Người dân bị ép mua bảo hiểm qua ngân hàng, Bộ trưởng Tài chính nói gì?

Ngày 18.11, Quốc hội thảo luận dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm. Trong đó, các đại biểu nhấn mạnh, phải có điều kiện và cơ chế giám sát chặt hoạt động bán chéo bảo hiểm, nhằm bảo vệ quyền lợi của người tham gia bảo hiểm.

Đại biểu Hà Sỹ Huân (Thái Nguyên) đồng tình với quy định tạo điều kiện cho các đại lý bán chéo bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm phi nhân thọ và bảo hiểm sức khỏe. Đây là vấn đề liên quan trực tiếp đến mô hình phân phối, chất lượng tư vấn và quyền lợi của người tham gia bảo hiểm.

“Việc cho phép đại lý bảo hiểm chéo, bán chéo các loại bảo hiểm nếu được quản lý tốt sẽ giúp giảm chi phí xã hội trong đào tạo, cấp chứng chỉ, tổ chức mạng lưới và đáp ứng yêu cầu đa dạng của khách hàng. Người dân có thể được tư vấn và tổng thể bảo hiểm sức khỏe, tài sản, nhân thọ, tai nạn… trong một lần giao dịch”, ông Huân nhận định.

Đại biểu Hà Sỹ Huân (Thái Nguyên)

Tuy nhiên, ông Huân băn khoăn việc bán chéo bảo hiểm phải có điều kiện, giới hạn và có cơ chế giám sát chặt chẽ, nhằm đảm bảo chất lượng tư vấn, tránh xung đột lợi ích và rủi ro cho người dân, do đó đề nghị:

Thứ nhất, việc bán chéo bảo hiểm phải đăng ký và công khai rõ ràng đang là đại lý của doanh nghiệp nào, ở loại hình nào, tránh xung đột lợi ích. Người tiêu dùng phải được thông báo minh bạch khi đại lý tư vấn sản phẩm thuộc công ty khác hoặc loại hình khác.

Thứ hai, các cơ quan quản lý cần quy định rõ việc bán bảo hiểm chéo không được gắn điều kiện ràng buộc. “Ví dụ, mua bảo hiểm nhân thọ bắt buộc kèm theo bảo hiểm xe cơ giới hoặc ngược lại. Các doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm liên đới nếu đại lý lợi dụng bán chéo để tư vấn sai, gây thiệt hại cho khách hàng và có cơ chế kiểm tra, kiểm định chất lượng đại lý bán chéo”

Đồng tình với ý kiến này, đại biểu Nguyễn Hữu Thông (Lâm Đồng) cho rằng việc mở rộng hơn cơ chế bán chéo sản phẩm trong điều kiện hệ thống giám sát hiện nay của hoạt động đại lý bảo hiểm còn nhiều bất cập, nhận định nội dung này tiềm ẩn rủi ro về xung đột lợi ích.

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông (Lâm Đồng)

Ông Thông nêu rõ, đại lý bảo hiểm là người đại diện theo ủy quyền của doanh nghiệp bảo hiểm. Khi cùng lúc đại diện cho nhiều doanh nghiệp, họ có thể bị chi phối bởi hoa hồng, chính sách ưu đãi. Từ đó đại lý không còn đảm bảo đủ nghĩa vụ ưu tiên lợi ích của các bên mua bảo hiểm.

“Thực tiễn vừa qua cho thấy nhiều phản ánh của người dân về việc bị tư vấn lệch lạc, bị ép mua bảo hiểm thông qua kênh ngân hàng, kênh đại lý. Nếu mở rộng bán chéo mà không tăng cường các biện pháp yêu cầu pháp lý và cơ chế kiểm soát thì rất khó khắc phục tình trạng này”, ông Thông nêu.

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông đề nghị nếu cơ quan chủ trì soạn thảo vẫn lựa chọn phương án cho phép bán chéo, dự thảo luật cần phải có cơ chế ràng buộc chặt chẽ hơn.

Cụ thể, cần quy định rõ số lượng doanh nghiệp mà một đại lý cá nhân được phép đại diện. Yêu cầu đại lý phải công khai cho khách hàng biết mình là đại lý của những doanh nghiệp nào, mức hoa hồng chênh lệch ra sao. Bổ sung nghĩa vụ tư vấn trung thực, ưu tiên lợi ích khách hàng; cùng với chế tài mạnh, đối với các hành vi vi phạm, kể cả trách nhiệm liên đới của doanh nghiệp bảo hiểm.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng

Giải trình trước Quốc hội về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cũng thừa nhận: Trong thời gian qua, có hiện tượng nhân viên ngân hàng tư vấn dịch vụ ngân hàng kèm bán bảo hiểm, gây nhầm lẫn giữa sản phẩm dịch vụ ngân hàng với sản phẩm dịch vụ bảo hiểm.

Thậm chí, theo Bộ trưởng, có những trường hợp ép mua bảo hiểm. “Về vấn đề này, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo rất quyết liệt. Luật Tổ chức tín dụng cũng cấm tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, người quản lý, người điều hành, nhân viên của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, gắn việc bán sản phẩm bảo hiểm không bắt buộc, với việc cung ứng các sản phẩm dịch vụ ngân hàng dưới mọi hình thức”, ông Thắng nhấn mạnh.

Ngoài ra, theo ông Thắng, Luật Kinh doanh bảo hiểm cũng nghiêm cấm việc đe dọa, cưỡng ép giao kết hợp đồng kinh doanh bảo hiểm, luật và các văn bản hướng dẫn cũng quy định rất chặt chẽ công tác tư vấn, ghi âm để nâng cao chất lượng đại lý.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng khẳng định, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục tiến hành kiểm tra, xử lý sai phạm và trình các cấp có thẩm quyền ban hành các quy định để nhằm hạn chế tình trạng này.

Lam Thanh