Ngừng bắn toàn diện ở Ukraine có dễ dàng như ông Trump kỳ vọng?
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 21/3 bày tỏ tin tưởng một lệnh ngừng bắn hoàn toàn để chấm dứt xung đột Nga - Ukraine sớm có khả năng xảy ra. Tuy nhiên theo đánh giá của nhiều chuyên gia, một thỏa thuận ngừng bắn toàn diện như vậy giữa Nga và Ukraine có lẽ sẽ không hề dễ dàng như vậy.
Phát biểu tại cuộc họp báo, Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh, để chấm dứt xung đột, các bên cần phải đạt thỏa thuận về phân chia lãnh thổ. Đây là vấn đề này đang được đàm phán. Tuy nhiên, ông Trump không nêu rõ hình thức đàm phán cụ thể giữa các bên như thế nào.
“Tôi nghĩ chúng ta sẽ có lệnh ngừng bắn ở nhiều khu vực. Và cho đến nay, mọi thứ đều diễn ra rất tốt. Tôi tin rằng chúng ta sẽ sớm có lệnh ngừng bắn hoàn toàn, và sau đó chúng ta sẽ có một hợp đồng và các hợp đồng đang được đàm phán. Thỏa thuận về việc phân chia đất đai và nhiều vấn đề khác đang được đàm phán”, ông Trump nói.

Lính Ukraine trên xe tăng ở tiền tuyến. Ảnh: Quân đội Ukraine
Theo kế hoạch, phái đoàn Mỹ dự kiến họp với đại diện Ukraine vào ngày 23/3, một ngày trước cuộc gặp với các quan chức Nga ở Riyadh, thủ đô Saudi Arabia. Nếu cuộc đàm phán với phía Nga có tiến triển, phái đoàn Mỹ có thể họp tiếp với nhóm đàm phán của Ukraine vào cuối ngày 24/3.
Theo trang Diplomat, Mỹ muốn nhanh chóng đạt thỏa thuận ngừng bắn giữa Nga và Ukraine. Phía Mỹ hy vọng có thể tổ chức cuộc gặp 3 bên ngay ngày 25/3.
Kỳ vọng của phía Mỹ cũng như với ông chủ Nhà Trắng là như vậy. Tuy nhiên, theo đánh giá của giới phân tích, bài toán cho cuộc xung đột Ukraine sẽ không hề dễ dàng. Bởi đến nay đã tròn hai tháng kể từ khi ông Donald Trump nhậm chức tổng thống Mỹ vào ngày 20/1, nhưng cuộc xung đột Nga - Ukraine vẫn chưa thể kết thúc nhanh chóng bất chấp các nỗ lực của nhà lãnh đạo Mỹ.
Khi Mỹ đề xuất ngừng bắn toàn diện trong vòng 30 ngày, Ukraine đồng ý với đề xuất của Mỹ. Trong khi Nga lại không đồng ý ngừng bắn toàn diện vô điều kiện. Sau cuộc họp với Đặc phái viên của Tổng thống Trump, ông Steve Witkoff, mới đây, Tổng thống Nga Putin cho biết, Nga ủng hộ ý tưởng ngừng bắn, nhưng đề xuất hiện nay vẫn cần giải quyết một số câu hỏi.
Bên cạnh đó, việc phân chia lãnh thổ là vấn đề phức tạp và khá nhạy cảm. Theo quan điểm của Nga, bất cứ thỏa thuận hòa bình nào cũng phải dựa trên thực tế về lãnh thổ và tính đến các mối quan ngại an ninh của Nga. Trong khi đó, Ukraine khẳng định sẽ không nhượng bộ lãnh thổ.
Theo giới quan sát, ông Trump đang đứng trước bài toán khó làm sao phải có đáp án làm hài lòng các bên liên quan. Do đó, trước khi cuộc xung đột Nga - Ukraine đi tới hồi kết sẽ cần thêm nhiều cuộc đàm phán cũng như nhượng bộ giữa các bên cũng như sự tác động của các bên có ảnh hưởng.
Trong một diễn biến liên quan, trả lời câu hỏi của Hãng tin Tass của Nga ngày 20/3 vừa qua, ông Farhan Haq - phó phát ngôn của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cho biết Tổng thư ký Antonio Guterres và Liên Hợp Quốc sẵn sàng làm trung gian cho các cuộc đàm phán về Ukraine nếu cần thiết.
“Gần đây không có cuộc gọi nào để trao đổi, nhưng tôi có thể nói rằng Tổng thư ký Liên hợp quốc đã nêu rõ với các đối tác đàm phán khác nhau của ông về việc Liên hợp quốc sẵn sàng làm trung gian hòa giải nếu các bên chấp nhận. Ttrong trường hợp của Nga và Ukraine, ông ấy đã làm điều này trong quá khứ, gồm cả Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen từ vài năm trước. Ông ấy sẵn sàng làm như vậy một lần nữa khi điều kiện cho phép”, ông Farhan Haq nói.