Người chiến sĩ cộng sản kiên trung, trọn lòng vì nước, vì dân

Đồng chí Trương Văn Chấn, tên thường gọi là Nguyễn Văn Thân, bí danh Bùi Duy, sinh ra và lớn lên tại một vùng quê giàu truyền thống yêu nước, cách mạng tại xã Mỹ Tịnh An, huyện Chợ Gạo, tỉnh Mỹ Tho. Với tinh thần yêu nước bất khuất và căm thù sự cai trị của thực dân Pháp, năm 1936, đồng chí tham gia cách mạng. Đến năm 1945, đồng chí tham gia lãnh đạo cuộc khởi nghĩa giành chính quyền trong Cách mạng Tháng Tám ở tỉnh Mỹ Tho, sau đó là Chỉ huy Quân sự quận Thủ Đức, tỉnh Gia Định.

Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, dù trải qua không ít khó khăn, hiểm nguy, nhưng đồng chí Trương Văn Chấn vẫn không hề nao núng, vẫn luôn kiên định lập trường giai cấp công nhân, tuyệt đối tin tưởng vào đường lối của Đảng. Trong bối cảnh không khí của cuộc đấu tranh Cách mạng Tháng Tám đang sôi sục, thực hiện sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, cán bộ và nhân dân Mỹ Tho - Gò Công đã đoàn kết một lòng, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhất tề đứng lên chống giặc ngoại xâm, bảo vệ chính quyền cách mạng.

Nhưng yêu cầu cần thiết lúc mấy giờ là phải tuyên truyền giáo dục toàn Đảng, toàn quân và toàn dân hiểu, nắm bắt và thực hiện tốt chủ trương của Đảng. Do đó, cần phải có một tổ chức đảm nhiệm việc tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng và Chính phủ. Vì vậy, Ban Tuyên truyền tỉnh Mỹ Tho được thành lập do đồng chí Trương Văn Chấn làm Trưởng ban (1945 - 1947). Do yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng, Ban Tuyên truyền tỉnh đổi thành Ty Thông tin do đồng chí Trần Ẩn Chi làm Trưởng ty, đồng chí Trương Văn Chấn là Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy.

Đến tháng 10-1950, khi đồng chí Mai Chí Thọ, Bí thư Tỉnh ủy Mỹ Tho được điều đi nhận nhiệm vụ mới, đồng chí Trương Văn Chấn được chỉ định giữ chức vụ Bí thư Tỉnh ủy Mỹ Tho. Cũng trong năm này, cùng với cả nước, Đảng bộ 2 tỉnh Mỹ Tho và Gò Công (nay là tỉnh Tiền Giang) quyết định đẩy mạnh việc thực hiện chính sách ruộng đất của Chính phủ nhằm tạo sự công bằng về quyền sở hữu ruộng đất, đảm bảo nhân dân có lương thực và đóng góp cho kháng chiến.

Vì thế, chính sách ruộng đất được Đảng bộ tỉnh Mỹ Tho và Gò Công cụ thể hóa bằng chủ trương tạm cấp đất rộng rãi trong toàn thể nhân dân; trong đó, kể cả nông dân trong vùng địch tạm chiếm với khẩu hiệu “đoàn kết với trung - bần - cố nông, lôi kéo phú nông, tranh thủ trung lập địa chủ” của Đảng bộ đề ra làm tiền đề cho việc cấp ruộng đất và tập hợp lực lượng cho kháng chiến.

Từ thí điểm thắng lợi ở xã Nhị Bình, huyện Châu Thành (tỉnh Mỹ Tho) đã nhân ra toàn tỉnh Mỹ Tho và tịch thu toàn bộ số ruộng đất của địa chủ đi vắng, vận động số địa chủ có cảm tình với cách mạng giảm 50% mức thu tô hoặc hiến điền. Hội đồng tạm cấp đất đã giải quyết được nhiều vấn đề trong việc đẩy mạnh sản xuất, tạo điều kiện để củng cố lại cơ sở cách mạng trong quần chúng, nhất là vùng bị tạm chiếm. Do đó, chủ trương tạm cấp đất được nhân dân hoan nghênh và hưởng ứng mạnh mẽ. Đây là một chủ trương lớn, đúng đắn và thắng lợi không chỉ về kinh tế, mà còn về chính trị và địch vận.

Tháng 3-1951, theo quyết định của Trung ương, Xứ ủy chỉ đạo việc thành lập các tỉnh mới và tổ chức các tỉnh mới thành Phân liên khu miền Đông và Phân liên khu miền Tây. Các tỉnh như Mỹ Tho, Gò Công và một số xã thuộc tỉnh Tân An được sáp nhập lại thành tỉnh Mỹ Tho, thuộc Phân liên khu miền Đông. Lúc này, đồng chí Trương Văn Chấn phụ trách Phó Bí thư liên Tỉnh ủy Mỹ Tho mới (gồm Mỹ Tho, Gò Công, Tân An).

Ghi nhận công lao to lớn đối với sự nghiệp cách mạng, đồng chí được khen thưởng Huân chương Kháng chiến hạng Nhất, Huy hiệu Thành đồng Tổ quốc, nhiều Huy chương, Bằng khen, Giấy khen khác. Đồng chí từ trần vào ngày 24-5-1977.

Sau Hiệp định Giơ-ne-vơ năm 1954, đồng chí Trương Văn Chấn hoạt động trong phong trào hòa bình Sài Gòn - Chợ Lớn, tham gia hoạt động liên tục trong các tổ chức phong trào giải phóng dân tộc miền Nam Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo yêu nước và dân chủ miền Nam Việt Nam, Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam. Từ tháng 2-1973 đến năm 1975, đồng chí là Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Công hòa miền Nam Việt Nam tại Liên Xô. Năm 1976, đồng chí giữ chức vụ Vụ trưởng Bộ Ngoại giao.

Dù trải qua nhiều chức vụ khác nhau, nhưng đồng chí Trương Văn Chấn luôn hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được Đảng, Chính phủ và nhân dân giao phó. Với cương vị là Bí thư Tỉnh ủy Mỹ Tho chỉ trong thời gian từ tháng 10-1950 đến tháng 3-1951, đồng chí cũng đã để lại dấu ấn quan trọng trong sự nghiệp cách mạng. Cùng với Tỉnh ủy Mỹ Tho, đồng chí đã tích cực lãnh đạo nhân dân tiến hành cuộc đấu tranh đầy gian khổ để chống lại âm mưu mở rộng vùng chiếm đóng của thực dân Pháp. Về phía cách mạng, các lực lượng cách mạng đều không ngừng lớn mạnh, đáp ứng được nhu cầu của cuộc kháng chiến.

Nhân kỷ niệm 110 năm Ngày sinh đồng chí Trương Văn Chấn, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Mỹ Tho (17-9-1914 - 17-9-2024), cán bộ, đảng viên và nhân dân Tiền Giang luôn bày tỏ niềm tự hào và lòng biết ơn sâu sắc đến đồng chí Trương Văn Chấn, tấm gương sáng ngời về lòng kiên trung, bất khuất, trọn lòng vì nước, vì dân để cán bộ, đảng viên và nhân dân tỉnh nhà học tập và noi theo.

LÊ NGUYÊN