Người đàn ông mua hòn đảo ở nơi tận cùng thế giới và tạo nên thiên đường - Kỳ 1

Kỳ 1: Từ biên tập viên đến “Robinson” trên đảo hoang Moyenne

Theo trang historydefined.net, năm 1962, Brendon Grimshaw, 37 tuổi, biên tập viên người Anh làm việc tại Kenya, quyết định đi nghỉ ở Seychelles – quần đảo gồm 115 hòn đảo (phần lớn không có người ở) nằm ở Ấn Độ Dương. Đây không chỉ là chuyến đi để thay đổi môi trường xung quanh, mà còn để thay đổi cuộc đời.

Ông Grimshaw. Ảnh: Alamy

Là biên tập viên của một số tờ báo lớn nhất ở Đông Phi, Grimshaw hiểu rõ tình hình chính trị – xã hội đang thay đổi ở châu Phi: Cộng hòa Thống nhất Tanzania (ở Đông Phi) đã tuyên bố độc lập một năm trước và Kenya cũng sắp làm điều tương tự. Điều này đồng nghĩa phần lớn các công việc như nghề biên tập viên của anh sẽ sớm được chuyển giao cho người bản địa. Vì vậy, anh quyết định đây là thời điểm hoàn hảo để tìm kiếm một hướng đi mới, một hướng đưa anh đến gần hơn với thiên nhiên.

Bị cuốn hút bởi vẻ đẹp thiên nhiên ngoạn mục của Seychelles trong một chuyến thăm trước đó, Grimshaw bắt đầu mơ mộng về việc sở hữu đất tại đây. Nhưng ngay cả hòn đảo hoang nhỏ nhất cũng có giá rất cao. Dù vậy, càng ở lại lâu, ý tưởng đó càng trở nên hấp dẫn.

Rồi định mệnh đã xảy ra. Vào ngày áp chót của chuyến đi, một thanh niên tìm đến Grimshaw và hỏi anh có muốn mua một hòn đảo hay không. Anh lập tức bị thu hút.

Người này dẫn anh tới đảo Moyenne – một hòn đảo biệt lập rộng 0,1km vuông ngoài khơi phía Bắc đảo Mahé - hòn đảo lớn nhất của Seychelles. Moyenne đã không có người ở kể từ năm 1915. Vị trí của Moyenne đủ gần đảo chính và dễ tiếp cận, nhưng vẫn như tách biệt khỏi thế giới. Dù đảo bị cây cối um tùm bao phủ và bị bỏ mặc, nhưng Grimshaw vẫn quyết định phải có hòn đảo này vì anh đã lập tức say mê sự tĩnh lặng và những mảng rừng rậm rạp hoang dã nơi đây.

Chỉ vài giờ sau, thực tế là bốn phút trước nửa đêm ngày cuối cùng của chuyến đi, Grimshaw ký hợp đồng trả khoảng 10.000 USD cho chủ sở hữu khi đó là Philippe Georges để mua Moyenne.

Dù mất gần 10 năm lao động nặng nhọc để biến hòn đảo thành nơi ở được, nhưng tới năm 1972, Grimshaw vẫn là cư dân duy nhất của đảo và ở đó cho đến khi qua đời. Khi ấy, Moyenne đã từ một khu rừng rậm nhỏ bé thành một thiên đường đảo hoang tuyệt đẹp.

Brendon Derek Grimshaw sinh ngày 27/7/1925 tại Dewsbury, thuộc Metropolitan Borough of Kirklees, West Yorkshire ở Anh, là con của ông Raymond và bà Kate “Kitty” Grimshaw. Anh lớn lên trong một ngôi nhà giản dị. Ông bà và họ hàng bên nội sống gần kề.

Phần lớn những thông tin về tuổi thơ của anh nằm trong cuốn hồi ký “A Grain of Sand” (tạm dịch: Một hạt cát). Anh kể rằng cha là người kiếm tiền chủ yếu khi làm chủ một cửa hàng radio và tivi, còn mẹ dạy anh những điều tinh tế trong cuộc sống như tình yêu với sách và sân khấu. Anh cũng cho rằng mẹ đã truyền cho mình tính cách nổi loạn, khiến anh rời nhà đi khi mới 15 tuổi.

Từ năm 13 tuổi, anh đã thể hiện năng khiếu viết. Mẹ anh đã sắp xếp để anh gặp tổng biên tập báo Batley News ở West Yorkshire. Thời điểm đó, Thế chiến II đã bắt đầu hai năm, nhiều doanh nghiệp địa phương đang thiếu nhân sự. Khi được hỏi có muốn làm báo không, anh lập tức đồng ý và được nhận ngay.

Anh bắt đầu ở văn phòng, gói báo, vận hành tổng đài cũ kỹ, cộng hàng loạt cột số dài bất tận, rồi chuyển sang bộ phận in, thành thạo sắp chữ thủ công, máy sắp chữ Linotype và máy in báo. Chẳng lâu sau, anh được thăng làm phóng viên, phụ trách hai khu vực tin tức, rồi trở thành nhà pbình luận phim, viết hai chuyên mục mỗi tuần.

Năm 23 tuổi, anh trở thành trưởng ban phóng viên trẻ nhất ở Anh. Hai năm sau, anh chuyển từ tờ Batley News sang The Star ở Sheffield. Nhưng tin tức trong nước không còn hấp dẫn như trước.

Muốn thay đổi nên anh nộp đơn vào các tờ báo quốc tế ở Cận Đông và châu Phi. Chỉ vài tuần sau, anh được nhận làm biên tập viên cấp cao tại báo East African Standard tại Nairobi, thủ đô của Kenya. Đây là công việc mà người ta phải mang súng theo và ngủ cũng phải có súng dưới gối do đang diễn ra cuộc nổi dậy của phong trào vũ trang Mau Mau.

Trong tám năm tiếp theo, anh được thăng làm biên tập chuyên mục, cũng như nhà phê bình sân khấu và sách, nhưng tâm trí vẫn hướng tới những vùng đất hoang sơ gần gũi với thiên nhiên. Ở tuổi 37, anh nhận ra còn nhiều thứ hơn việc điều hành một tờ báo.

Sau khi mua xong đảo Moyenne, nhiệm vụ khôi phục vẻ đẹp ban đầu và biến nó thành nơi có thể ở bắt đầu.

Trong chín năm tiếp theo, anh vẫn làm báo ở Tanzania, làm việc cho báo Tanganyika Standard và Sunday News tại Dar es Salaam – trở thành tổng biên tập và giám đốc của cả hai tờ. Trong thời gian này, anh thường xuyên đến Moyenne, từng bước hồi sinh hòn đảo.

Moyenne là một trong những đảo nhỏ nhất trong nhóm đảo: dài chỉ 0,4 km, rộng chưa đến 0,3 km, đường bờ biển chưa đầy 2 km. Điểm cao nhất chỉ 61 m so với mực nước biển. Ngoài bãi cát trắng và những tảng đá granit đặc trưng, Moyenne còn có cây xanh dày đặc, tạo thành một “kim tự tháp” thấp vươn lên từ mặt biển – như một khu rừng nhiệt đới tí hon mọc lên giữa đại dương.

Khôi phục vẻ đẹp tự nhiên cho hòn đảo bé nhỏ này là một nhiệm vụ khổng lồ. Do bị bỏ mặc và chịu tác động thô bạo của con người nên Moyenne rối ren và “nghẹt thở”. Cỏ dại bóp nghẹt tầng cây thấp, hòn đảo rậm đến mức dừa rụng cũng không chạm đất. Chim chóc vắng bóng, còn chuột thì tung hoành dưới tán rừng.

Đảo Moyenne. Ảnh: Getty Images

Sau khi đánh giá khối lượng công việc khổng lồ, anh đặt mục tiêu ban đầu không chỉ để ở, mà còn bảo vệ Moyenne khỏi bị phát triển quá mức. Ban đầu là dọn dẹp và xây một ngôi nhà đơn sơ, nhưng khi công việc tiến triển, anh đặt mục tiêu dài hạn là tạo một thiên đường tự nhiên tồn tại lâu dài và được bảo vệ sau khi anh mất.

Như thể được định sẵn, người con trai 19 tuổi của một ngư dân địa phương tên Antoine Lafortune đã đồng ý giúp anh. Cả hai phát quang bụi rậm, trồng dừa, xoài, đu đủ, mở lối đi xuyên rừng.

Do đảo thiếu vắng động vật hoang dã, anh mang 10 con chim từ làng bên và cho ăn, hy vọng thu hút thêm chim định cư. Khi đã dọn đủ không gian, anh đưa loài rùa khổng lồ Aldabra từng sống ở đây quay lại đảo.

Khi khai phá góc Tây Bắc đảo Moyenne, anh phát hiện hai ngôi mộ với bia khắc “Không may là vô danh”.

Theo truyền thuyết, đây là mộ của hai thủy thủ cấp thấp bị hai thuyền trưởng cướp biển khét tiếng giết để linh hồn họ bảo vệ kho báu chôn giấu và ám hòn đảo. Một bãi biển phía Bắc đảo đã được gọi là “Vịnh Cướp biển”. Grimshaw cho rằng câu chuyện cướp biển có thể đúng và tỏ ra thích thú với ý tưởng này.

Anh và Lafortune vẫn đào thử ở hai vị trí để thỏa trí tò mò mà nay được đánh dấu bằng hình đầu lâu xương chéo trên bản đồ hiện nay. Họ có tìm được gì hay không, có lẽ sẽ không bao giờ được biết.

Kỳ cuối: Bảo vệ thiên đường, di sản xanh và lời nguyện cuối cùng

Thùy Dương/Báo Tin tức và Dân tộc