Đại biểu Quốc hội hiến kế ngăn chặn tình trạng lách luật để 'né kê khai tài sản'

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn TP HCM) phát biểu

Chiều 18-11, Quốc hội thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng. Nội dung được nhiều ĐBQH quan tâm, cho ý kiến là các quy định về kê khai tài sản.

Trong đó, dự thảo Luật quy định về kê khai tài sản theo hướng tăng giá trị tài sản phải kê khai từ 50 triệu đồng lên 150 triệu đồng; đồng thời phải kê khai bổ sung khi người có nghĩa vụ kê khai tài sản có biến động về tài sản, thu nhập trong năm giá trị từ 1 tỷ đồng trở lên (quy định hiện nay là từ 300 triệu đồng).

Đại biểu Nguyễn Văn Huy (đoàn Hưng Yên) tán thành với điều chỉnh này với lý do nó phản ánh đúng tình hình biến động về tài sản, thu nhập hiện nay. Tuy nhiên, đại biểu đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, không nên quy định cứng trong luật về mức tiền biến động là 1 tỷ đồng thì phải kê khai bổ sung mà nên giao Chính phủ quy định tại các văn bản dưới Luật để phù hợp và điều chỉnh linh hoạt với tình hình kinh tế - xã hội của đất nước từng thời điểm.

Tương tự, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn TP HCM) cho rằng, ngưỡng 1 tỷ đồng là phù hợp với bối cảnh kinh tế hiện nay, song nếu chỉ quy định theo ngưỡng tuyệt đối thì sẽ xuất hiện tình trạng chia nhỏ giao dịch, chuyển dịch tách lẻ dẫn đến cơ quan kiểm soát khó phát hiện.

Do đó, đại biểu đề nghị luật hóa nguyên tắc “mọi biến động tài sản bất thường, không phù hợp với thu nhập, dù dưới 1 tỷ đồng đều phải giải trình”. Ông Hùng cho rằng, đây là cơ chế quan trọng để ngăn chặn kỹ thuật “né kê khai” vốn rất phổ biến trong thời gian vừa qua.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong phát biểu

Cuối phiên thảo luận, phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề ĐBQH nêu, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, cơ quan chủ trì soạn thảo luật sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện dự thảo luật đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong công tác phòng, chống tham nhũng hiện nay.

Riêng với quy định tăng giá trị kê khai từ 50 lên 150 triệu đồng và giá trị tài sản thu nhập bổ sung biến động trong năm từ 300 triệu đồng lên 1 tỷ đồng, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, việc quy định như vậy căn cứ vào 2 yếu tố chủ yếu: Thứ nhất, từ năm 2018 đến nay, lương cơ sở có 3 lần tăng; Thứ hai, do điều kiện kinh tế-xã hội phát triển gấp 3 lần, nhất là giá cả trên thị trường tăng so với năm 2018.

“Ở đây là tài sản, thu nhập biến động trong năm chứ không kế thừa số dư của năm trước chuyển sang năm sau” - Tổng Thanh tra Chính phủ nêu rõ.

Về phạm vi đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản thu nhập tại doanh nghiệp Nhà nước, Tổng Thanh tra Đoàn Hồng Phong khẳng định, việc quy định người được giao tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập là phù hợp.

Điều này để đáp ứng được yêu cầu công tác phòng chống tham nhũng trong điều kiện hiện nay và phù hợp với quy định của Luật Doanh nghiệp và Luật Quản lý sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp.

“Chính phủ sẽ quy định các trường hợp phải kê khai tài sản, thu nhập tại doanh nghiệp Nhà nước là những người đại diện chủ sở hữu trực tiếp, người đại diện phần vốn Nhà nước và một số chức danh, chức vụ tại doanh nghiệp Nhà nước, mà không bao gồm người nước ngoài hoặc người khu vực ngoài Nhà nước” - ông Đoàn Hồng Phong thông tin thêm.

Duy Tiến