từng làm việc tại các tòa án như Tòa án Hình sự Quốc tế cho Rwanda.
Công việc của cô là bào chữa cho những tội phạm chiến tranh bị buộc tội và bị kết án, như Radovan Karadžić và Simon Bikindi, đã gây ra tranh cãi, dù cô luôn tuyên bố minh bạch. Ghahraman trở lại New Zealand năm 2012 và làm luật sư chuyên về luật nhân quyền và bào chữa tội phạm.
Tôi thấy sức khỏe tinh thần của mình đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi căng thẳng liên quan đến công việc. Điều này đã khiến tôi hành động theo những cách hoàn toàn không phải là tôi.
Golriz Ghahraman
Tháng 1-2017, Ghahraman được chọn làm ứng cử viên trong danh sách Đảng Xanh cho cuộc tổng tuyển cử năm đó. Sau khi Đảng Xanh giành được 0,5% phiếu bầu trong số phiếu đặc biệt, cô đã được bầu vào Quốc hội, trở thành nghị sĩ tị nạn đầu tiên của New Zealand.
Vào tháng 11-2017, Ghahraman tình nguyện làm thực tập sinh cho đội bào chữa pháp lý cho các tội phạm chiến tranh bị buộc tội, như một phần công việc của cô với LHQ. Cô bảo vệ vai trò của mình trong công việc này, cho rằng vai trò của cô là cần thiết để "duy trì một quá trình xét xử công bằng và mạnh mẽ", rằng cô "tự hào được tham gia truyền thống công lý quốc tế công bằng và minh bạch" và nếu được lựa chọn lại, cô cũng sẽ làm lại.
Đầu tháng 3-2019, Ghahraman đã đệ trình Dự luật Dân chủ tăng cường bầu cử, đề xuất hạ ngưỡng tỷ lệ thành viên hỗn hợp (MMP) từ 5% xuống 4%. Cả Winston Peters của đảng thành viên liên minh cầm quyền New Zealand First và Simon Bridges của đảng Quốc gia đối lập, đều chỉ trích dự luật của Ghahraman là cơ hội. Dự luật của Ghahraman cũng ủng hộ việc trao cho tù nhân quyền bầu cử và cấm quyên góp từ nước ngoài cho các đảng phái chính trị.
Trong cuộc bầu cử New Zealand năm 2020, cô được bầu lại vào Quốc hội. Vào giữa tháng 5-2022, dự luật của Ghahraman về tăng cường dân chủ trong bầu cử đã bị loại khỏi việc bỏ phiếu. Dự luật của cô đề xuất một số thay đổi bao gồm cho phép cử tri Maori chuyển đổi danh sách bầu cử bất cứ lúc nào, trao cho tất cả tù nhân quyền bầu cử, giảm ngưỡng bầu cử để vào Quốc hội từ 5% xuống 4% và giảm tuổi bầu cử xuống 16 tuổi.
Vào đầu tháng 8-2022, Bộ trưởng Tư pháp David Parker bày tỏ lo ngại giới hạn quyên góp của dự luật này có thể vi phạm quyền tự do ngôn luận. Trong cuộc tổng tuyển cử New Zealand năm 2023, Ghahraman được bầu lại vào Quốc hội. Cô cũng tranh cử ở khu vực bầu cử Kelston, đứng ở vị trí thứ ba với 3.777 phiếu bầu.
Ăn cắp vì… căng thẳng?
Vào ngày 10-1-2024, Ghahraman bị buộc tội trộm đồ tại Scottie's Boutique, một cửa hàng thương hiệu cao cấp ở ngoại ô Ponsonby, Auckland. 2 ngày sau cô tiếp tục bị cáo buộc trộm đồ lần thứ hai tại Scottie's Boutique. Mặc dù cảnh sát thừa nhận cuộc điều tra về cáo buộc nhưng họ không thể xác nhận danh tính cá nhân cụ thể vào thời điểm đó.
Chủ sở hữu và nhân viên của Scottie’s Boutique đã từ chối đưa ra bất kỳ tuyên bố công khai nào liên quan đến 2 cáo buộc trộm cắp trong cửa hàng liên quan đến cô Ghahraman.
Ngày 15-1, có thông tin cho rằng cửa hàng đã gửi email, tuyên bố rằng họ tin rằng Ghahraman đã có mặt tại cơ sở này vào tháng 10 năm ngoái. Cre8iveworx, chuyên bán đồ cao cấp, đã trình báo vụ việc với cảnh sát vào ngày 26-10. Hiện tại, cảnh sát đã xác nhận đã nhận được trình báo và cho biết các cuộc điều tra về vấn đề này đang được tiến hành.
Các đồng lãnh đạo đảng Xanh James Shaw và Marama Davidson xác nhận rằng đảng đã biết về cáo buộc trộm đồ. Vào ngày 15-1, người phát ngôn của Đảng Xanh xác nhận rằng Ghahraman đã trở về sau chuyến công du nước ngoài tới New Zealand vào ngày hôm đó.
Cùng ngày, cảnh sát xác nhận họ đang điều tra cáo buộc trộm đồ thứ ba liên quan đến Ghahraman tại cửa hàng Boutique Cre8iveworx có trụ sở tại Wellington vào tháng 10-2023.
Vào ngày 16-1, Ghahraman tuyên bố từ chức thành viên Quốc hội của Đảng Xanh. Trong tuyên bố của mình, Ghahraman tiết lộ rằng hành vi của cô "không hợp lý theo bất kỳ cách nào" do "phản ứng căng thẳng cực độ liên quan đến chấn thương chưa được nhận ra trước đây".
Cô nêu lý do từ chức "Tôi không cố gắng bào chữa cho hành động của mình, nhưng tôi muốn giải thích chúng. Đúng ra, mọi người nên mong đợi những tiêu chuẩn hành vi cao nhất từ các đại diện được bầu của họ. Tôi đã thất bại. Tôi xin lỗi".
Lãnh đạo Đảng Xanh Marama Davidson và James Shaw đã tổ chức họp báo, cho biết họ đã chấp nhận đơn từ chức của Ghahraman. Bà Davidson nói: “Điều quan trọng là phải hiểu rằng tất cả nghị sĩ vẫn là con người”.
Ông Shaw nói: “Điều chúng tôi thất vọng là hoàn cảnh cô ấy gặp phải. Thật không may và cô ấy phải chịu trách nhiệm về hành động của mình”. Ông cũng chỉ ra rằng Ghahraman đã phải đối mặt với căng thẳng gia tăng trong nhiệm kỳ Quốc hội của mình, do những lời đe dọa về thể xác mà cô đã nhận được.
Ghahraman cũng liên tục phải đối mặt với các mối đe dọa bạo lực tình dục và dọa giết kể từ ngày cô được bầu vào Quốc hội.
Vị trí của Ghahraman trong Quốc hội được thay bằng Celia Wade-Brown, cựu Thị trưởng Wellington, ứng cử viên tiếp theo trong danh sách của Đảng Xanh tại cuộc bầu cử năm 2023. Vào ngày 17-1, cảnh sát xác nhận rằng Ghahraman đã bị buộc 2 tội trộm cắp trong cửa hàng, và các cuộc điều tra về các cáo buộc này vẫn đang tiếp tục.
Ghahraman sẽ phải ra tòa tại Tòa án quận Auckland vào ngày 1-2.
ÁNH VÂN